Analiza cen pasz i zbóż paszowych dla zwierząt gospodarskich- bydło, trzoda
W 2013 roku warunki wegetacji zbóż w Europie, w UE i krajach WNP były lepsze niż w roku 2012, który w niektórych krajach będących dużymi producentami zbóż był nieurodzajny. Prognozy dobrych zbiorów, a w okresie żniw bieżąca wzmożona podaż ziarna, spowodowały dynamiczny spadek cen zbóż w wielu krajach eksportujących zboże.
W końcu lipca 2013 r. ceny zbóż w Unii Europejskiej były znacznie niższe niż rok wcześniej. Według obliczeń ARR przeprowadzonych na podstawie danych Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW w Unii Europejskiej średnia cena pszenicy konsumpcyjnej (wyrażona w PLN) była niższa o 15 %, a pszenicy paszowej i jęczmienia paszowego o 20 %. W mniejszym stopniu potaniała kukurydza, której zbiór odbywa się w późniejszym terminie - podaje ARR.
Mówiąc o sytuacji cenowej na rynku zbóż w Polsce trzeba odnieść się do sytuacji na rynku globalnym. Ceny w naszym kraju są zbliżone do cen osiąganych na światowych rynkach i giełdach w Chicago, Londynie, Paryżu i Budapeszcie. Podobne lub nieco niższe są ceny w Rosji, Ukrainie – podkreślił minister Kalemba na konferencji prasowej w sierpniu br. i dodał, że w ubiegłym roku ceny zbóż były u nas rekordowe, podobnie kształtowały się także ceny światowe. Wynikało to z bardzo dużej suszy w USA, Rosji, Ukrainie, Kazachstanie, Australii oraz Rumunii, Bułgarii, Węgrzech, Portugalii i Hiszpanii.
Wspólna Polityka Rolna zmierza w kierunku dalszej liberalizacji rynków rolnych, a nie ich regulacji, mimo, że na posiedzeniach Rady Ministrów Rolnictwa w Brukseli polski minister rolnictwa opowiadał się za podwyższeniem cen interwencyjnych i utrzymaniem mechanizmów interwencyjnych – podkreślił szef resortu.
Analiza cen pasz i zbóż paszowych w województwie wielkopolskim w 2012-2013r.
Notowania cen przedstawione w tabelach to średnie miesięczne ceny brutto zł/dt zebrane przez Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu.
Tabela 1. Ceny pasz treściwych*)
2012 |
2013 |
|||||||||||||||||||
Asortyment |
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
IX |
X |
XI |
XII |
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
Prowit LP |
228 |
231 |
232 |
235 |
237 |
236 |
241 |
249 |
250 |
244 |
245 |
240 |
255 |
236 |
236 |
240 |
234 |
256 |
260 |
255 |
Prowit T |
210 |
216 |
215 |
215 |
214 |
216 |
220 |
224 |
226 |
232 |
226 |
223 |
229 |
224 |
224 |
224 |
218 |
216 |
222 |
216 |
Mieszanka PW |
149 |
150 |
151 |
153 |
158 |
158 |
160 |
162 |
164 |
167 |
165 |
165 |
166 |
164 |
163 |
166 |
165 |
162 |
162 |
160 |
Mieszanka PT-1 |
129 |
131 |
128 |
132 |
135 |
138 |
140 |
142 |
144 |
144 |
144 |
145 |
145 |
147 |
148 |
147 |
146 |
145 |
143 |
144 |
Mieszanka PT-2 |
125 |
125 |
125 |
127 |
130 |
136 |
136 |
137 |
139 |
140 |
139 |
139 |
140 |
138 |
139 |
139 |
139 |
137 |
135 |
141 |
Mieszanka L |
132 |
132 |
133 |
135 |
138 |
142 |
142 |
142 |
145 |
145 |
144 |
144 |
145 |
145 |
145 |
145 |
145 |
146 |
145 |
143 |
Mieszanka CJ |
152 |
152 |
152 |
155 |
158 |
163 |
164 |
164 |
164 |
167 |
167 |
165 |
166 |
167 |
168 |
167 |
168 |
169 |
168 |
166 |
Mieszanka B |
118 |
118 |
119 |
120 |
123 |
126 |
127 |
128 |
132 |
134 |
133 |
131 |
134 |
130 |
130 |
131 |
130 |
132 |
134 |
135 |
Wykres 1. Ceny pasz w roku 2010-2013
Ceny pasz treściwych w Wielkopolsce od kilku lat do lipca br. w większości przypadków miały tendencję wzrostową. Porównując ceny poszczególnych pasz z lipca do analogicznego okresu z 2012 roku, należy stwierdzić, iż w tym czasie wzrosły one średnio o 3,08 %.
