Analiza cen pasz i zbóż paszowych dla zwierząt gospodarskich- bydło, trzoda
W 2013 roku warunki wegetacji zbóż w Europie, w UE i krajach WNP były lepsze niż w roku 2012, który w niektórych krajach będących dużymi producentami zbóż był nieurodzajny. Prognozy dobrych zbiorów, a w okresie żniw bieżąca wzmożona podaż ziarna, spowodowały dynamiczny spadek cen zbóż w wielu krajach eksportujących zboże.
W końcu lipca 2013 r. ceny zbóż w Unii Europejskiej były znacznie niższe niż rok wcześniej. Według obliczeń ARR przeprowadzonych na podstawie danych Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW w Unii Europejskiej średnia cena pszenicy konsumpcyjnej (wyrażona w PLN) była niższa o 15 %, a pszenicy paszowej i jęczmienia paszowego o 20 %. W mniejszym stopniu potaniała kukurydza, której zbiór odbywa się w późniejszym terminie - podaje ARR.
Mówiąc o sytuacji cenowej na rynku zbóż w Polsce trzeba odnieść się do sytuacji na rynku globalnym. Ceny w naszym kraju są zbliżone do cen osiąganych na światowych rynkach i giełdach w Chicago, Londynie, Paryżu i Budapeszcie. Podobne lub nieco niższe są ceny w Rosji, Ukrainie – podkreślił minister Kalemba na konferencji prasowej w sierpniu br. i dodał, że w ubiegłym roku ceny zbóż były u nas rekordowe, podobnie kształtowały się także ceny światowe. Wynikało to z bardzo dużej suszy w USA, Rosji, Ukrainie, Kazachstanie, Australii oraz Rumunii, Bułgarii, Węgrzech, Portugalii i Hiszpanii.
Wspólna Polityka Rolna zmierza w kierunku dalszej liberalizacji rynków rolnych, a nie ich regulacji, mimo, że na posiedzeniach Rady Ministrów Rolnictwa w Brukseli polski minister rolnictwa opowiadał się za podwyższeniem cen interwencyjnych i utrzymaniem mechanizmów interwencyjnych – podkreślił szef resortu.
Analiza cen pasz i zbóż paszowych w województwie wielkopolskim w 2012-2013r.
Notowania cen przedstawione w tabelach to średnie miesięczne ceny brutto zł/dt zebrane przez Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu.
Tabela 1. Ceny pasz treściwych*)
| 2012 | 2013 | |||||||||||||||||||
| Asortyment | I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII | I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | 
| Prowit LP | 228 | 231 | 232 | 235 | 237 | 236 | 241 | 249 | 250 | 244 | 245 | 240 | 255 | 236 | 236 | 240 | 234 | 256 | 260 | 255 | 
| Prowit T | 210 | 216 | 215 | 215 | 214 | 216 | 220 | 224 | 226 | 232 | 226 | 223 | 229 | 224 | 224 | 224 | 218 | 216 | 222 | 216 | 
| Mieszanka PW | 149 | 150 | 151 | 153 | 158 | 158 | 160 | 162 | 164 | 167 | 165 | 165 | 166 | 164 | 163 | 166 | 165 | 162 | 162 | 160 | 
| Mieszanka PT-1 | 129 | 131 | 128 | 132 | 135 | 138 | 140 | 142 | 144 | 144 | 144 | 145 | 145 | 147 | 148 | 147 | 146 | 145 | 143 | 144 | 
| Mieszanka PT-2 | 125 | 125 | 125 | 127 | 130 | 136 | 136 | 137 | 139 | 140 | 139 | 139 | 140 | 138 | 139 | 139 | 139 | 137 | 135 | 141 | 
| Mieszanka L | 132 | 132 | 133 | 135 | 138 | 142 | 142 | 142 | 145 | 145 | 144 | 144 | 145 | 145 | 145 | 145 | 145 | 146 | 145 | 143 | 
| Mieszanka CJ | 152 | 152 | 152 | 155 | 158 | 163 | 164 | 164 | 164 | 167 | 167 | 165 | 166 | 167 | 168 | 167 | 168 | 169 | 168 | 166 | 
| Mieszanka B | 118 | 118 | 119 | 120 | 123 | 126 | 127 | 128 | 132 | 134 | 133 | 131 | 134 | 130 | 130 | 131 | 130 | 132 | 134 | 135 | 
Wykres 1. Ceny pasz w roku 2010-2013

Ceny pasz treściwych w Wielkopolsce od kilku lat do lipca br. w większości przypadków miały tendencję wzrostową. Porównując ceny poszczególnych pasz z lipca do analogicznego okresu z 2012 roku, należy stwierdzić, iż w tym czasie wzrosły one średnio o 3,08 %.
