Komunalne osady ściekowe w nawożeniu – jak, gdzie i kiedy?

03 czerwca 2015

Komunalne osady ściekowe w nawożeniu – jak, gdzie i kiedy?

Przygotowane przez Wioletta Kmiećkowiak

wielkość czcionki Zmniejsz czcionkę Powiększ czcionkę
Wydrukuj
Email

W Dzienniku Ustaw z 2015r. pod pozycją 257 zostało opublikowane rozporządzenie z dnia 6.02.2015r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych. Rozporządzenie to określa szczegółowe warunki stosowania komunalnych osadów ściekowych, w tym dawki tych osadów, które można stosować na gruntach oraz zakres, częstotliwość i metody referencyjne badań komunalnych osadów ściekowych i gruntów, na których te osady mają być stosowane.

W myśl wyżej wymienionego rozporządzenia, komunalne osady ściekowe mogą być stosowane na gruntach, jeżeli są spełnione następujące warunki:

1) zawartość metali ciężkich w tych osadach nie przekracza ilości określonych w załączniku nr 1 do rozporządzenia;

2) w przypadku stosowania tych osadów w rolnictwie i do rekultywacji gruntów na cele rolne – nie wyizolowano bakterii z rodzaju Salmonella w reprezentatywnej próbce osadów o masie 100 g, uzyskanej zgodnie z wytycznymi rozporządzenia;

3) łączna liczba żywych jaj pasożytów jelitowych Ascaris sp., Trichuris sp., Toxocara sp. w 1 kg suchej masy osadów przeznaczonych do badań stosowanych:

a) w rolnictwie oraz do rekultywacji gruntów na cele rolne – wynosi 0,

b) do rekultywacji terenów – jest nie większa niż 300,

c) do dostosowania gruntów do określonych potrzeb wynikających z planów gospodarki odpadami, planów zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu – jest nie większa niż 300,

d) do uprawy roślin przeznaczonych do produkcji kompostu – jest nie większa niż 300,

e) do uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i do produkcji pasz – jest nie większa niż 300;

4) ilość metali ciężkich w wierzchniej warstwie gruntu o głębokości 0–25 cm, na którym te osady mają być stosowane, nie przekracza wartości dopuszczalnych określonych w załącznikach nr 2 i 3 do rozporządzenia;

5) wartość pH gleby na terenach użytkowanych rolniczo, na których te osady mają być stosowane, jest nie mniejsza niż 5,6;

6) stosowanie tych osadów nie powoduje pogorszenia jakości gleby, ziemi oraz wód powierzchniowych i podziemnych, w szczególności szkody w środowisku w rozumieniu ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U. z 2014 r. poz. 1789);

7) osady te są wykorzystywane poza okresem wzrostu i rozwoju roślin przeznaczonych do bezpośredniego spożycia przez ludzi rozumianym jako czas od siewu lub sadzenia do zbioru.

Odpowiedzialność za prawidłowe stosowanie osadów ściekowych spoczywa na wytwórcy tych osadów !!!

Badania metodami referencyjnymi komunalnych osadów ściekowych obejmują ustalenie: wartości pH, zawartości s.m. (w procentach masy komunalnych osadów ściekowych), zawartości substancji organicznej (w procentach s.m.), zawartości azotu ogólnego, w tym azotu amonowego (w procentach s.m.), zawartości fosforu ogólnego, wapnia i magnezu (w procentach s.m.), zawartości metali ciężkich: ołowiu, kadmu, rtęci, niklu, cynku, miedzi i chromu (w mg/kg s.m.), obecności bakterii chorobotwórczych z rodzaju Salmonella w 100 g osadu oraz liczby żywych jaj pasożytów jelitowych Ascaris sp., Trichuris sp., Toxocara sp. w kg s.m. Metody referencyjne badań komunalnych osadów ściekowych określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.

Natomiast badania gruntów metodami referencyjnymi, na których mają być stosowane komunalne osady ściekowe obejmują ustalenie: wartości pH, zawartości fosforu przyswajalnego w przeliczeniu na P₂O₅, jeżeli osad będzie stosowany w rolnictwie –w mg/100 g gleby, zawartości metali ciężkich (ołowiu, kadmu, rtęci, niklu, cynku, miedzi i chromu – w mg/kg s.m.). Badania gruntów wykonuje się każdorazowo przed skierowaniem danej partii osadów do zastosowania na gruncie. Metody referencyjne badań gruntów określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.

