Grillowanie najczęściej kojarzy się z podpiekaniem kiełbasek i szaszłyków. Ale oferta potraw z grilla jest o wiele bogatsza. Możemy grillować ryby, warzywa, grzyby, a nawet owoce. Wszystko zależy od naszych upodobań kulinarnych i możliwości przygotowania dań z grilla. Ważną kwestią jest rodzaj grilla, na którym będziemy przygotowywać nasze kulinarne specjały. a oferta jest bardzo bogata, gdyż na rynku jest ich szeroka gama.

Najbardziej tradycyjny i uniwersalny jest grill węglowy. Warto wybierać konstrukcje stabilne i zrobione z metalu dobrej jakości (żeliwo, stal nierdzewna). Dokonując zakupu dobrze jest wybrać grill węglowy z pokrywą, czyli wyposażony w system wentylacji. Dzięki temu reguluje się dopływ powietrza, a jednocześnie jest ochrona przed wiatrem. Również łatwiej utrzymuje się odpowiednią temperaturę grillowanych potraw. Jedno jest niepodważalne – to grill węglowy gwarantuje niepowtarzalny smak pieczonych dań.

Grill elektryczny ma wiele zalet:

• można regulować temperaturę paleniska, a stała temperatura gwarantuje równomierne opiekanie potraw,
• jest bardzo wygodny w użyciu,
• nie powoduje wydzielania szkodliwych substancji podczas grillowania, dlatego dania są najzdrowsze.

Ale są też ograniczenia w użytkowaniu spowodowane źródłem zasilania. Taki grill dobrze się sprawdza w domkach letniskowych, we wnętrzach altan ogrodowych, na tarasach domów mieszkalnych, szczególnie w pochmurne i deszczowe dni.

Grill indukcyjny jest bardzo polecany, ale barierą może być jego cena. Jest bezpieczny w użytkowaniu, gdyż nie parzy. Nie jest to bez znaczenia, gdy w pobliżu grilla kręcą się dzieci. Drugi ważny argument to czterokrotnie mniejszy pobór mocy niż przy korzystaniu z grilla elektrycznego.

Grill ogniskowy to rozkładany trójnóg i okrągły ruszt. Za pomocą łańcucha zmienia się wysokość rusztu nad paleniskiem.

Grill gazowy – cena zakupu wyższa, ale eksploatacja tańsza. Gaz do butli to wydatek około 50-60 zł, a eksploatacja przez 2-3 miesiące. Natomiast brykietów z pewnością zużyje się za wyższą kwotę. w grillach gazowych jest system odprowadzania tłuszczu, który wytapia się z potraw podczas grillowania.

Podczas grillowana ważną sprawą jest temperatura pieczenia, którą można sprawdzić metodą „otwartej dłoni”. I tak jeżeli:

• otwartą dłoń utrzyma się nad żarem przez około 5 sekund, to temperatura jest niska;
• dłoń cofnie się po 3-4 sekundach, to temperatura – średnia;
• wytrzyma się maksymalnie 2 sekundy, to temperatura – wysoka.

Jeżeli żar jest zbyt gorący, to trzeba rozgarnąć węgiel i podnieś ruszt na wyższy poziom. Natomiast gdy temperatura jest za niska, węgiel należy zgarnąć w jedno miejsce i obniżyć poziom rusztu. Dobrze jest mieć pod ręką butelkę z wodą w razie wybuchów płomieni.

Sposób grillowania jest ściśle uzależniony od rodzaju potrawy, a także od wyposażenia, którym dysponujemy. Najtrudniej przygotowuje się produkty w grillu opalanym węglem drzewnym.

Niezależnie od rodzaju grilla ogrodowego, możemy przyrządzać potrawy na trzy główne sposoby:

• pieczenie na aluminiowych tackach,
• pieczenie wewnątrz aluminiowych folii,
• pieczenie na obrotowym ruszcie.

Pieczenie na aluminiowych tackach ma znaczenie podczas grillowania bardziej tłustych mięs oraz małych, delikatnych warzyw.