W sierpniu ceny w większości pasz treściwych przestały rosnąć a w niewielu pozycjach obniżyły się, co widoczne jest w tabeli Nr 1 i na przedstawionym wykresie.
Tabela 2. Ceny koncentratów 10 procentowych*) dla:
2012 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2013 |
|||||||||||
Asortyment |
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
IX |
X |
XI |
XII |
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
loch |
234 |
236 |
237 |
238 |
239 |
242 |
244 |
246 |
255 |
252 |
260 |
264 |
264 |
264 |
264 |
264 |
253 |
265 |
263 |
262 |
prosiat |
275 |
276 |
275 |
280 |
283 |
287 |
290 |
292 |
306 |
316 |
311 |
312 |
315 |
318 |
316 |
312 |
311 |
314 |
314 |
312 |
warchlaków |
245 |
249 |
250 |
252 |
256 |
261 |
267 |
274 |
283 |
284 |
288 |
287 |
291 |
289 |
290 |
287 |
283 |
285 |
285 |
283 |
tuczników |
226 |
228 |
225 |
226 |
228 |
234 |
239 |
244 |
252 |
243 |
258 |
262 |
264 |
262 |
264 |
263 |
259 |
262 |
262 |
262 |
Wykres 2. Ceny koncentratów 10 procentowych 2010-2013r
Ceny koncentratów 10 procentowych podobnie jak ceny pasz treściwych od 2010 roku rosły aż do czerwca br. Porównując ceny poszczególnych koncentratów z czerwca tego roku do cen z czerwca ubiegłego roku należy stwierdzić ich wzrost. W przypadku koncentratu: dla loch jest to wzrost o 9,5 %, dla prosiąt wzrost o 9,4 %, dla warchlaków o 9,19 % a w przypadku koncentratu dla tuczników to wzrost o 11,96 %
Tabela 3. Ceny koncentratów 20 procentowych*) dla:
2012 |
2013 |
|||||||||||||||||||
Asortyment |
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
IX |
X |
XI |
XII |
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
loch |
227 |
225 |
228 |
230 |
233 |
235 |
242 |
248 |
259 |
262 |
258 |
257 |
260 |
257 |
258 |
260 |
260 |
258 |
258 |
261 |
prosiat |
265 |
276 |
275 |
280 |
284 |
286 |
289 |
291 |
299 |
303 |
299 |
302 |
311 |
303 |
303 |
307 |
307 |
311 |
311 |
312 |
warchlaków |
242 |
237 |
238 |
242 |
248 |
255 |
260 |
266 |
267 |
270 |
271 |
269 |
267 |
270 |
269 |
269 |
269 |
278 |
278 |
276 |
tuczników |
221 |
218 |
221 |
226 |
230 |
235 |
245 |
256 |
257 |
258 |
249 |
254 |
256 |
255 |
256 |
257 |
258 |
265 |
263 |
260 |
Wykres 3. Ceny koncentratów 20 procentowych w 2010-2013r
W lipcu 2013r. ceny poszczególnych koncentratów 20 procentowych wynosiły: dla loch – 258 zł/dt, dla prosiąt – 311 zł/dt, dla warchlaków – 278 zł/dt i dla tuczników- 263zł/dt. w stosunku do cen z tego samego miesiąca roku 2012 analogicznie były wyższe o 6,61%, 7,61%, 6,92% i 7,34%
