Pomoc związana z wystąpieniem szkód wywołanych niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi - WODR Poznań

W niedzielę 5 sierpnia 2018 r. odbył się już XII Dzień Ogórka w Karszewie. Impreza mogła zaistnieć dzięki wsparciu z Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich objętej Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 oraz zawiązaniu partnerstw pomiędzy Gminą Dąbie, Powiatem Kolskim, Wielkopolskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Poznaniu i firmą PPH „Ogórecki”, przy współpracy z Miejsko-Gminnym Ośrodkiem Kultury i Biblioteką Publiczną oraz Przedsiębiorstwem Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej z Dąbia.

Dzień Ogórka to impreza szkoleniowo-wystawiennicza, która daje możliwość wypromowania ogórka jako produktu lokalnego, poznanie jego wartości odżywczych, warunków i sposobu uprawy, ochrony przed szkodnikami i przydatności do przetwórstwa. W tym roku dzięki Przedsiębiorstwu Nasiennictwa Ogrodniczego i Szkółkarstwa z Ożarowa Mazowieckiego plantatorzy ogórków z terenu gminy Dąbie mogli zapoznać się z nowymi odmianami tego warzywa, poznać ich plenność i inne cechy dzięki wcześniej przekazanym nasionom w celu stworzenia kolekcji odmian ogórka. Na spotkaniu odbyły się warsztaty szkoleniowe prowadzone przez pracowników Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu z następującymi tematami wykładów: „Czyste powietrze jako podstawa dobrej jakości życia” – Anna Stanisławska, „Innowacyjne rozwiązania w technologii uprawy ogórka gruntowego oraz rozpoznawanie i zwalczanie szkodników i chorób grzybowych w uprawach warzywnych” – Krzysztof Prusiński oraz „Systemy jakości żywności” – Anna Stanisławska. Firmy dystrybuujące środki do produkcji rolnej zaznajomiły plantatorów ze swoją ofertą handlową, a Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego z Powiercia przedstawił ofertę kształcenia dla przyszłych plantatorów ogórka.

W tym roku na Dniu Ogórka zaprezentowano stoisko wystawiennicze pn. „Produkt lokalny – krótkie łańcuchy dostaw”. Na realizację tego zadania Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu zawarł umowę ze Spółdzielnią Socjalną „Ale smacznie”. Stoisko cieszyło się ogromną popularnością. Uczestnicy imprezy mogli skosztować tradycyjnych wędlin, pasztetów, kompotów i ogórkowych przetworów.

Na stoiskach promujących produkty rolnictwa ekologicznego można było zapoznać się z ekologiczną metodą produkcji warzyw i ziół oraz poznać ich właściwości zdrowotne. W celu promocji zdrowego stylu życia na scenie przedstawiono zestaw ćwiczeń fizycznych z instruktorem relaksacji i jogi.

Stoiska lokalnych twórców ludowych przedstawiły bogatą ofertę rękodzielniczą. Można było podziwiać rzeźby, wyroby ze słomy i siana, obrazy oraz misternie tkane serwety i obrusy. Nie zabrakło tradycyjnie gotowanej na tę okazję zupy ogórkowej oraz chleba ze smalcem i ogórkiem małosolnym.

Na Dniu Ogórka przeprowadzono również konkursy z ogórkiem w roli głównej. W konkursie na „Największy ogórek” zwyciężyła p. Barbara Sieradzka z Łęczycy (ogórek ważył 1312 g). Pani Barbara zwyciężyła również w konkursie na „Najdziwniejszy kształt ogórka” – na swojej plantacji wyhodowała „ogórkowego żołędzia”. „Najpiękniejszą kompozycję ogórkową” – ogórkowy TIR stworzyła p. Teresa Gruchot z Karszewa, a „Najciekawszą rymowankę – ogórczankę” pt. „Gra w zielone” napisała p. Irena Skrzypczak z Lubonia. W zmaganiach zręcznościowych: „Spacer farmera” najszybszym i najsilniejszym okazał się p. Andrzej Borkowski z Karszewa, a w „rzucie ogórkiem do beczki” najwięcej celnych trafień oddał Patryk Kaszuba. Nagrody na wszystkie konkursy ufundował Powiat Kolski.

Moc atrakcji zapewniło Wesołe Miasteczko, a zabawę pod chmurką takie zespoły jak: DIADEM, LIFT, LANS i FOKSTROT.