W sierpniu ceny w większości pasz treściwych przestały rosnąć a w niewielu pozycjach obniżyły się, co widoczne jest w tabeli Nr 1 i na przedstawionym wykresie.
Tabela 2. Ceny koncentratów 10 procentowych*) dla:
| 2012 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 2013 | |||||||||||
| Asortyment | I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII | I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | 
| loch | 234 | 236 | 237 | 238 | 239 | 242 | 244 | 246 | 255 | 252 | 260 | 264 | 264 | 264 | 264 | 264 | 253 | 265 | 263 | 262 | 
| prosiat | 275 | 276 | 275 | 280 | 283 | 287 | 290 | 292 | 306 | 316 | 311 | 312 | 315 | 318 | 316 | 312 | 311 | 314 | 314 | 312 | 
| warchlaków | 245 | 249 | 250 | 252 | 256 | 261 | 267 | 274 | 283 | 284 | 288 | 287 | 291 | 289 | 290 | 287 | 283 | 285 | 285 | 283 | 
| tuczników | 226 | 228 | 225 | 226 | 228 | 234 | 239 | 244 | 252 | 243 | 258 | 262 | 264 | 262 | 264 | 263 | 259 | 262 | 262 | 262 | 
Wykres 2. Ceny koncentratów 10 procentowych 2010-2013r

Ceny koncentratów 10 procentowych podobnie jak ceny pasz treściwych od 2010 roku rosły aż do czerwca br. Porównując ceny poszczególnych koncentratów z czerwca tego roku do cen z czerwca ubiegłego roku należy stwierdzić ich wzrost. W przypadku koncentratu: dla loch jest to wzrost o 9,5 %, dla prosiąt wzrost o 9,4 %, dla warchlaków o 9,19 % a w przypadku koncentratu dla tuczników to wzrost o 11,96 %
Tabela 3. Ceny koncentratów 20 procentowych*) dla:
| 2012 | 2013 | |||||||||||||||||||
| Asortyment | I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII | I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | 
| loch | 227 | 225 | 228 | 230 | 233 | 235 | 242 | 248 | 259 | 262 | 258 | 257 | 260 | 257 | 258 | 260 | 260 | 258 | 258 | 261 | 
| prosiat | 265 | 276 | 275 | 280 | 284 | 286 | 289 | 291 | 299 | 303 | 299 | 302 | 311 | 303 | 303 | 307 | 307 | 311 | 311 | 312 | 
| warchlaków | 242 | 237 | 238 | 242 | 248 | 255 | 260 | 266 | 267 | 270 | 271 | 269 | 267 | 270 | 269 | 269 | 269 | 278 | 278 | 276 | 
| tuczników | 221 | 218 | 221 | 226 | 230 | 235 | 245 | 256 | 257 | 258 | 249 | 254 | 256 | 255 | 256 | 257 | 258 | 265 | 263 | 260 | 
Wykres 3. Ceny koncentratów 20 procentowych w 2010-2013r

W lipcu 2013r. ceny poszczególnych koncentratów 20 procentowych wynosiły: dla loch – 258 zł/dt, dla prosiąt – 311 zł/dt, dla warchlaków – 278 zł/dt i dla tuczników- 263zł/dt. w stosunku do cen z tego samego miesiąca roku 2012 analogicznie były wyższe o 6,61%, 7,61%, 6,92% i 7,34%