Tabela 4. Ceny pasz – pozostałe*)
2012 |
2013 |
|||||||||||||||||||
Asortyment |
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
IX |
X |
XI |
XII |
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
śruta sojowa |
171 |
172 |
173 |
180 |
188 |
199 |
212 |
225 |
234 |
228 |
229 |
227 |
228 |
226 |
220 |
217 |
219 |
223 |
223 |
226 |
śruta rzepakowa |
103 |
104 |
103 |
108 |
114 |
128 |
129 |
131 |
137 |
135 |
135 |
135 |
139 |
141 |
137 |
141 |
140 |
143 |
144 |
142 |
otręby pszenne |
74 |
75 |
77 |
80 |
85 |
88 |
81 |
82 |
78 |
75 |
73 |
76 |
79 |
81 |
81 |
81 |
82 |
83 |
82 |
74 |
otręby żytnie |
67 |
70 |
72 |
75 |
79 |
84 |
85 |
76 |
72 |
71 |
66 |
71 |
74 |
74 |
74 |
74 |
75 |
75 |
75 |
62 |
Wykres 4. Ceny pasz pozostałych 2010-2013r
Cena śruty sojowej w lipcu 2013r. w stosunku do ceny z przed roku była wyższa o 5,18%, natomiast cena śruty rzepakowej w analogicznym okresie była wyższa o 11,62%. Ceny otrąb w analizowanym okresie miały tendencje spadkową. Podobnie jak zboża paszowe cena otrąb pszennych z sierpnia 2013r do ceny z tego samego miesiąca roku poprzedniego spadła o 22,58% a otrąb pszennych o18,42%
Tabela 5. Ceny zbóż paszowych **)
2012 |
2013 |
|||||||||||||||||||
Asortyment |
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
IX |
X |
XI |
XII |
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
Pszenica paszowa |
77 |
79 |
80 |
85 |
94 |
93 |
90 |
88 |
91 |
92 |
95 |
97 |
100 |
101 |
98 |
97 |
99 |
92 |
83 |
64 |
Żyto paszowe |
71 |
72 |
73 |
78 |
82 |
80 |
75 |
70 |
70 |
70 |
70 |
69 |
76 |
73 |
73 |
70 |
70 |
65 |
58 |
39 |
jęczmień paszowy |
77 |
79 |
80 |
85 |
90 |
89 |
85 |
78 |
78 |
79 |
81 |
83 |
86 |
86 |
85 |
85 |
84 |
79 |
66 |
59 |
Pszenżyto |
74 |
76 |
78 |
83 |
88 |
87 |
85 |
81 |
83 |
84 |
85 |
86 |
89 |
91 |
90 |
90 |
89 |
83 |
76 |
54 |
Wykres 5. Ceny zbóż paszowych 2010-2013r.
Ceny zbóż paszowych w Wielkopolsce mają tendencję spadkową. Analizując ceny poszczególnych zbóż w miesiącu sierpniu br. z cenami analogicznego okresu roku 2012 należy stwierdzić, iż cena pszenicy paszowej spadła o 27,27 %, cena żyta paszowego o 44,28 %, cena jęczmienia paszowego o 24,35 % a pszenżyta o 33,33 %
Ceny zbóż mogą jednak nie powrócić do poziomów z ubiegłego roku. Rok 2012 był wyjątkowy, ponieważ ze względu na suszę w USA, Rosji, Bułgarii, Rumunii, Portugalii, Australii i na Węgrzech ceny był bardzo wysokie, ale mówiąc o cenach zbóż w Polsce nie możemy zapominać o tym, że jesteśmy częścią globalnego rynku.