06 sierpnia 2018

Monitoring gleb

Napisane przez

Krajowa Stacja Chemiczno-Rolnicza (KSChR) oraz podlegające jej Okręgowe Stacje Chemiczno-Rolnicze (OSChR), na zlecenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, prowadzą szeroki monitoring gleb. Badania gleb w ramach tego monitoringu są wykorzystywane do oceny oddziaływania i efektywności Wspólnej Polityki Rolnej (płatności bezpośrednie, PROW).

W bieżącym roku monitoring obejmuje pobranie ponad 16 tys. próbek glebowych oraz analizy laboratoryjne: przyswajalne formy potasu, fosforu i magnezu, pH-KCl, pH-H2O, kwasowość hydrolityczna i suma zasad oraz zawartość azotu ogólnego i węgla organicznego.

Próbki będą pobierane przez pracowników terenowych OSChR na obszarze całego kraju, z warstwy gleby o mężności 0-20 cm. Prace będą prowadzone na gruntach ornych i trwałych użytkach zielonych w sposób nie powodujący jakichkolwiek szkód w uprawach.

W związku z powyższym poniżej w części „Pobierz załącznik” publikujemy pismo Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, który zwraca się do Państwa z uprzejmą prośbą o umożliwienie pracownikom Okręgowych Stacji Chemiczno-Rolniczych pobrania próbek do badań na terenie Państwa działek ewidencyjnych.

Badania będą służyły jedynie do celów naukowych. Są one całkowicie anonimowe i bezpłatne. Wyznaczenie punktów do tych badań odbyło się w oparciu o współrzędne geograficzne, a instytucje realizujące te badania: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach oraz Krajowa Stacja Chemiczno-Rolnicza nie posiadają dostępu do danych o właścicielach działek.

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi z góry dziękuje za współpracę i okazaną pomoc oraz informuje również, że dane z badań nie będą wykorzystywane w celu przeprowadzania jakichkolwiek kontroli związanych z płatnościami rolnymi.

Ostatnio zmieniany 06 sierpnia 2018

Po raz kolejny pracownicy Powiatowego Zespołu Doradztwa Rolniczego w Krotoszynie zostali zaproszeni przez sołtysa wsi Benice na XII Wystawę Zwierząt Domowych i Gospodarskich. Jak co roku można było podziwiać dużą wystawę zwierząt składająca się z ciekawych okazów, gatunków. Największym uznaniem cieszyło się reprezentowane przez wielu hodowców ptactwo ozdobne. Dla najmłodszych uczestników wystawy przygotowano park zabaw oraz przejażdżki bryczkami. Rolnicy chcący zaczerpnąć informacji profesjonalnych dotyczących spraw rolniczych mogli skorzystać ze stoisk min. PZDR Krotoszyn, PB ARiMR, WIR. Dla rolników , którzy w przyszłości planują skorzystać z funduszy unijnych z przeznaczeniem na nowy sprzęt rolniczy przygotowano nowy park maszynowy z profesjonalnym doradztwem. Dodatkowo na scenie odbywały się ciekawe występy muzyczne. Podsumowując całą imprezę cieszyła się ona bardzo dużą frekwencją uczestników wystawy.

 

                                                                                                                                             Anna Dzięcioł

                                                                                                                                             PZDR krotoszyn

Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu przekazuje w poniższej tabeli oraz w udostępnionym w części „Pobierz załącznik” pliku PDF informację dotyczącą zaawansowania zbiorów zbóż i rzepaków w województwie wielkopolskim (szacunki). 

Wyszczególnienie Zaawansowanie zbiorów w %
w stosunku do powierzchni upraw
Powierzchnia zasiewów w ha Plon w t/ha
ZBOŻA
Jęczmień ozimy 98,6 40 457 3,76
Jęczmień jary 80,7 110 930 2,95
Pszenica ozima 81,7 158 753 4,10
Pszenica jara 65,3 41 358 3,23
Pszenżyto ozime 83,6 185 497 3,75
Pszenżyto jare 63,6 13 209 2,97
Żyto 83,2 213 675 2,82
Owies 74,0 47 598 2,53
Mieszanki zbożowe 75,0 195 701 2,97
ZBOŻA RAZEM 80,4 1 007 178  
RZEPAK
Rzepak ozimy 97,2 73 464 2,32
Rzepak jary 61,2 1 558 1,44
RZEPAK RAZEM 96,5 75 022  