Tabela 4. Ceny pasz – pozostałe*)
| 2012 | 2013 | |||||||||||||||||||
| Asortyment | I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII | I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | 
| śruta sojowa | 171 | 172 | 173 | 180 | 188 | 199 | 212 | 225 | 234 | 228 | 229 | 227 | 228 | 226 | 220 | 217 | 219 | 223 | 223 | 226 | 
| śruta rzepakowa | 103 | 104 | 103 | 108 | 114 | 128 | 129 | 131 | 137 | 135 | 135 | 135 | 139 | 141 | 137 | 141 | 140 | 143 | 144 | 142 | 
| otręby pszenne | 74 | 75 | 77 | 80 | 85 | 88 | 81 | 82 | 78 | 75 | 73 | 76 | 79 | 81 | 81 | 81 | 82 | 83 | 82 | 74 | 
| otręby żytnie | 67 | 70 | 72 | 75 | 79 | 84 | 85 | 76 | 72 | 71 | 66 | 71 | 74 | 74 | 74 | 74 | 75 | 75 | 75 | 62 | 
Wykres 4. Ceny pasz pozostałych 2010-2013r

Cena śruty sojowej w lipcu 2013r. w stosunku do ceny z przed roku była wyższa o 5,18%, natomiast cena śruty rzepakowej w analogicznym okresie była wyższa o 11,62%. Ceny otrąb w analizowanym okresie miały tendencje spadkową. Podobnie jak zboża paszowe cena otrąb pszennych z sierpnia 2013r do ceny z tego samego miesiąca roku poprzedniego spadła o 22,58% a otrąb pszennych o18,42%
Tabela 5. Ceny zbóż paszowych **)
| 2012 | 2013 | |||||||||||||||||||
| Asortyment | I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII | I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | 
| Pszenica paszowa | 77 | 79 | 80 | 85 | 94 | 93 | 90 | 88 | 91 | 92 | 95 | 97 | 100 | 101 | 98 | 97 | 99 | 92 | 83 | 64 | 
| Żyto paszowe | 71 | 72 | 73 | 78 | 82 | 80 | 75 | 70 | 70 | 70 | 70 | 69 | 76 | 73 | 73 | 70 | 70 | 65 | 58 | 39 | 
| jęczmień paszowy | 77 | 79 | 80 | 85 | 90 | 89 | 85 | 78 | 78 | 79 | 81 | 83 | 86 | 86 | 85 | 85 | 84 | 79 | 66 | 59 | 
| Pszenżyto | 74 | 76 | 78 | 83 | 88 | 87 | 85 | 81 | 83 | 84 | 85 | 86 | 89 | 91 | 90 | 90 | 89 | 83 | 76 | 54 | 
Wykres 5. Ceny zbóż paszowych 2010-2013r.

Ceny zbóż paszowych w Wielkopolsce mają tendencję spadkową. Analizując ceny poszczególnych zbóż w miesiącu sierpniu br. z cenami analogicznego okresu roku 2012 należy stwierdzić, iż cena pszenicy paszowej spadła o 27,27 %, cena żyta paszowego o 44,28 %, cena jęczmienia paszowego o 24,35 % a pszenżyta o 33,33 %
Ceny zbóż mogą jednak nie powrócić do poziomów z ubiegłego roku. Rok 2012 był wyjątkowy, ponieważ ze względu na suszę w USA, Rosji, Bułgarii, Rumunii, Portugalii, Australii i na Węgrzech ceny był bardzo wysokie, ale mówiąc o cenach zbóż w Polsce nie możemy zapominać o tym, że jesteśmy częścią globalnego rynku.
