Wśród zwierząt żyjących w grupach, a do takich należą świnie, mówimy o tzw. hierarchii dominacji. Polega ona na tym, że poszczególne osobniki dążą do osiągnięcia możliwie wysokiej pozycji w grupie socjalnej. Prosięta rodzą się w wyniku ciąży mnogiej, przychodzi na świat kilka do kilkanaście sztuk potomstwa w tzw. miocie. Miot stanowi grupę, wśród której już od pierwszych chwil obserwujemy dążenie osesków do zajęcia najlepszego sutka z mlekiem matki. Zaraz po urodzeniu starają się odszukać sutek z mlekiem, a właściwie z siarą matki. Pierwsze zetknięcie się z wymieniem matki i obraniem sutka, szczególnie jeśli dokonuje to prosię samodzielnie,jest bardzo przypadkowe. Ale w tym czasie najważniejsze jest, aby jak najwcześniej prosię pobrało pierwsze porcje siary, w których locha przekazuje swoiste przeciwciała odpornościowe. Z każdą godzina, ilość przeciwciał w siarze zmniejsza się, jak również maleje możliwość przyswajania ich przez prosięta.
Mleczność przednich par sutek jest wyższa niż pozostałych, a najniższa ostatnich dwóch par. W pierwszych dniach podczas każdego karmienia, można zaobserwować stałą walkę prosiąt o miejsce przy sutku. Jest to najwcześniejszy objaw ustalania porządku społecznego, a więc hierarchii. Z obserwacji własnych, co potwierdza również literatura fachowa, wynika, że najwcześniejprzyzwyczajają się prosięta na stałe do pierwszych par sutków.
Stała hierarchia podczas ssaniaw niektórych miotach ma miejscenajwcześniej już w trzecim dniu. W większości miotów okres ten kształtuje się po 4 – 5 dni życia prosiąt.
Stała hierarchia ssących prosiąt ukształtowana po 5 dniach.
Foto: Archiwum własne autora (1973)
Zdarza się, że są prosięta, które próbują ssać dwa sąsiednie sutki. Są to albo silniejsze osobniki, albo bardziej zdeterminowane. Z własnej obserwacji wynikało, że były to prosięta o przeciętnej masie ciała w miocie po urodzeniu. W 8 dniu podczas kontrolnego ważenia okazało się, że ich przyrosty nie były wyższe, a wręcz przeciwnie. Możliwe, że jak nastąpiła faza ssania mleka po wstępnym masażu, prosięta zaczynały masować i ssać sąsiedni sutek. Nie otrzymywały więcej w podwójnej porcji mleka jakby to mogło się wydawać. W obserwowanym przypadku prosięta korzystały z ostatnich par sutków.
Po ustaleniu się hierarchii stadnej podczas ssania, a więc po 4 – 5 dniach wybór sutka zostaje dokonany na stałe. Każde prosie ssie zawsze ten sam sutek do końca laktacji, aż nie nastąpi odsadzenie prosiąt.
Opracował: Jan Sarnowski, WODR Poznań