Grillowanie wewnątrz aluminiowych folii:

• pozwala na zachowanie soczystości potraw;
• ułatwia dokładne i równomierne upieczenie większych kawałków mięsa (drobiu, szaszłyków), a także warzyw;
• jest najzdrowsze, ponieważ potrawy grillowane w folii w najmniejszym stopniu tracą swoje substancje odżywcze oraz witaminy.

Obrotowy ruszt to konstrukcja, która umożliwia równomierne opiekanie dużych kawałków mięsa wieprzowego oraz mięsa drobiowego. Ruszt obrotowy może być napędzany elektrycznie bądź manualnie. Ale lepiej sprawdzają się ruszty elektryczne, bowiem ręczne obracanie jest nużące i niepraktyczne.

Na grillu możemy opiekać mięso, warzywa, ryby i owoce morza. Czas i temperatura grillowania powinna być ściśle uzależniona od rodzaju i wielkości potrawy oraz od temperatury paleniska. Grillowanie potraw jest zalecane przez dietetyków, gdyż:

• podczas pieczenia nie ma potrzeby dodawania tłuszczu,
• tłuszcz zawarty w potrawie zostaje wytopiony,
• mięso grillowane jest bogate w wolne rodniki.

Jednak, żeby potrawy z grilla służyły zdrowiu, dobrze jest poznać zasady grillowania:

• grillować bez podpałki, a kiedy już ją stosujemy, to odczekać aż się wypali;
• najlepiej używać węgla drzewnego lub drewna z drzew liściastych;
• nie kłaść bezpośrednio na ruszt (tacki aluminiowe, folia aluminiowa itp.);
• mięso najlepiej ułożyć na środku grilla;
• nie piec mięs mocno poprzerastanych tłuszczem, a także tłustych kiełbas;
• piec w optymalnym czasie dla danego rodzaju potrawy, np. pierś z kurczaka po około 5 minut z każdej strony, żeby z zewnątrz była rumiana, a w środku soczysta i miękka;
• jeżeli robimy szaszłyki, to patyczki posmarować olejem;
• mięso po zdjęciu z grilla powinno chwilę „odpocząć”;
• dla dzieci przygotowywać dania z drobiu (pierś indyka, kurczak bez skóry), ryby, warzywa – cukinia, bakłażan, pomidor, papryka, ziemniaki.

Najpopularniejsze i najmniej skomplikowane jest grillowanie mięsa wieprzowego i drobiowego. Mięso wieprzowe najlepiej smakuje, jeżeli przed grillowaniem zostanie umieszczone w specjalnej marynacie. Dzięki marynowaniu zostają zatrzymane procesy enzymatyczne i przez to mięso kruszeje. Lepiej wchłaniają się również przyprawy z marynat, przez co mięso zyskuje na smaku i aromacie. Najprostsza marynata to olej, ocet balsamiczny, sól i pieprz. Ale lepiej jest dodać inne zioła i przyprawy, takie jak tymianek, majeranek, czosnek, kminek, rozmaryn, papryka. Niekiedy wystarczy 30 do 60 minut do marynowania mięsa. Jednak im dłużej marynujemy mięso, tym lepiej – dobrze jest zamarynować mięso wieczorem i włożyć do lodówki na całą noc. Optymalnie przyjmuje się, że na 1 kg mięsa potrzeba od ¼ do ½ szklanki marynaty. Nie marynuje się mięsa w metalowym naczyniu!

Przykładowe przepisy na marynaty:

* 3 dag świeżego majeranku, 8 dag czosnku w ząbkach (przecisnąć przez praskę), 120 ml oliwy z oliwek, sól, pieprz, ostra papryka (do 2 kg mięsa).

* 3 dag świeżego rozmarynu, 8 dag ząbków czosnku (przecisnąć przez praskę), 120 ml oleju, sól, pieprz ( do 2 kg mięsa).

* 3 dag świeżej szałwii, 120 ml oliwy z oliwek, sól, pieprz (do 2 kg mięsa).

