Właściciele gospodarstw agroturystycznych często doświadczają braku precyzyjnych przepisów prawnych regulujących ten rodzaj działalności. Podstawowe znaczenie dla rozpatrywania przepisów związanych z agroturystyką ma definicja „turysty” zawarta w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych. „Turysta” – oznacza tu – „osobę, która podróżuje do innej miejscowości poza swoim stałym miejscem pobytu na okres nieprzekraczający 12 miesięcy, dla której celem podróży nie jest podjęcie stałej pracy w odwiedzanej miejscowości, i która korzysta z noclegu przynajmniej przez jedną noc”. Poza tym, czytając interpretacje izb skarbowych opublikowane na stronie www.interpretacje-podatkowe.org należałoby przyjąć, że to właściciel gospodarstwa agroturystycznego powinien znać cel pobytu przebywających u niego osób. Z punktu widzenia kwaterodawcy jest to jednak informacja trudna do pozyskania w każdym przypadku.
Właściciel gospodarstwa agroturystycznego ma prawo korzystać ze zwolnienia podatkowego wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 43 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zwolnieniu podlegają dochody uzyskiwane z wynajmu osobom przebywającym na wypoczynku nie więcej niż pięciu pokoi znajdujących się w budynkach mieszkalnych, położonych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym oraz dochody uzyskiwane z tytułu wyżywienia tych osób.
Problem powstaje wtedy, gdy nie jesteśmy pewni, czy nasz klient jest turystą zgodnie z definicją zawartą w ustawie o usługach turystycznych, czy tylko osobą poszukującą noclegu.
Co wtedy, jeżeli klient gospodarstwa agroturystycznego nie jest turystą?
Wracając do strony internetowej www.interpretacje-podatkowe.org i analizując interpretacje dyrektorów US (należy pamiętać, że interpretacje te nie stanowią jednak wykładni prawa i odnoszą się do indywidualnych zdarzeń opisanych w zapytaniach) można wyciągnąć wniosek, że nie ma podstaw do kwestionowania zwolnienia podatkowego wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 43 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i jednoczesnego uzyskiwania przez podatnika przychodów z najmu prywatnego, niestanowiącego formy działalności gospodarczej. Najem prywatny byłby wtedy oddzielnym źródłem przychodów i dotyczyłby osób, które nie przebywają w gospodarstwie agroturystycznym na wypoczynku.
Przychody z tytułu najmu pokoi osobom nieprzebywającym na wypoczynku (np. pracownikom firm, z którymi podatnik podpisał umowę najmu prywatnego) mogą być opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym od przychodów ewidencjonowanych według stawki 8,5%, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Konieczne jest, aby kwaterodawca prowadził odrębne ewidencje, które pozwolą na wyodrębnienie uzyskiwanych przychodów z wynajmu pokoi gościnnych osobom przebywającym na wypoczynku oraz pracownikom firm, z którymi podpisano umowy najmu prywatnego. Właściciel gospodarstwa agroturystycznego powinien zgłosić do Urzędu Skarbowego fakt rozpoczęcia uzyskiwania dochodów z najmu prywatnego i wybrać formę opodatkowania tego najmu jako ryczałt ewidencjonowany ze stawką 8,5%. Kwaterodawca może wybrać również zasady ogólne (18% i 32%). Zasady ogólne według skali podatkowej są formą opodatkowania przysługującą każdemu wynajmującemu z mocy prawa. Decydując się na nie, w odniesieniu do przychodów uzyskiwanych z prywatnego najmu, podatnik nie musi o tym fakcie informować urzędu skarbowego.
Jeżeli podatnik wybiera ryczałt ewidencjonowany ze stawką 8,5% i rozpoczyna wynajem w trakcie roku podatkowego, to ma czas na poinformowanie US do 20-ego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód z tego tytułu. Jeżeli jednak pierwszy przychód z wynajmu przypada na grudzień, to termin skraca się do końca roku podatkowego. Zgłoszenia można dokonać w formie samodzielnie sporządzonego pisma albo na specjalnym druku oświadczenia. Podatnik kontynuujący najem prywatny, wybierając od nowego roku tę formę opodatkowania dla najmu po raz pierwszy, powinien je złożyć nie później niż do 20 stycznia tego roku.
W przypadku ryczałtu ewidencjonowanego opodatkowaniu podlega sam przychód – bez pomniejszania go o koszty, co odróżnia tę formę opodatkowania od zasad ogólnych według skali podatkowej. Od przychodów osiągniętych z prywatnego najmu opodatkowanego ryczałtem wynajmujący opłacają podatek przez cały rok podatkowy według jednolitej stawki wynoszącej 8,5% (art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym).
Podatnicy opodatkowujący przychody uzyskane z najmu zryczałtowanym podatkiem dochodowym mają obowiązek rozliczenia ich do dnia 31 stycznia następnego roku, w rocznym zeznaniu składanym na formularzu PIT-28. Przychody z najmu opodatkowane ryczałtem ewidencjonowanym nie podlegają łączeniu z przychodami (dochodami) z innych źródeł, opodatkowanymi na zasadach ogólnych wynikających z ustawy o pdof, nie można ich rozliczyć w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-36, PIT-36L lub PIT-37.