Od 3 października 2015 roku obowiązują przepisy w zakresie obowiązku zawierania pisemnych umów na każde dostarczenie produktów rolnych do pierwszego nabywcy. (Ustawa z dnia 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2015 r. poz. 1419).
W przypadku, gdy pierwszym nabywcą nie jest przetwórca, umowa między kolejnymi nabywcami jest również zawierana na piśmie. Z tego obowiązku wyłącza się sprzedaż bezpośrednią przez producentów, grupy producentów, organizacje producentów albo zrzeszenia organizacji producentów.
Umowa nie jest wymagana w przypadku, gdy dostawca zbywa produkty rolne nabywcy mającemu formę spółdzielni, której producent jest członkiem, a statut tej spółdzielni lub przepisy i decyzje w nim zawarte lub z niego wynikające zawierają przepisy o podobnych skutkach jak wymogi umów wynikające z ustawy.
Szczegółowy wykaz produktów rolnych objętych działaniem ustawy zawarty jest w Załączniku I Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. i obejmuje m.in. zboża i pochodne, cukry, susz paszowy, nasiona, chmiel, tytoń, len, owoce i warzywa, mleko i przetwory mleczne, wołowinę i cielęcinę, wieprzowinę, drób, baraninę i kozinę, jaja, produkty pszczele, wino, alkohol etylowy pochodzenia rolniczego i inne produkty.
Od 11 lutego 2017 r. na podstawie przepisów ustawy z dnia 15 grudnia 2016 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi (Dz.U. z 2017 r. poz. 67), wprowadzającej zmiany do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych, będą mogły być nakładane kary pieniężne za nabywanie produktów rolnych bez pisemnej umowy z producentem lub nabyte wskutek wadliwej umowy. Organem uprawnionym do przeprowadzania kontroli i nakładania kar pieniężnych będzie dyrektor oddziału terenowego Agencji Rynku Rolnego, właściwy według miejsca siedziby lub zamieszkania nabywcy.
Nabywanie przez przedsiębiorców produktów rolnych bez wymaganych lub niespełniających warunków umów będzie skutkowało nałożeniem przez dyrektora oddziału terenowego Agencji Rynku Rolnego sankcji w formie kary pieniężnej w wysokości 10% zapłaty za nabyte produkty. Kara będzie wymierzana w drodze decyzji administracyjnej. Na obowiązek uiszczenia kary pieniężnej i jej wysokość nie będą miały wpływu ani odstąpienie od umowy, ani zmniejszenie jej wartości ( np. obniżenie ceny z tytułu wad produktów i wystawienie faktury korygującej). Egzekucja nałożonych kar pieniężnych następuje w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
ARR, jako jednostka nadzorująca obowiązek zawierania pisemnych umów na dostawy produktów rolnych, w przedmiotowym temacie sformułowała odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania. Plik „Pytania i odpowiedzi – pisemne umowy na dostawy produktów” jest udostępniony poniżej w części „Pobierz załącznik”.
Źródło informacji: Agencja Rynku Rolnego.