Jak wykorzystać nasze polony lepiej aby to nie było tylko obowiązkiem w przypadku większych rolników ale też przynosiło korzyść dla gleby i naszych przyszłych plonów. Gatunki roślin określane jako fitosanitarne poprawiają stan sanitarny środowiska glebowego, głównie poprzez specyficzne oddziaływanie ich wydzielin korzeniowych. Wpływają na tempo rozwoju fauny i flory glebowej. Ograniczają liczebność czynników chorobotwórczych i szkodników, a stymulują rozwój pożytecznej mikroflory. Powyższe mechanizmy znacznie poprawiają żyzność gleby, stwarzając warunki do uzyskania dużych plonów.
Są róże grupy roślin fitosanitarnych, jednak w przypadku poplonów muszą to być, rośliny które będą uprawiane z przeznaczeniem na nawóz zielony. Rośliny te w głównej mierze będą wpływały na organizmy żyjące w glebie oraz na czynniki chorobotwórcze powodujące liczne choroby.
Oto kilka przykładów roślin fitosanitarnych oraz ich właściwości fitosanitarnych.
Owies często nie doceniany przez rolników jednak rośnie zainteresowanie tą rośliną nie tylko na cele spożywcze i dobrze wprowadzenie do płodozmianu tego zboża może zaprocentować ponieważ zboże to bowiem posiada wyjątkowe właściwości fitosanitarne. W jego korzeniach wytwarzany jest alkaloid – skopolatyna, który hamuje rozwój patogenów wywołujących choroby podstawy źdźbła. Nie jest on porażany przez grzyby wywołujące choroby podsuszkowe, dzięki czemu jest bardzo dobrym przedplonem dla pozostałych gatunków zbóż, w tym również dla pszenicy. Wiadomo, iż uprawa zbóż w monokulturze skutkuje znacznym spadkiem plonu.
Kolejnym zbożem jakiem możemy włączyć do płodozmianu jest żyto choć jego właściwości nie są imponujące to uprawa tego zboża może obniżyć zachwaszczenie naszych pól. Podobną właściwość ma również Facelia.
Poniżej kilka przykładów korzystnego oddziaływania roślin na glebę które można wykorzystać i sporządzić odpowiednią mieszankę poplonową.
Gorczyca biała, rzepik, rzodkiew oleista: hamują rozwój nicieni, drutowców i kiełkowanie chwastów.
Gryka: hamuje rozwój pędraków i kiełkowanie nasion chwastów.
Nostrzyk: odporny na suszę, odstrasza gryzonie w uprawach polowych
Aksamitki: wpływają na zmniejszenie liczebności niektórych nicieni w uprawach warzyw i truskawek, w tunelach foliowych i szklarniach aksamitki działają odstraszająco na mączlika szklarniowego,
Wilczomlecz, cesarska korona i bazylia: odstraszają gryzonie,
Mięta: pieprzowa odstrasza mszyce,
Nasturcje i nagietk: i zwabiają mszyce, przez co chronią warzywa.
Anyż: mszyce, mrówki
Bylica piołun: pchełki na roślinach krzyżowych, bielinek kapustnik, połyśnica marchwianka, ślimaki, pędraki
Cebula:króliki, przędziorki, pędraki
Chrzan pospolity: stonka ziemniaczana
Czosnek: przędziorki, mszyce, mrówki
Dalia ogrodowa: nicienie glebowe
Gorczyca biała: drutowce
Gryka: drutowce
Kolendra siewna: połyśnica marchwianka, mszyce, mrówki
Koper: połyśnica marchwianka
Lawenda: połyśnica marchwianka
Len: stonka ziemniaczana
Pelargonia: pędraki
Petunia zwyczajna: pędraki, mszyce, mrówki
Rozmaryn lekarski : połyśnica marchwianka, pietnówka kapustnica
Sałata: zabijają rolnice
Szałwia: połyśnica marchwianka, pietnówka kapustnica
Szczypiore: przędziorki, mszyce, mrówki
Tymianek: pietnówka kapustnica
Wrotycz: połyśnica marchwianka, muchy, mrówki
Literatura
1. Niedoceniony owies, Anna Rogowska, 1 grudnia 2015