* 100 ml oleju, łyżka świeżych listków majeranku (lub 1 łyżeczka suszonego), 3 ząbki czosnku (przecisnąć przez praskę), 1 łyżeczka słodkiej mielonej papryki, sól, pieprz (do 1 kg mięsa).

* 8 ząbków czosnku (przecisnąć przez praskę), sok z 2 cytryn, 6 łyżek oliwy z oliwek, 3 liście laurowe, 1 cebula (pokroić), sól (do 1 kg mięsa).

* 4 łyżki jogurtu naturalnego, 2 ząbki czosnku (przecisnąć przez praskę), łyżeczka soku z cytryny, po pół łyżeczki soli, pieprzu, słodkiej mielonej papryki i ziół prowansalskich (do podwójnej porcji z piersi kurczaka).

* Ząbek czosnku (przecisnąć przez praskę), łyżka sosu sojowego, 2 łyżki miodu, 1 łyżeczka słodkiej mielonej papryki, 3 łyżki wody (do małej piersi z kurczaka).

* 15 łyżek oleju, 5 łyżek musztardy, łyżka miodu, 5-6 ząbków czosnku (przecisnąć przez praskę), sól, pieprz (do 1 kg mięsa).

Marynowane kawałki mięsa muszą być równomiernie grillowane, dlatego najlepiej sprawdzają się grille z pokrywą, która sprawia, że na ruszcie panuje wyrównana temperatura. Przy wieprzowinie temperatura grillowania nie powinna przekroczyć 75°C, bowiem zbyt wysoka temperatura może spowodować przypalenie wierzchniej powłoki mięsa. Natomiast mięso w workach aluminiowych grilluje się do czasu, aż stanie się miękkie, a marynata zacznie się robić klarowna.

Warzywa z grilla

Warzywa grillowane potrzebują mniej czasu oraz niższej temperatury paleniska. Grillowanie warzyw może odbywać się bezpośrednio na ruszcie, na tackach lub w aluminiowych woreczkach. Grillując warzywa na ruszcie należy regularnie przekręcać każdy kawałek za pomocą łopatki lub szczypców. na tackach możemy grillować miękkie warzywa, takie jak papryka czy pomidory. Jeśli są one dostatecznie duże, możemy w nich umieścić farsz – z pieczarek, farsz mięsny, ryżowo-warzywny, z serem itp. Papryka i pomidory bardzo szybko się grillują, przeważnie wystarczy po dwie minuty na każdą ze stron. Wszystkie warzywa bardzo szybko miękną pod wpływem wyższej temperatury, dlatego można je bez obaw podpiekać na grillach, które nie posiadają szczelnej pokrywy. na szczególną uwagę zasługuje grillowanie młodych ziemniaków, które umieszcza się w folii aluminiowej, a przepisów jak je przygotować jest bardzo wiele. do grillowania ziemniaków potrzeba około pół godziny.

Ryby z grilla

Ryby dobrze nadają się do grillowania, a ich grillowanie nie sprawia problemu – jest bardzo proste. Ryby wystarczy delikatnie posolić, natrzeć pieprzem lub czosnkiem czy też skropić cytryną. Można również stosować zioła zgodnie ze swoimi upodobaniami.

Jak grillować ryby – dobre rady:

• aluminiową tackę natrzeć tłuszczem, wówczas grillowana ryba nie będzie przywierać do jej powierzchni;
• jeśli chcemy grillować rybę bezpośrednio na ruszcie, to pręty posmarować delikatnie pędzelkiem namoczonym w oleju;
• korzystać ze specjalnych koszyczków do ryb lub piec w folii (błyszczącą stroną na zewnątrz);
• rybę przekładać za pomocą łopatki;
• czas grillowania zależy od wielkości ryby, czyli grube filety (do 2,5 cm) piec około 10 minut. Duże ryby o grubości około 6-7 cm grillować 30-40 minut.

Źródło: Moje wielkie grillowanie, książki kucharskie, Internet.