Susza glebowa daje się we znaki w całym regionie powiatu kępińskiego, a także na większą lub mniejszą skalę we wszystkich województwach naszego kraju, należy nadmienić iż z brakiem opadów boryka się również większa część Europy, co dodatkowo potęgują nadzwyczaj wysokie temperatury już od początku kwietnia. Skala zjawiska suszy jest ogromna, dość powiedzieć, że na terenie powiatu kępińskiego w poszczególnych gminach złożono do tej pory ponad 1630 wniosków o oszacowanie strat spowodowanych suszą: Baranów-260, Bralin-253, Kępno-418, Łęka Opatowska-150, Perzów-171, Rychtal-135, Trzcinica-245. W ostatnim artykule wartości Klimatycznego Bilansu Wodnego zostały przeze mnie przedstawione i mimo, że wartości te dla naszego powiatu nie są najgorsze, to wizualnie podczas odwiedzin pól przez komisje klęskowe na poszczególnych sołectwach sytuacja jest bardzo niekorzystna. Najbardziej ucierpiały zboża jare i ozime, rośliny strączkowe a na słabszych stanowiskach także rzepaki i kukurydza, na wielu plantacjach plony są mniejsze o ponad połowę. Dodatkowy problem pojawia się w gospodarstwach utrzymujących zwierzęta, gdzie niezbędna jest baza paszowa, pochodząca z łąk i pastwisk, które również ucierpiały z powodu braku opadów. Na chwilę obecną sytuacja hydrologiczna w naszym regionie nie ulega większej poprawie, co prawda przechodzą punktowe deszcze, ale te mają zasięg bardzo lokalny i bywa tak, że w danej miejscowości nie pada wcale, dodatkowo upalna aura potęguje parowanie wody z gleby i roślin. Wśród zapowiadanych pomocy dla rolników Jan Krzysztof Ardanowski, minister rolnictwa i rozwoju wsi informuje o nadzwyczajnych działaniach, takich jak: niskoprocentowe kredyty na odtworzenie produkcji, prolongaty spłat kredytów, ulgi przy płaceniu KRUS czy podatku rolnego, jednak najbardziej oczekiwaną pomocą przez rolników jest pomoc pieniężna do każdego zgłoszonego hektara. Obecny rok nie jest incydentalny, w ostatnim dziesięcioleciu zjawisko lat suchych występuje z dużą częstotliwością i coraz bardziej dotyka rolników, należy spodziewać się, że problemy z wodą w kolejnych latach będą również nękać plantacje „pod chmurką”, a rolnicy staną przed zadaniem- w jaki sposób zatrzymać w glebie tak cenną wodę, gdyż można to regulować przez bardzo proste zabiegi agrotechniczne, a także małą retencję wodną, która jest dość kosztowna i której nadal brakuje. Przed nami pierwsze dni sierpnia i praktycznie żniwa rzepakowo-zbożowe są już zakończone, a na polach pozostaje jeszcze kukurydza i rośliny okopowe, miejmy nadzieję, że sytuacja jeśli chodzi o opady ulegnie poprawie i przynajmniej nowe zasiewy ozimin będą przebiegały w korzystniejszych warunkach atmosferycznych.

Piotr Twardowski

Zdjęcia: Janusz Nowak, Piotr Twardowski

Ostatnio zmieniany 02 sierpnia 2018

Aplikacja VESPA EWIDENCJA ZABIEGÓW OCHRONY ROŚLIN pracuje na urządzeniach mobilnych z systemem Android. Aplikacja pozwala w nowoczesny, szybki i bardzo przyjazny sposób prowadzić spis wszystkich przeprowadzonych zabiegów ochrony roślin. Interfejs aplikacji jest intuicyjny, dzięki czemu użytkownik po założeniu konta i zalogowaniu od razu może przystąpić do prowadzenia ewidencji, a dokonywanie wpisów natychmiast po wykonaniu zabiegu umożliwi systematyczne prowadzenie rejestru i pozwoli na uniknięcie błędów wynikających z odtwarzania z pamięci przebiegu ochrony.

