-
Pasożyt znaleziony w Europie w 2005 roku na pszczole wschodniej – Apis cerana.
-
Obecnie w Europie Nosema ceranae jest bardziej rozpowszechniony niż Nosema apis. W pasiekach bytuje od 10 lat, a wyniki badań wskazują, iż w coraz większym stopniu wypiera z pasiek Nosemę apis.
-
Jest bardziej patogenny niż Nosema apis, gdyż:
- najnowsze badania wykazują, iż Nosema ceranae dobrze przystosowała się do naszych warunków klimatycznych, szczególnie temperatury otoczenia, dlatego może rozwijać się cały rok,
- cykl rozwojowy jest krótszy od Nosema apis i trwa tylko 3 dni,
- w Hiszpanii stwierdzono, że jest to główna przyczyna zamierania rodzin pszczelich.
-
Ma wiele cech wspólnych z Nosemą apis:
- charakteryzuje ich podobna wielkość,
- oba pasożyty atakują jelito środkowe pszczoły i tam się rozmnażają,
- do zakażenia dochodzi głównie poprzez zakażony pokarm.
-
Przenoszenie choroby: błądzące zarażone pszczoły, zanieczyszczone sporami plastry, a nawet barciaki oraz sprzęt pasieczny (spory np. w miodzie, na sprzęcie przeżywają nawet 3-4 lata).
-
Objawy w rodzinie:
- chore pszczoły dorosłe giną w ciągu 8-10 dni po zarażeniu, czyli występuje szybki ubytek pszczół dorosłych,
- chore pszczoły nie mogą produkować mleczka, co jest przyczyną zamierania i słabnięcia czerwiu,
- osłabione rodziny podatne są na choroby bakteryjne, wirusowe i grzybowe,
- bardzo chore pszczoły wymierają wczesną wiosną zanim wychowają nowe pokolenia, dlatego w tym okresie dochodzi do ginięcia rodzin,
- większość pszczół ginie poza ulem (czują uczucie głodu, szukają pokarmu i tracą pamięć drogi powrotu do ula), ale są też zauważalne pełzające przed ulem z wywichniętymi do góry skrzydełkami pierwszej pary,
- biegunka występuje rzadziej, niż przy zarażeniu Nosema apis,
- zwiększona śmiertelność pszczół w okresie jesienno-zimowym.
-
Zapobieganie:
- przestrzeganie zasad higieny w pasiece i jej otoczeniu,
- zapewnienie rodzinom pszczelim odpowiedniego pokarmu cały rok,
- gniazdo zawsze ciepłe i suche,
- plastry suszu często wymieniane,
- zimowanie tylko silnych rodzin,
- gospodarka pasieczna bez rabunków,
- utrzymywanie matek pszczelich we właściwej kondycji,
- dezynfekcja i odkażanie sprzętu oraz pomieszczeń pszczelarskich.
- Przebieg choroby jest różny w różnych krajach – zależnie od warunków klimatycznych. W Polsce w 2009 roku badanie przyczyn spadłych rodzin wykazało, że aż 87% pasiek było zarażonych Nosemą cerance.