„Wspólnie dla wielkopolskiej wsi” – to cykl spotkań informacyjnych dla rolników i mieszkańców obszarów wiejskich organizowanych we wszystkich powiatach Wielkopolski pod patronatem Wojewody Wielkopolskiego. W ramach tych spotkań zorganizowano również spotkanie w Kole. Odbyło się ono w dniu 10.02.2017 roku w sali 102 budynku Starostwa Powiatowego w Kole o godzinie 13.

   Spotkanie prowadził Dyrektor Oddziału Regionalnego ARiMR w Poznaniu Krzysztof Adamkiewicz, który wystąpił jako pierwszy prelegent z informacją o zadaniach ARiMR na najbliższy czas. Po nim wystąpił Marek Piślewski z Biura Wsparcia Inwestycyjnego ARiMR w Poznaniu i przedstawił aktualny harmonogram aplikowania wniosków na 2017 rok w ramach działań PROW 2014-2020. Dotyczy to głównie wniosków na działania: „Restrukturyzacja małych gospodarstw” (wielkość pomocy – dla 64000 beneficjentów na wnioski złożone w okresie PROW 2014-2020, we wniosku o pomoc należy między innymi odpowiedzieć na pytanie czy spełnione jest kryterium wielkości ekonomicznej gospodarstwa do 10000 EURO rocznej produkcji w gospodarstwie, którą można wyliczyć przy pomocy arkusza kalkulacyjnego umieszczonego na stronie internetowej www.arimr.gov.pl), „Premia na rozpoczęcie działalności poza rolniczej” - dla 17000 beneficjentów w okresie działania okresu rozliczeniowego UE. Beneficjentami tego działania mogą być rolnicy, ich współmałżonkowie oraz domownicy ubezpieczeni w KRUS przed złożeniem wniosku przez co najmniej 24 miesiące oraz utworzyć co najmniej jedno miejsce pracy. Agroturystyka nie może być wspierana z tego działania, a jedynie turystyka wiejska. Po uzyskaniu wsparcia beneficjent musi przejść na ubezpieczenie w ZUS przez okres związania z celem (około 5 lat). Nabór na te działania będzie w marcu 2017 roku, natomiast na działanie ”Premia dla młodych rolników” nabór wniosków w kwietniu. Wsparcie dla tych gospodarstw ma zwiększyć ich konkurencyjność na tle innych gospodarstw, złagodzić zmiany klimatu oraz poprawić warunki korzystania ze środowiska.

   Prelegent informował również o postępach w rozpatrywaniu wniosków o przyznanie pomocy w ramach działania „Modernizacja gospodarstw rolnych”, „ Rozwój usług rolniczych”, „Małe przetwórstwo” złożonych w 2016 roku. Po przedstawieniu zadań na najbliższe miesiące pracownik OR ARiMR udzielał porad w sali obok indywidualnie dla zainteresowanych osób uczestniczących w spotkaniu.

   Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu reprezentował v–ce dyrektor Maciej Szłykowicz. Przedstawił w formie prezentacji multimedialnej zadania jednostki w ramach zadań powierzonych przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz lokalnych zadań doradczych wynikających z potrzeb terenu na jakim funkcjonuje WODR. Omówił dużą rolę w transferze wiedzy i współpracy jednostek naukowych z WODR. Zwrócił uwagę na szczególną rolę doradztwa przy propagowaniu szerszego wykorzystania energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych, upowszechnianiu rolnictwa ekologicznego i gospodarowania w zakresie zrównoważonego rozwoju. Edukowanie w zakresie spraw bieżących – aktualnie o bioasekuracji – dotyczy ASF i „ptasiej grypy”. Informacja o stronie internetowej WODR – www.wodr.poznan.pl dostępnej dla rolników i doradców. Informacja o działaniach doradczych podejmowanych w gospodarstwach demonstracyjnych oraz wpływ tych gospodarstw na inne gospodarstwa w terenie, w zakresie integrowanej ochrony roślin w tym o systemie wspomagania decyzji w zakresie zwalczania zarazy ziemniaczanej we współpracy z IOR Poznań. Działalności doradców w komisjach klęskowych, pozostałych zadaniach doradczych. Informował również na temat wyjaśnienia nieprawidłowości i zasad przekazania majątku WODR w postaci nieruchomości budowlanych i rolnych przekazanych bezpłatnie na rzecz Urzędu Marszałkowskiego w 2016 roku. Na koniec padło zaproszenie na Targi Rolnicze w Kościelcu w dniu 25.06.2017 roku, które cieszą się dużą popularnością wśród rolników i mieszkańców obszarów wiejskich i miast.

