Jakie materiały rurowe do wykonania instalacji centralnego ogrzewania w budynku mieszkalnym

Instalacja centralnego ogrzewania to inwestycja na całe lata , wybierając rury c.o. nie kierujmy się jedynie ceną ale również właściwościami materiału i jego jakością. Centralne ogrzewanie wodne jest wciąż najchętniej stosowane w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych. Nowoczesne instalacje układa się zwykle tak, aby nie było ich widać po zakończeniu budowy domu .Jak prowadzić rury instalacji c.o. -  instalacja dostarcza gorącą wodę rurami z kotła do grzejników , jeśli dom ma więcej niż jedną kondygnację instalację doprowadza się na poszczególne piętra pionowymi przewodami –pionami.

W domach jednorodzinnych liczba pionów  zwykle jest ograniczona  do jednego lub dwóch. W starych instalacjach c.o. wykonanych z rur stalowych można spotkać  jeszcze układy wielo -pionowe z rozdziałem górnym lub dolnym w których od kotła rozprowadzane są przewody poziome odpowiednio od najniższej  lub najwyższej kondygnacji  a dalej pionowe na poszczególne kondygnacje  a potem do grzejników . Aby wykonać taką instalację trzeba się przebijać  przez stropy w wielu miejscach.

Jakich materiałów użyć do zasilania grzejników centralnego ogrzewania.

Instalacje grzewcze na dzień dzisiejszy wykonuje się najczęściej z miedzi i tworzyw sztucznych   rzadziej z rur stalowych czarnych. Na dzień dzisiejszy dwa pierwsze materiały zawdzięczają swą popularność przede wszystkim łatwemu i szybkiemu montażowi , większej odporności na korozję i  nie osadzania się kamienia  jak to się dzieje w przypadku stosowania rur stalowych czarnych. Dzięki gładkiej powierzchni wewnętrznej ścianek rury mogą mieć mniejszą średnicę. Producenci instalacji z tworzyw oferują kompletne systemy rur, złączek i  ocieplenia wykonanych rurociągów. Każdy system do centralnego ogrzewania/ miedz- tworzywa PE , złączki kleje i pozostałe /muszą mieć aprobatę Centralnego Ośrodka Badawczo Rozwojowego Techniki Instalacyjnej  INSTAL dopuszczający każdy detal do stosowania go w instalacjach sanitarnych.

Rury c.o. miedziane- Miedź ako materiał instalacyjny ma wiele zalet , jest lekka a więc łatwa do transportu i montażu , trwała odporna na wysoką temperaturę i korozyjne działanie wody , czynników zewnętrznych takie jak promienie zewnętrzne i wahania temperatury. Stosuje się  je  w nowych jak i remontowanych instalacjach . Po wykonaniu rurociągu c.o. zewnętrzną powierzchnię należy bezwzględnie zabezpieczyć otuliną ciepłochronną gdyż jest materiałem oddającym szybko ciepło na zewnątrz . Rury miedziane produkuje się w trzech stopniach twardości: miękkie , półtwarde, i twarde , łączy się je przez lutowanie lub łącznikami zaciskowymi , gwintowanymi  z mosiądzu lun brązu.

Rury miękkie  z PE - dają się łatwo giąć i profilować co pozwala zmniejszyć koszt połączeń w instalacji  c.o. i skraca czas montażu ,jednak łatwo je uszkodzić wgniatając w ściankę. Takich rur używa się głównie w  nowych instalacjach na długich odcinkach układanych na podłodze są dostępne w osłonie tworzywa grubości 2-3 mm lub w otulinach z pianki poliuretanowej , które ograniczają straty ciepła w przewodach. Rury twarde PE nie nadają się do gięcia , zmiana prowadzenia instalacji wymaga stosowania  kształtek PCV łączonych na klej. Doskonale nadają się do remontowania starych  tradycyjnie rozprowadzanych instalacji gdzie zastępują  rury stalowe.