Aplikacja umożliwia dokonanie wpisu zabiegu wykonanego mieszaniną aż pięciu środków ochrony roślin. Podczas wprowadzania wpisu mamy możliwość wyboru z rozwijanej listy pełnej nazwy środka ochrony roślin. Lista ta jest regularnie aktualizowana według rejestru środków ochrony roślin, który prowadzi Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Poszczególne wpisy tworzą listę zabiegów. Użytkownik aplikacji ma możliwość przesłania pojedynczego lub kilku wpisów w formie załącznika – pliku PDF do osoby, u której zabieg był wykonywany usługowo – pozwala to spełnić obowiązek prawny w tym zakresie. Składowe ewidencji, takie jak gatunek, powierzchnia, na której został wykonany oprysk, zastosowany środek ochrony roślin, dawka preparatu czy przyczyna zabiegu, również są wymagane według obowiązujących przepisów prawnych. Użytkownik aplikacji może też pobrać ewidencję w formacie umożliwiającym wydruk w celu zarchiwizowania lub np. przedstawienia organom kontrolnym, bowiem prowadzenie ewidencji zabiegów wykonywanych przez profesjonalnych użytkowników środków ochrony roślin jest obowiązkowe.

Użytkownikiem profesjonalnym jest osoba, która wykonuje zabiegi ochrony roślin w celu innym niż własne niezarobkowe potrzeby. Wobec tego użytkownikiem profesjonalnym oprócz rolnika jest również pracownik firmy ogrodniczej czy osoba wykonująca np. zabiegi zwalczania chwastów w kostce brukowej przy obiekcie.

Firma VESPA planuje udostępnić wersję obsługiwaną na urządzeniach mobilnych z systemem iOS, a także w przeglądarce internetowej, co da możliwość pracy również na komputerach PC.

Korzystanie z aplikacji jest bezpłatne.

Pomimo faktu, że nie ma żadnych racjonalnych argumentów przeciwko integracji w polskim rolnictwie, to jednak liczba grup producentów rolnych jest w Polsce zatrważająco mała. Każdy ekspert branżowy podkreśla, że bez integracji nasze rolnictwo skazane jest na klęskę na globalnym rynku, a mimo to nowych grup przybywa jak na lekarstwo.

Podstawową barierą integracji rolnictwa jest niezwykle żmudny i czasochłonny proces uznawania grupy producentów rolnych. Dotychczas potrafił się on rozciągnąć na okres nawet 2 lat. Brakuje również liderów, którzy pociągnęliby za sobą rolników w kierunku integracji oraz profesjonalnego doradztwa – nakierowanego nie na zarabianie wyłącznie na pozyskanym dofinansowaniu, ale właśnie na rzetelnym prowadzeniu grup i pokazywaniu rolnikom korzyści płynących ze współpracy.

Przyczyn długiego procesu uznawania grup jest kilka, ale głównym problemem było uzyskanie akceptacji dla proponowanych przez grupy sposobów realizacji celów określonych w ustawie z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw. Każdy oddział regionalny Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa widział to inaczej i miał w tym zakresie inne oczekiwania. Brak jasnych wytycznych i jednoznacznych interpretacji w tym zakresie powodował, że urzędnik oceniający plan biznesowy nie miał pewności, czy zaproponowane przez grupę rozwiązania faktycznie zapewnią realizację celów i na wszelki wypadek wolał odsunąć podjęcie decyzji o jej uznaniu w czasie. Na szczęście postulaty liderów grup i doradców wspierających proces integracji zostały wysłuchane i długo oczekiwany katalog dobrych praktyk w zakresie realizacji celów powstał i jest już dostępny na stronie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Pod koniec lipca ARiMR zasygnalizowała również długo oczekiwaną zmianę w podejściu do integracji polskiego rolnictwa, która ma się przełożyć na uproszczenie i skrócenie procesu uznawania grup. Warto również podkreślić, że katalog oprócz inwestycji obejmuje również działania niskonakładowe, lub wręcz bezkosztowe, tak więc integracja wcale nie musi być droga. Środki z dofinansowania dla grup producentów rolnych w okresie pierwszych pięciu lat działalności powinny być przeznaczone przede wszystkim na organizację grupy (kluczowy jest wybór modelu działania), budowę i zacieśnianie wzajemnych relacji między rolnikami, rozwijanie kompetencji lidera i członków oraz budowanie współpracy pomiędzy grupami, niekoniecznie natomiast na realizację drogich inwestycji. Na to przyjdzie czas, kiedy grupy faktycznie docenią już wartość współpracy, a ich członkowie odczują wymierne korzyści i nie będą mieli wątpliwości, że chcą działać razem i rozwijać się również po zakończeniu okresu objętego dotacją.