Eksperci Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej (IERiGŻ) oceniają, że w sezonie 2013/14 pasze potanieją. Powodem może być przewidywany spadek cen zbóż i roślin oleistych.
Obecnie ceny pasz utrzymują się na wysokim poziomie. W maju 2013 r. były one o ok. 9 % wyższe niż przed rokiem, a w porównaniu z grudniem wzrosły o 0,7 % W skali roku większy był wzrost cen koncentratów niż mieszanek pełnoporcjowych dla zwierząt - informuje IERiGŻ.
Według notowań ministerstwa rolnictwa, pod koniec czerwca br. w porównaniu z końcem grudnia 2012 r. wszystkie zboża potaniały, a najbardziej owies i żyto paszowe o 17 %. Różnice między cenami zbóż konsumpcyjnych i paszowych są niewielkie.
Na początku września tego roku firmy przetwórcze płaciły za tegoroczne ziarno z dostawą do wytwórni/elewatorów za pszenicę konsumpcyjną - 720-770 zł/t (w zależności od jakości ziarna), a za paszową - 670-720 zł/tonę. Żyto konsumpcyjne kosztowało 460-520 zł za tonę, jęczmień paszowy - 660-710 zł/t, pszenżyto - 570-620 zł/t. Można było kupić kukurydzę z ubiegłorocznych zbiorów w cenie 780-860 zł za tonę.
W trzecim tygodniu września 2013 roku na giełdzie Rolpetrol sprzedano 350 ton pszenicy konsumpcyjnej średnio po 726 zł/t oraz 25 ton pszenicy paszowej po 720 zł/t. Przeciętna cena sprzedaży tych zbóż była odpowiednio o 4% i o 6% większa niż miesiąc wcześniej. Nabywców znalazło również 100 ton pszenżyta po 650 zł/t, przy czym ceny wszystkich wymienionych zbóż obejmują koszty transportu.
W ostatnim tygodniu września tego roku zmiany cen zbóż na krajowych giełdach towarowych były różnokierunkowe tzn. miały tendencje spadkowe i zwyżkowe. W dniach 23-25.09.2013 r. ceny monitorowanych zbóż oferowanych do sprzedaży kształtowały się następująco: pszenica konsumpcyjna 690-800 zł/t, pszenica paszowa 710-740 zł/t, żyto konsumpcyjne 500-540 zł/t, jęczmień paszowy 710-740 zł/t. Kukurydzę oferowano po 700-810 zł/t. Do sprzedaży wystawiono również kukurydzę o wilgotności około 30% po 480-500 zł/t.
W omawianym czasie na monitorowanych giełdach światowych przeważały spadki cen zbóż. W notowaniu z 19 września 2013 r. (za FAPA) na giełdach w Argentynie, na Ukrainie, w Niemczech i we Francji ceny pszenicy konsumpcyjnej uległy obniżeniu o 1-2%. Natomiast na giełdzie w USA przeciętne ceny pszenicy konsumpcyjnej HRW-twardej***), Nr 1 były o 0,2% niższe jak przed tygodniem, a SRW- miękkiej, Nr 2 o 2% wyższe.
*) notowania cenowe od oferentów prywatnych
**) notowania cenowe z Zakładów Zbożowo- Młynarskich
***) Pszenica konsumpcyjna HRW -twarda jest na ogół mniej plenna niż pszenica miękka, lecz daje wartościowe szkliste ziarno, które zawiera więcej i o lepszych własnościach białka (glutenu). Wysokiej jakości gluten umożliwia wytwarzanie makaronu bez białka kurzego.
Opracowała:
Źródło:
- Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi art. – „Analiza ARR kształtowania się cen zbóż w Polsce i w innych krajach UE”, Sytuacja na rynku zbóż i rzepaku – konferencja prasowa - 07.08.2013r,
- Agencja Rynku Rolnego - Rynek Zbóż