   Następnymi osobami były przedstawicielki Powiatowego Inspektoratu Weterynarii w Kole. Zastępca lekarza powiatowego przedstawiła zasady przeprowadzania uboju gospodarczego według obowiązującego prawa (między innymi o konieczności utylizacji odpadów poubojowych, których niezutylizowanie grozi sankcjami kary pieniężnej w wysokości do 13000 zł), a także zasady prowadzenia i wymogi formalne przy rejestracji „Rolniczego handlu detalicznego” obowiązujące od 01.01.2017. Należy podkreślić, że wymagania co do handlu rolniczego są takie same jak dla żywności sprzedawanej w sklepie, a na producencie żywności ciąży obowiązek, aby ta żywność była bezpieczna do spożycia. Informacja nt. przestrzegania środków ostrożności w ramach zapobiegania rozprzestrzeniania się chorób Afrykańskiego pomoru świń i „ptasiej grypy”. W związku z tym padły ważne informacje o obowiązku niezwłocznego zgłoszenia (osobiście lub za poprzez pocztę internetową) do powiatowego lekarza miejsc, w których utrzymywany jest drób (nawet z chowu przydomowego w małych ilościach) oraz inne ptaki z wyłączeniem tych, które stale przebywają w pomieszczeniach. Kto nie wypełnia tego obowiązku podlega karze pieniężnej od 2000 PLN do 8000 PLN. Istnieje obowiązek działań bioasekuracyjnych - wykładnia mat dezynfekcyjnych we wjazdach do siedlisk lub wejściach do kurników, zgłaszania przypadków padłych dzikich ptaków do lekarza weterynarii. W Polsce jest 198 przypadków ognisk „ptasiej grypy” (w tym dwa w Wielkopolsce) i sytuacja jest rozwojowa, natomiast są 23 ogniska ASF-u dzików i ilość ta się zmniejsza.

   Przedstawiciel Wojewody Wielkopolskiego Zbigniew Król odniósł się do swoich obowiązków w wydziale rolnictwa i wypowiedział się o inicjatywie wspólnych działań instytucji działających na rzecz rolnictwa.

   Przedstawiciel KRUS – kierownik PT KRUS Turek Krzysztof Buchelt poinformował o zmianach dotyczących KRUS:

• zmiana formy dorabiania dla osób ubezpieczonych w KRUS do progu dochodowego 2000 zł miesięcznie (dotyczy osób zatrudnionych na umowach zlecenia, umowach o dzieło i członkach rad nadzorczych),
• od 01.03.2017 najniższa kwota emerytury z ubezpieczenia to 1000 zł (dla osób mających do tej pory kwotę poniżej tej wartości),
• emerytury wcześniejsze: dla kobiet które ukończyły 55 lat życia i dla mężczyzn którzy ukończyli 60 lat życia, zaprzestali prowadzić działalność rolniczą, ale jednocześnie obowiązkowo podlegali ubezpieczeniu w KRUS przez minimum 30 lat. Ostateczny termin złożenia wniosku 31 grudzień roku 2017,
• od 01.03.2017 będzie miała miejsce waloryzacja emerytur rolniczych, a kwota najniższej emerytury z ubezpieczenia to 1000 zł.

   Padło również zaproszenie na śledzenie na bieżąco informacji dotyczących KRUS na stronie www.krus.gov.pl oraz do udziału w konkursach: „Bezpieczne gospodarstwo rolne” (nagroda dla zwycięzcy – ciągnik rolniczy) oraz w konkursie plastycznym dla dzieci „Bezpiecznie na wsi to podstawa – środki chemiczne to nie zabawa”.

   Ostatnią osobą zabierającą głos był przedstawiciel Agencji Nieruchomości Rolnych Marcin Gawełek. Odniósł się on do zasad wydzierżawiania ziemi i obrotu ziemią w ramach nowej ustawy. Poinformował, że ANR w ramach posiadanych zasobów ziemi rolnej przyjmuje ogólnopolską zasadę głównie o wydzierżawianiu gruntów rolnych, a nie ich zbywaniu. Gdy zbywanie dotyczy areału powyżej 2 ha to pozwolenie musi wyrazić Minister Rolnictwa.

   Po swoich wypowiedziach poszczególni prelegenci byli do dyspozycji osób biorących udział w spotkaniu i odpowiadali na ich indywidualne pytania. Zebranie to spotkało się z dużym odzewem społeczności lokalnej. W spotkaniu wzięło udział około 200 osób, w tym rolnicy, mieszkańcy z obszarów wiejskich oraz przedstawiciele samorządów terytorialnych, pracownicy WODR – ZD w powiecie kolskim oraz jednostek obsługujących rolnictwo.

Przestawianie gospodarstwa rolnego na produkcję metodami ekologicznymi reguluje Rozporządzenie Rady WE nr 834/2007 z 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych oraz Rozporządzenie Komisji WE nr 889/2008 z 5 września 2008 r.

Proces przestawiania gospodarstwa jest różny. Dla upraw rocznych wynosi 24 miesiące. Jest to okres poprzedzający wysiew roślin, z których plon będzie już uznany jako ekologiczny (dotyczy to także zbioru pasz z trwałych użytków zielonych). Uprawy wieloletnie, jak sady, chmielniki, winnice czy uprawy jagodowe, podlegają procesowi przestawiania przez 36 miesięcy poprzedzających zbiór uznawany za ekologiczny.