Jednym z przykładów pozwalających na niskobudżetowe zrealizowanie przez grupę producentów rolnych celów jest wdrożenie systemu AGREGO Grupa. W cenie już od 174 złotych miesięcznie (w zależności od liczebności grupy) można zrealizować nawet 4 cele. AGREGO Grupa wspiera planowanie produkcji grupy i jej poszczególnych członków, wspomaga wspólne zaopatrzenie oraz zarządzanie sprzedażą grupową, a także jest innowacyjną platformą wymiany informacji między członkami grupy. Co więcej, AGREGO Grupa pozwala na łatwą współpracę pomiędzy wieloma grupami, budowanie wspólnej oferty i co najistotniejsze – pozwala uzyskiwać wyższe ceny sprzedaży produkcji rolnej wszystkim użytkownikom.

Oferta AGREGO jest zresztą szersza. Oprócz produktu dla grup producentów rolnych dostępne są również wersje AGREGO Rolnik oraz AGREGO Doradca. AGREGO Rolnik pozwala na zarządzanie gospodarstwem indywidualnym i przy okazji umożliwia wypróbowanie, jeszcze bez zobowiązań, niektórych korzyści płynących z działania w grupie. W szczególności umożliwia uzyskiwanie wyższych cen sprzedaży. Dodatkowo ułatwia rolnikom dostęp do usług doradczych oraz budowanie więzi z doradcą, który w tym celu może skorzystać z AGREGO Doradca. Narzędzie to pozwala na automatyzację współpracy z rolnikami, skrócenie wykonywanych czynności, utrzymanie jednolitych standardów usług i automatyczną dokumentację zrealizowanych zadań.

Na rynku pojawia się coraz więcej doradców zainteresowanych wspieraniem rolników w procesie integracji. Również ośrodki doradztwa rolniczego dostrzegły potrzebę przygotowania oferty dla rolników planujących założenie grupy. Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu buduje zespół ekspertów, którzy nie tylko będą przeprowadzać grupy przez proces rejestracji i uznawania, ale zaoferują im wsparcie w bieżącym zarządzaniu i pomogą kreować wartość dodaną ze współpracy i korzyści skali produkcji. WODR w bieżącym zarządzaniu grupami również zamierza korzystać z nowoczesnych narzędzi takich jak AGREGO.

Dzięki zmianie podejścia ARiMR, powstaniu katalogu dobrych praktyk, pojawieniu się rzetelnych doradców i nowoczesnych narzędzi pozwalających na budowanie i wspieranie współpracy pomiędzy rolnikami i wieloma grupami, proces integracji polskiego rolnictwa w końcu ma szansę nabrać tempa i przynieść rolnikom realne korzyści.

01 sierpnia 2018

Wykorzystanie dronów w rolnictwie

Przygotowane przez

Na wystawie zwierząt w Sielinku, która odbyła się w dniach 9-10 czerwca br. jedno z prezentowanych przez Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu stoisk poświęcone było zastosowaniu dronów w rolniczych uprawach polowych. Projekt ten zrealizowany został wspólnie z Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym z Poznania.

Drony – jako platforma nośna – mogą być wykorzystane do różnego typu zadań, zależy to od sprzętu, który będzie zamontowany na latającej platformie. Jeden ze zwiedzających porównał drona do zwykłego ciągnika rolniczego. Porównanie o tyle słuszne, bo tylko wyobraźnia i nasze potrzeby warunkują to jak zastosujemy dany sprzęt.

Prezentowane było kilka typów dronów. Największym zainteresowaniem cieszył się dron 8 wirnikowy, do którego podczepiona była kamera. Kamerą tą dokonywane były na żywo pokazy z targów oraz prezentowane były zdjęcia z przyległych poletek demonstracyjnych dostępnych dla zwiedzających.

Niejednokrotnie zwiedzający, rolnicy, byli zaskoczeni szczegółowością i dokładnością obrazu oraz uwidocznionymi w głębokim łanie niewyrównania uprawy. Dostrzeżono wielkie możliwości tej technologii – rolnik dowie się, w której części pola wystąpiły jakieś problemu z łanem. Będzie wiedział na jakiej części pola należy się bardziej skupić i zastanowić się nad przyczyną zaistniałej sytuacji. Rolników zainteresowało też tzw. latające skrzydło. Dron wykorzystywany do zadań na dużych obszarach, ale potrzebujący też odpowiedniego stanowiska do startu i lądowania.