Eksperci Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej (IERiGŻ) oceniają, że w sezonie 2013/14 pasze potanieją. Powodem może być przewidywany spadek cen zbóż i roślin oleistych.
Obecnie ceny pasz utrzymują się na wysokim poziomie. W maju 2013 r. były one o ok. 9 % wyższe niż przed rokiem, a w porównaniu z grudniem wzrosły o 0,7 % W skali roku większy był wzrost cen koncentratów niż mieszanek pełnoporcjowych dla zwierząt - informuje IERiGŻ.
Według notowań ministerstwa rolnictwa, pod koniec czerwca br. w porównaniu z końcem grudnia 2012 r. wszystkie zboża potaniały, a najbardziej owies i żyto paszowe o 17 %. Różnice między cenami zbóż konsumpcyjnych i paszowych są niewielkie.
Na początku września tego roku firmy przetwórcze płaciły za tegoroczne ziarno z dostawą do wytwórni/elewatorów za pszenicę konsumpcyjną - 720-770 zł/t (w zależności od jakości ziarna), a za paszową - 670-720 zł/tonę. Żyto konsumpcyjne kosztowało 460-520 zł za tonę, jęczmień paszowy - 660-710 zł/t, pszenżyto - 570-620 zł/t. Można było kupić kukurydzę z ubiegłorocznych zbiorów w cenie 780-860 zł za tonę.
W trzecim tygodniu września 2013 roku na giełdzie Rolpetrol sprzedano 350 ton pszenicy konsumpcyjnej średnio po 726 zł/t oraz 25 ton pszenicy paszowej po 720 zł/t. Przeciętna cena sprzedaży tych zbóż była odpowiednio o 4% i o 6% większa niż miesiąc wcześniej. Nabywców znalazło również 100 ton pszenżyta po 650 zł/t, przy czym ceny wszystkich wymienionych zbóż obejmują koszty transportu.
W ostatnim tygodniu września tego roku zmiany cen zbóż na krajowych giełdach towarowych były różnokierunkowe tzn. miały tendencje spadkowe i zwyżkowe. W dniach 23-25.09.2013 r. ceny monitorowanych zbóż oferowanych do sprzedaży kształtowały się następująco: pszenica konsumpcyjna 690-800 zł/t, pszenica paszowa 710-740 zł/t, żyto konsumpcyjne 500-540 zł/t, jęczmień paszowy 710-740 zł/t. Kukurydzę oferowano po 700-810 zł/t. Do sprzedaży wystawiono również kukurydzę o wilgotności około 30% po 480-500 zł/t.
W omawianym czasie na monitorowanych giełdach światowych przeważały spadki cen zbóż. W notowaniu z 19 września 2013 r. (za FAPA) na giełdach w Argentynie, na Ukrainie, w Niemczech i we Francji ceny pszenicy konsumpcyjnej uległy obniżeniu o 1-2%. Natomiast na giełdzie w USA przeciętne ceny pszenicy konsumpcyjnej HRW-twardej***), Nr 1 były o 0,2% niższe jak przed tygodniem, a SRW- miękkiej, Nr 2 o 2% wyższe.
*) notowania cenowe od oferentów prywatnych
**) notowania cenowe z Zakładów Zbożowo- Młynarskich
***) Pszenica konsumpcyjna HRW -twarda jest na ogół mniej plenna niż pszenica miękka, lecz daje wartościowe szkliste ziarno, które zawiera więcej i o lepszych własnościach białka (glutenu). Wysokiej jakości gluten umożliwia wytwarzanie makaronu bez białka kurzego.
Opracowała:
Źródło:
- Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi art. – „Analiza ARR kształtowania się cen zbóż w Polsce i w innych krajach UE”, Sytuacja na rynku zbóż i rzepaku – konferencja prasowa - 07.08.2013r,
- Agencja Rynku Rolnego - Rynek Zbóż