W wyżej wymienionych okresach gospodarstwo rolne podlega co najmniej raz w roku, w terminie uzgodnionym z posiadaczem gospodarstwa, kontroli pełnej (tzw. rocznej) przeprowadzonej przez pracowników Biura Certyfikacji w zakresie realizacji programu przestawiania gospodarstwa na prowadzenie produkcji metodami ekologicznymi.

W przypadku produkcji roślinnej procesowi konwersji podlegają grunty, natomiast w przypadku produkcji zwierzęcej procesowi podlegają zwierzęta. Po 24 miesiącach przestawiania gospodarstwa, zwierzęta oraz ich produkty będące już w gospodarstwie uzyskują status ekologicznych.

Kiedy gospodarstwo jest już ekologiczne, kupowane zwierzęta muszą być z gospodarstw ekologicznych. Jednakże z uwagi na fakt, że takich zwierząt jest mało, prawo dopuszcza zakup pod szczególnymi warunkami z gospodarstw konwencjonalnych.

W czasie trwania całego procesu przestawiania gospodarstwa na ekologiczne, wybrana jednostka certyfikująca przeprowadza kontrole na terenie gospodarstwa. Upoważnione do tego celu osoby z jednostki certyfikującej sprawdzają zarówno sposób prowadzenia produkcji, jak też jakość wytwarzanych produktów. Rolnik ma prawo wyboru jednostki certyfikującej z pośród 11 jednostek działających w Polsce, można również wybrać jednostkę zagraniczną. Kontrola jest umówiona i odbywa się w gospodarstwach raz do roku zarówno w okresie przestawiania, jak i w gospodarstwach już ekologicznych. Poza tym jednostka certyfikująca ma prawo do przeprowadzania niezapowiedzianych kontroli. Kontrole są płatne, a rolnik ma prawo ubiegać się o dofinansowanie kosztów kontroli w ramach programu rolnictwa ekologicznego w ARiMR.

Rolnik, chcący przestawić swoją produkcję na metody ekologiczne, jest zobowiązany zgłosić taką działalność w jednostce certyfikującej, składając zgłoszenie działalności ekologicznej. Wraz ze zgłoszeniem należy złożyć:

• mapki gospodarstwa z naniesionymi działkami,
• wniosek o certyfikację ekologicznego gospodarstwa rolnego,
• kopię wypisów z ewidencji gruntów,
• mapy ewidencyjne działek rolnych,
• umowy dzierżawy na dzierżawione grunty,
• plan gospodarstwa z zaznaczonymi działkami.

Kserokopie wszystkich przesłanych dokumentów powinny znajdować się w dokumentacji rolnika w siedzibie gospodarstwa.

Od momentu rejestracji gospodarstwo objęte jest okresem przestawiania na ekologiczne metody gospodarowania. Producent rolny od tego momentu udostępnia swoje gospodarstwo do kontroli i zobowiązany jest przestrzegać zasad rolnictwa ekologicznego.

Rolnik zamierzający kontynuować działalność w zakresie rolnictwa ekologicznego jest zobowiązany dostarczyć do wyznaczonego przez jednostkę terminu wniosek o certyfikację gospodarstwa i w przypadku zmian danych dotyczących pierwszego zgłoszenia dostarczyć zmienione zgłoszenie podjęcia działalności w rolnictwie ekologicznym (w całości) oraz wypisy z ewidencji gruntów wraz z mapami, które dotyczą tych zmian.

Każdy producent rolny prowadzący uprawę metodami ekologicznymi zobowiązany jest do prowadzenia dokumentacji. Wszystkie jednostki certyfikujące udostępniają rolnikom rejestry działalności ekologicznej w formie tabelarycznej. Tabele zawierają następujące dane:

• ewidencję użycia nawozów lub środków poprawiających właściwości gleby,
• ewidencję użycia środków ochrony roślin,
• ewidencję księgową – zakup środków produkcji,
• ewidencję zbioru,
• ewidencję produktów magazynowanych,
• ewidencję księgową – odbiorców produktów z gospodarstwa,
• ewidencję księgową – rozchodów produkcji w gospodarstwie,
• ewidencję zwierząt przybywających do gospodarstwa,
• ewidencję zwierząt opuszczających gospodarstwo,
• ewidencję zwierząt padłych,
• ewidencję użycia pasz,
• ewidencję leczenia chorób i zapobiegania im oraz opiekę weterynaryjną,
• ewidencję odstępstw uzyskanych z WIJHAR-S i GIJHAR-S oraz decyzji WiORIN.

Do dokumentacji należy załączać faktury VAT, zgody WIORIN, kopie certyfikatów itp. Dokumentację należy przechowywać co najmniej pięć lat.