Rozwinięciem tej technologii jest zamontowanie kamery NDVI obrazującej indeks zieloności upraw. Kamera ta, pracująca w różnych spektrach światła potrafi pokazać nam zasobność w składniki pokarmowe w roślinie żywej w czasie rzeczywistym. Mapy z naniesionymi informacjami indeksu zielonego jaskrawo pokazują obszary niedoborów. Nanosząc takie informacje na mapę pola, jest możliwość precyzyjnego dawkowania nawozów na określonym wycinku pola uprawnego.

Oprócz monitoringu kondycji uprawy drony można wykorzystać do pomiaru wielkości szkód klimatycznych (przymrozkowych, suszowych itp.) oraz np. łowieckich. Jest to istotne, ponieważ mając na uwadze potencjalną agresywność zwierząt, unikniemy bezpośredniego kontaktu z nimi w czasie prac komisji szacującej szkody. Funkcjonalność ta jest o tyle atrakcyjna, bo precyzyjnie umożliwia dokładny pomiar powierzchni uprawy dla obszarów o różnej powierzchni.

Oprócz polowego wykorzystania dronów, można też (montując kamerę termowizyjną) określać straty ciepła w budynkach inwentarskich, domowych lub użyteczności publicznej. Jest to też niesamowicie sprawne narzędzie do poszukiwania zaginionych ludzi lub zwierząt na rozległym terenie.

Koledzy z PCSS bardzo ciekawie opisywali zalety poszczególnych modeli dronów, ich parametry i zastosowanie. Można było z nimi zweryfikować prawdy i mity związane z dronami, dokładnie obejrzeć ten sprzęt, a także wspólnie określić przydatność w konkretnym zastosowaniu i potrzebach zgłaszanych przez rolników.

Należy mieć na uwadze, że nie zawsze i nie wszędzie można używać dronów. Związane jest to z ograniczeniem przestrzeni powietrznej przez służby wojskowe, medyczne, policyjne oraz na obszarach lotniczych lotnisk cywilnych i innych.

Od 1 stycznia 2014 roku wszyscy profesjonalni użytkownicy środków ochrony roślin mają obowiązek przestrzegania zasad integrowanej ochrony roślin. Podstawowym założeniem integrowanej ochrony roślin jest utrzymanie wszystkich organizmów zagrażających uprawom (agrofagów) na poziomie, który nie wpłynie na obniżenie jakości i wielkości plonu. W pierwszej kolejności należy stosować wszystkie dostępne metody ograniczania agrofagów tj. płodozmian, nawożenie, przestrzeganie zasad prawidłowej agrotechniki, a dopiero w ostateczności stosować środki ochrony roślin. Aplikacja tych substancji powinna być poprzedzona stwierdzeniem wystąpienia organizmów szkodliwych w uprawie lub na wyraźne zagrożenie w oparciu o sygnalizację systemu wspomagania decyzji (SWD).

System wspomagania decyzji określa zbiór instrukcji, mający na celu ułatwienie rolnikowi lub doradcy podjęcia decyzji o wykonaniu zabiegu chemicznego w oparciu o informacje meteorologiczne i rachunek ekonomiczny. System jest pomocny w określaniu optymalnych terminów wykonywania zabiegu, co często ma większy wpływ na skuteczność zwalczania agrofagów niż dawka preparatu. SWD wspiera proces podejmowania decyzji oraz zachęca do integrowanych metod ochrony roślin przed szkodnikami, chorobami i chwastami. Jednak ostateczna decyzja należy do rolnika. Systemy są przyjazne dla środowiska, ponieważ minimalizują zużycie środków ochrony roślin, zmniejszają zużycie maszyn, ograniczają nakłady pracy oraz zwiększają wydajność i konkurencyjność gospodarstw.

Proces decyzyjny wymaga od rolnika wiedzy, doświadczenia oraz informacji dotyczących analizowanego problemu. Korzystanie z systemów wspomagania decyzji umożliwia określenie optymalnych terminów wykonywania zbiegów co w rezultacie przyczynia się do uniknięcia wielu błędów.