Rury polipropylenowe PP z wkładką aluminiową – są odporne na działanie związków i żrących substancji chemicznych w tym na działanie  stężonych kwasów i zasad. Polipropylen jest jest odporny na wysoką temperaturę /do 90 stopni celsjusza/ to jednocześnie ma wysoki współczynnik rozszeżalności cieplnej dlatego też w instalacjach c.o.  stosuje się  rury z wkładką aluminiową lub warstwą z włókna szklanego , są sztywne dlatego i połączenia kątowe pomiędzy nimi  wymagają zastosowania  złączek i kształtek.

Rury  polietylenowe - do wykonania wewnętrznej instalacji c.o. zaleca się wykorzystać rury o wysokiej  gęstości i małej elastyczności w jego obrębie wyróznia się trzy klasy  PE 63 , PE 80 PE 100 –różniące się  wytrzymałością , im większa liczba w oznaczeniu  tym trwalszy materiał. Polietylen jest wytrzymały na działanie kwasów zasad, wysokiej temperatury natomiast może niszczeć pod wpływem promieni  świetlnych i ultrafioletowych. Jest materiałem odpornym na ampitudę  temperatur od  -110   do  +110 stopni celsjusza  stale może pracować w temperaturze do +95  stopni .

Ważne współczynniki rozszerzalności cielnej - każde rury instalacji c.o. wydłużają się pod wpływem  długotrwałego  działania wysokiej temperatury dla miedzi  współczynnik jest  półtora razy  większy iż dla stali  i wynosi c.a. 1.5 mm na 10 mb ułożonego przewodu  , natomiast dla połączeń z rur PE wynosi 5 / 5 mm na 10 mb rurociągu/

Dlatego też należy  :

-  unikać stosowania długich i prostych odcinków z rur zasilających

grzejniki centralnego ogrzewania

-często załamywać trasę instalacji centralnego ogrzewania

-pozostawiać miejsce w  bruzdach podłogowych, ściennych dla

swobodnego odkształcania się rur

-jeśli nie da się pominąć  długich prostych odcinków w powierzchni

podłogi  należy stosować kompensatory  , specjalne kształtki

umożliwiające bezpieczne odkształcanie się rur.

Sześć cennych rad dla  inwestorów

• Ø w projekcie budowlanym budynku indywidualnym  nie ma projektu instalacji     w związku z powyższym warto zwrócić się do uprawninego projektanta  instaklacji c.o. o jej wykonanie  będą w niej wyliczone moce grzejników do zamontowania w pomieszczeniach moc kotła, średnice rur , rodzaj armatury . Instalacja wykonana zgodnie z projektem  będzie działała sprawnie  jej i będzie dopasowana do potrzeb domowników.

• Ø porównajmy  ofertę cenową materiałów kilku firm  pamiętajmy o tym że oferta najtańsza nie oznacza że jest najlepsza.

• Ø zapytajmy się o gwarancję  na kupowane materiały , na jak długo jest udzielana  i czy obejmuje cały system materiałowy  czy tylko poszczególne elementy.

• Ø jeżeli mamy znajomego dobrego instalatora  starajmy się uwzględnić jego umiejętności i doświadczenie Najważniejsze dla pózniejszego prawidłowego działania  instalacji jest jej fachowe wykonanie  zwłaszcza szczelne połaczenie rur z kształtkami  , zle zamontowane mogą sprawić poważne kłopoty jeżeli instalację ukryjemy w ścianach lub podłogach

• Ø przestrzegajmy zaleceń  producenta  nie tylko tych dotyczących montażu ale także transportu i przechowywania  materiałów zwłaszcza rur  kształtek gdyż nie zawsze są  odporne na działanie  promieni  ultrafioletowych.

• Ø w trakcie zakupu  dokładnie obejrzyjmy rury c.o. , kształtki czy nie mają drobnych pęknięć , przebarwień ,  zagięć czy innych niedoróbek.

Specj. ds. budownictwa i mechanizacji W O D R   Poznań

Bgdan Kot.