Już w 1992 roku w Rio de Janerio na „Szczycie Ziemi” podjęto Konwencję o różnorodności biologicznej, w której zdefiniowano ją następująco:
„Różnorodność biologiczna to zmienność żywych organizmów zamieszkujących wszystkie środowiska oraz zmienność systemów ekologicznych, których częścią są te organizmy, przy czym tak ujęta zmienność obejmuje różnorodność wewnątrzgatunkową, międzygatunkową i różnorodność ekosystemów”.
Celem Konwencji o różnorodności biologicznej podpisanej przez 190 sygnatariuszy było znaczne zmniejszenie utraty różnorodności biologicznej do 2010 roku, cel ten nie został osiągnięty.
Dlaczego różnorodność biologiczna i ekosystemy wymagają ochrony?
Ekosystemy pełnią niezbędne funkcje, zapewniając żywność, słodką wodę, czyste powietrze i schronienie. Pozwalają łagodzić ryzyko klęsk żywiołowych, ograniczają występowanie szkodników i chorób oraz przyczyniają się do regulacji klimatu. Różnorodność biologiczna jest niezbędna do życia. Ponad połowa światowego produktu krajowego brutto (PKB), czyli ok. 40 bilionów euro, zależy od przyrody.
Międzyrządowa Platforma Naukowo-Polityczna w 2019 roku przedstawiła globalne sprawozdanie z oceny w sprawie Różnorodności Biologicznej i Funkcjonowania Ekosystemów, które wykazuje, że bioróżnorodność na całym świecie maleje. Według tego raportu w ciągu ostatnich 50 lat, globalne zmiany w przyrodzie postępują w skali ,tempie niespotykanym w historii. Konieczna staje się więc ochrona i odbudowa ekosystemów i bioróżnorodności. Zmiana klimatu, zanieczyszczenie, utrata bioróżnorodności oraz szerzenie się śmiertelnych pandemii muszą uświadamiać ludziom, że nadszedł już najwyższy czas na naprawę zerwanego związku z naturą.
„Bioróżnorodność na świecie zanika w zastraszającym tempie. Kasujemy zawartość twardego dysku natury, nie wiedząc, jakie dane przechowuje.” Stavros Dimas Komisarz UE ds. Środowiska. (Skrótowy termin „bioróżnorodność” (biodiversity) - W.G. Rosen,1986)
Jednym z głównych celów Europejskiego Zielonego Ładu, jest właśnie bioróżnorodność.
W maju ub. r. zaprezentowano (KE) dokument Strategia na rzecz bioróżnorodności 2030. Przywracanie przyrody do naszego życia.
„Strategia ochrony bioróżnorodności” ma chronić środowisko naturalne i klimat nakłada więc wiele obowiązków (wymogów) m.in. na rolników.
Ma również wskazać szczególne środki umożliwiające realizację zakładanych zamierzeń (np. sposoby ich finansowania).
Strategia będzie również zawierać propozycje ekologizacji europejskich miast i zwiększenia bioróżnorodności przestrzeni miejskich.
Założenia są następujące:
do 2030 roku
- objęcie ochroną co najmniej 30 proc. unijnych obszarów lądowych i morskich;
- objęcie ścisłą ochroną co najmniej 10 proc. gruntów rolnych;
- odwrócenie spadku liczebności owadów zapylających;
- ograniczenie o 50 proc. stosowania pestycydów chemicznych;
- objęcie co najmniej 25 proc. gruntów rolnych rolnictwem ekologicznym.
- Ponieważ zmieniona – zreformowana wspólna polityka rolna będzie najprawdopodobniej wdrażana dopiero od początku 2022 roku. Rolnicy mają jeszcze czas aby przygotować się do stosowania ekoprogramów (ekoschematów), które powinny ich nagradzać za lepszą realizację celów środowiskowych i klimatycznych.
„Rząd RP stoi na stanowisku, że środki przeznaczone na odbudowę gospodarki UE po pandemii COVID 19 w ramach zielonej transformacji (…) powinny zostać przeznaczone na rzecz ochrony różnorodności biologicznej, w wysokości umożliwiającej realne wypełnienie celów na rzecz bioróżnorodności 2030 przez państwa członkowskie UE”.