Pomocnym narzędziem w stosowaniu SWD jest Internet. Jest to optymalne narzędzie do szybkiego przekazywania informacji. Pozwala na centralne prowadzenie aktualizacji systemu decyzyjnego i umożliwia korzystanie z danych zgromadzonych niejednokrotnie w oddalonych od siebie różnorodnych „bankach informacji”. Systemy wspomagania decyzji znajdują się na stronach internetowych – instytutów naukowych: IOR-PIB https://www.ior.poznan.pl/, PIORiN www.piorin.gov.pl/, MRiRW www.minrol.gov.pl, IO www.inhort.pl, firm produkujących środki ochrony roślin i firm tworzących te systemy.

Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu od 2012 roku prowadzi prace związane z systemami wspomagania decyzji w Integrowanej Ochronie Roślin.

Na poletkach demonstracyjnych w Sielinku, Marszewie i Gołaszynie oraz w kilkunastu gospodarstwach rolnych prowadzony jest monitoring wspierający testowanie opracowanych systemów. Monitoring dotyczy występowania chorób i szkodników roślin uprawnych takich jak:

  • zaraza ziemniaka w ziemniakach i pomidorach,
  • chwościk i rolnice w burakach,
  • rdza brunatna w życie,
  • mączniak prawdziwy i skrzypionki w jęczmieniu jarym.

Zainteresowanie rolników systemami wspomagania decyzji oraz ich zaangażowanie w prowadzonych obserwacjach potwierdza potrzebę wykonywania takich badań i wdrażania ich do praktyki.

Od jesieni 2016 roku na poletkach demonstracyjnych prowadzony jest również monitoring występowania chorób i szkodników pszenicy ozimej i rzepaku ozimego. Pozyskane dane z obserwacji umieszczone zostają na Platformie Sygnalizacji Agrofagów prowadzonej przez Instytut Ochrony Roślin – PIB. Platforma jest dostępna na stronie internetowej www.agrofagi.com.pl.

Obserwacje służą sprawdzaniu już istniejących SWD jak i budowie nowych.

Systemem upowszechnianym przez WODR w Poznaniu jest program komputerowy do ochrony przed zarazą ziemniaka wg systemu NegFry. Program ten przewiduje termin wystąpienia zagrożenia chorobą, pozwala określić optymalne terminy wykonania zabiegów, pomaga ograniczyć stosowanie chemicznych środków ochrony roślin do niezbędnego minimum. Program jest dostępny w Elektronicznej Platformie Świadczenia Usług na stronie www.wodr.poznan.pl. Skuteczność chemicznego zwalczania zarazy ziemniaka wg tego systemu zależy od prawidłowej diagnostyki poprzedzonej właściwym monitorowaniem plantacji.

Sieć stacji meteorologicznych Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu wspiera rolników w decyzjach dotyczących ochrony roślin. Każda stacja zbiera aktualne dane pogodowe i na bieżąco przekazuje informacje (temperatura, wilgotność względna powietrza, suma i intensywność opadów deszczu, ciśnienie atmosferyczne, prędkość i kierunek wiatru, punkt rosy). Stacje meteorologiczne działają autonomicznie, przekazują dane na serwer za pomocą sieci komórkowej.

Przykładem pilotażowego działania jest testowanie od 2016 roku systemu wspomagania decyzji w ochronie przed zarazą ziemniaka w pomidorze gruntowym.

Integrowana ochrona roślin obliguje rolników do przemyślanego stosowania środków ochrony roślin na plantacjach, a systemy wspomagania decyzji są jej ważnym elementem.

 

Źródło:

  1. Gacek E. i wsp., „Metody ochrony w integrowanej ochrony roślin”, Poznań 2016
  2. Wójtowicz A., Krasiński T., Łepkowski M., „Internetowy system wspomagania decyzji w ochronie ziemniaka przed sprawcą zarazy ziemniaka” – [dostęp 25.06.2018] https://www.researchgate.net/...SYSTEM_WSPOMAGANIA_DECYZJI_W_OCHRON
  3. Kapsa J., „Systemy decyzyjne stosowane w ochronie roślin” – [dostęp 25.06.2018] http://biblio.modr.mazowsze.pl/Biblioteka/Okopowe/Kapsa_przedruk.pdf
  4. Domagała K., „Systemy wspomagania decyzji w integrowanej ochronie roślin” – [dostęp 25.06.2018] https://www.sodr.pl/.../Systemy_wspomagania_decyzji_w_integrowanej_ochronie_ros