Dawkę osadów dla określonej powierzchni gruntu ustala się oddzielnie dla każdej z badanej objętości komunalnych osadów ściekowych, na podstawie wyników badań reprezentatywnych próbek komunalnych osadów ściekowych i gruntów. Dopuszczalna dawka komunalnych osadów ściekowych zależy od rodzaju gruntu, sposobu jego użytkowania, jakości osadów i gleby oraz zapotrzebowania roślin na fosfor i azot. Przy ustalaniu dopuszczalnej dawki komunalnych osadów ściekowych wykorzystywanych na cele w rolnictwie oraz do rekultywacji gruntów na cele rolne uwzględnia się zasady dobrej praktyki rolniczej, w szczególności dostosowując dawkę komunalnych osadów ściekowych pod względem zawartości azotu i fosforu do potrzeb pokarmowych roślin oraz uwzględniając przy ustalaniu tej dawki nawozy stosowane na danym gruncie, środki wspomagające uprawę roślin i polepszacze gleby. Dopuszczalną dawkę komunalnych osadów ściekowych ustala się tak, aby jej zastosowanie na danym gruncie nie spowodowało przekroczenia w wierzchniej warstwie gruntu o głębokości 0–25 cm wartości dopuszczalnych ilości metali ciężkich.

Dopuszczalne dawki komunalnych osadów ściekowych, stosowane w ciągu roku na jednostkę powierzchni gruntu, pod warunkiem przestrzegania dopuszczalnej zawartości metali ciężkich w komunalnych osadach ściekowych określonej w załączniku nr 1 do rozporządzenia, nie mogą przekraczać:

1) w rolnictwie oraz do rekultywacji gruntów na cele rolne – 3 Mg s.m.* / ha / rok;

2) do rekultywacji terenów na cele nierolne oraz przy dostosowywaniu gruntów do określonych potrzeb wynikających z planów gospodarki odpadami, planów zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, do uprawy roślin przeznaczonych do produkcji kompostu, do uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i do produkcji pasz – 15 Mg s.m.* / ha / rok.

* Mg s.m. – tony suchej masy

Przy jednokrotnym w ciągu dwóch albo trzech lat stosowaniu komunalnych osadów ściekowych w rolnictwie oraz do rekultywacji gruntów na cele rolne dopuszczalna dawka komunalnych osadów ściekowych może być skumulowana i nie może przekraczać odpowiednio 6 Mg s.m. / ha / 2 lata i 9 Mg s.m. / ha / 3 lata. Natomiast przy jednokrotnym w ciągu dwóch albo trzech lat stosowaniu komunalnych osadów ściekowych do rekultywacji terenów na cele nierolne oraz przy dostosowywaniu gruntów do określonych potrzeb wynikających z planów gospodarki odpadami, planów zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, do uprawy roślin przeznaczonych do produkcji kompostu oraz roślin nieprzeznaczonych do spożycia i do produkcji pasz dopuszczalna dawka komunalnych osadów ściekowych może być skumulowana i nie może przekraczać odpowiednio 30 Mg s.m. / ha / 2 lata i 45 Mg s.m. / ha / 3 lata.

Zgodnie z wytycznymi rozporządzenia, komunalne osady ściekowe stosuje się w postaci płynnej, mazistej lub ziemistej. Warunkiem zastosowania komunalnych osadów ściekowych w postaci płynnej jest ich wprowadzenie do gruntu metodą iniekcji, czyli wstrzykiwania lub metodą natryskiwania, w tym hydroobsiewu. Jeżeli komunalne osady ściekowe stosowane są w postaci mazistej i ziemistej muszą być równomiernie rozprowadzone na powierzchni gruntu i wprowadzone do gruntu. Wprowadza się je do gruntu po przetransportowaniu ich na nieruchomość gruntową, na której mają być one stosowane, nie później niż następnego dnia po ich przetransportowaniu.

Rolnik stosujący komunalne osady ściekowe powinien posiadać: