Rolnictwo ekologiczne jest odpowiedzią na zmieniającą się strukturę popytu na rynku. Konsumenci poszukują żywności produkowanej tym systemem, chcą jąkupować i zazwyczaj płacą za nią wyższą cenę niż za produkty, które nie zostały wytworzone takimi metodami. Od 1 lipca 2012 roku do znakowania paczkowanej żywności ekologicznej, wyprodukowanej w krajach UE zgodnie z wymogami kontroli produkcji ekologicznej UE, można używać tylko nowe, unijne logo produkcji ekologicznej (obowiązujące od dnia 1 lipca 2010 roku). Decydując się na zakup produktów ekologicznych konsument musi być pewny, że dostaje dokładnie to, za co płaci. Ekologiczne logo i system znakowania stanowią mechanizm, który nabywcy produktu to umożliwia.Jest on tak zaprojektowany, by dać całkowitą pewność, że produkty, które są nim oznakowane są wytwarzane zgodnie z wymogami Rozporządzenia EU o rolnictwie ekologicznym, a w przypadku produktów importowanych - zgodnie z równorzędnymi lub identycznymi przepisami."Euro-liść” - specjalne unijne logo musi zawsze widnieć na pakowanej żywności organicznej, którą wytworzono w jednym z państw Unii Europejskiej. W przypadku ekologicznych produktów importowanych logo nadal nie będzie obowiązkowe. Nowe przepisy w sprawie oznakowań dotyczą również obowiązkowego wskazania miejsc, w których były uprawiane surowce wykorzystane w produktach, a także numeru organu, który odpowiadał za odpowiednie kontrole. Z początkiem lipca 2012 dobiegł końca etap przejściowy dla unijnego sektora ekologicznej żywności. Trwał on dwa lata i zakończył się dokładnie 1 lipca 2012 r. Z tą datą minął okres jaki miały państwa członkowskie na przystosowanie się do zasad odnośnie zeskanowania właśnie tych artykułów spożywczych. Wszystkie produkty ekologicznej żywności, które spełniają wytyczone normy, będą zobowiązane znakowaniem swoich artykułów unijnym logiem ekologicznej żywności, niezależnie od rodzaju opakowań. Teraz wszyscy producenci tejże żywności muszą wprowadzić oznakowanie ,,zielonego euro – listka. Towary pochodzące z terenów o chronionych nazwach geograficznych będą mogły zachować swoje oznaczenie zaraz obok unijnego logo dla produktów ekologicznych. Euro-logo żywności ekologicznej można zastosować na opakowaniu produktów ekologicznych, gdzie co najmniej 95% składników produktu jest ekologicznych.
Unijne logo musi być stosowane:
- W oznakowaniu eko- produktów paczkowanych,
- wprowadzanych do obrotu jako ekologiczne,
- zgodnie z wymogami UE (rozp.834/2007)
- Zawierających > 95% składników pochodzenia eko- rolniczego
- W widocznym miejscu, czytelne i nieusuwalne (art. 24, 834/2007)
Logo rolnictwa ekologicznego może być stosowane dobrowolnie:
- Jako oznakowanie eko- produktów w opakowaniach hurtowych
- Jako oznakowanie eko- produktów
- importowanych z krajów trzecich,
- wyprodukowanych i kontrolowanych
- zgodnie z wymogami UE
- w reklamie eko- produktów
Logo rolnictwa ekologicznego nie można stosować ( nie wolno!) w takich przypadkach jak:
- W oznakowaniu produktów z okresu konwersji (przestawiania) na rolnictwo ekologiczne
- W oznakowaniu produktów zawierających mniej niż 95% składników pochodzenia eko- rolniczego
- W oznakowaniu produktów z dziczyzny oraz rybołówstwa, zawierających składniki eko -rolnicze
Zasady stosowania, umieszczania unijnego logo rolnictwa ekologicznego:
- Logo rolnictwa ekologicznego powinno być stosowane w widocznym miejscu, czytelne, nieusuwalne.
- Poniżej logo – nr kodowy jednostki certyfikującej producenta / dostawcę eko- produktu
AB – kod państwa jednostki certyfikującej
CDE – wyróżnik eko- rolniczego statusu: BIO, EKO, ORG
999 – max. trzycyfrowy numer kodowy, nadany przez państwo członkowskie jednostce certyfikującej
- Poniżej numeru jednostki certyfikującej AB-CDE-999 oznaczenie pochodzenia surowców rolniczych Rolnictwo UE / spoza UE
Rolnictwo UE – jeśli wszystkie składniki pochodzą z UE
Rolnictwo PL – jeśli 98% składników z Polski (z danego państwa UE)
Rolnictwo spoza UE – jeśli wszystkie składniki pochodzą spoza UE
Rolnictwo UE / spoza UE – jeśli część składników z UE, a część spoza UE
Na etykiecie produktu ekologicznego powinno się znaleźć oznaczenie w następującym formacie: (przykład)
Logo rolnictwa ekologicznego, poniżej
PL-EKO-999
rolnictwo UE/ spoza UE
Oznaczenia te muszą być umieszczone w eksponowanym miejscu na etykiecie produktu, tak aby były dobrze widoczne, czytelne i nieusuwalne.
Na etykietach produktów ekologicznych można także umieszczać dodatkowe oznaczenia, jak np. loga i nazwy jednostek certyfikujących czy krajowe i prywatne loga rolnictwa ekologicznego.
Szczegółowe informacje dotyczące znakowania produktów rolnictwa ekologicznego oraz unijnego logo produkcji ekologicznej można znaleźć w rozporządzeniu Rady (WE)nr 834/2007, rozporządzeniu Komisji (WE) nr 889/2008 oraz rozporządzeniu Komisji (UE)nr 271/2010.
Reasumując: wszystkie paczkowane produkty ekologiczne powinny być znakowane unijnym logo żywności ekologicznej (jest nim obrysowany gwiazdkami wizerunek liścia na zielonym tle).
Badania Eurobarometru wykazały, że "Euro-liść” - specjalne unijne logo jest już rozpoznawane przez jedną czwartą obywateli UE (24 proc.).
"Mamy nadzieję, że unijne logo zostanie powszechnie znanym symbolem żywności ekologicznej w całej UE. Chcemy, aby konsumenci mieli pewność, że produkty opatrzone takim logo zostały wytworzone zgodnie z rygorystycznymi unijnymi normami dotyczącymi upraw ekologicznych" - powiedział unijny komisarz ds. rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich DacianCiolos.
Jak informuje KE, w ostatnich latach odnotowano stały wzrost konsumpcji produktów ekologicznych w Unii, obecnie stanowi ona około 2 proc. unijnego rynku żywności. Także produkcja wzrosła znacząco w ostatnim dziesięcioleciu - obecnie około 5 proc. unijnych obszarów rolnych i ponad 200 tys. gospodarstw rolnych w UE (ponad 2 proc.) uznaje się za ekologiczne.
Przykład prawidłowo oznakowanych produktów ekologicznych - pochodzących z naszego wielkopolskiego gospodarstwa ekologicznego
Opracowanie: Elżbieta Dryjańska EOŚ, WODR w Poznaniu