Zapotrzebowanie na energię elektryczną w gospodarstwach domowych stanowi ponad 25% całego zapotrzebowania na energię w Unii Europejskiej i wciąż rośnie. Spowodowane jest to wyższym standardem życia i komfortu obywateli UE, wzrostem zakupów urządzeń elektrycznych i elektronicznych, rosnącym zapotrzebowaniem na klimatyzację czy korzystaniem z nowych mediów, takich jak internet. Komisja Europejska widząc duże możliwości ograniczania zużycia energii potrzebnej do użytkowania urządzeń wprowadziła system etykietowania energetycznego.
Jest to informacja o klasie energetycznej i podstawowych parametrach urządzenia, w szczególności o poziomie zużyciu energii, ale też wody i poziomie emitowanego hałasu. W Unii Europejskiej muszą być w nią zaopatrzone urządzenia AGD (artykuły gospodarstwa domowego) oraz źródła światła. Etykieta energetyczna daje konsumentowi możliwość porównania różnych urządzeń.
Celem etykietowania energetycznego jest kształtowanie świadomości konsumentów w zakresie rzeczywistego zużycia energii przez urządzenia elektryczne i elektroniczne i wynikających z tego skutków. Etykietowanie powinno wpływać na podejmowane przez konsumentów decyzje dotyczące energooszczędnych i przyjaznych środowisku zakupów.
Etykiety zawierają informacje o:
- marce i modelu urządzenia;
- klasie efektywności energetycznej;
- zużyciu innych zasobów naturalnych, np. wody;
- wydajności innych funkcji, np. wirowania (w przypadku pralek);
- poziomie emitowanego hałasu.
Od lipca 2011 r. obowiązuje dyrektywa 2010/30/UE, która wprowadza m.in. nowe klasy energetyczne: A+, A++, A+++
Celem dyrektywy 2010/30/UE jest rozszerzenie etykietowania, ograniczonego dotychczas jedynie do urządzeń gospodarstwa domowego, tak aby umożliwić etykietowanie wszystkich produktów związanych z energią, których stosowanie lub instalacja oferuje znaczny potencjał oszczędności energii (z wyłączeniem środków transportu). W rezultacie etykietowaniem objęta została większa liczba produktów oraz stworzone zostały zharmonizowane podstawy stosowania przez państwa członkowskie procedury zamówień publicznych i zachęt do zakupu produktów efektywnych energetycznie.
Nowe zasady dotyczące etykietowania wprowadziła ustawa z dnia 14 września 2012 r. o obowiązkach w zakresie informowania o zużyciu energii przez produkty wykorzystujące energię (Dz. U. z dnia 31 października 2012 r.). Obecnie przepisy ustawy obejmują: zmywarki do naczyń, urządzenia chłodnicze, pralki, telewizory, klimatyzatory, suszarki bębnowe a od 1 września 2013 r. także lampy elektryczne i oprawy oświetleniowe. Ponadto Komisja Europejska pracuje nad objęciem wymaganiami etykietowania kolejnych grup produktów, m.in.: odkurzaczy, podgrzewaczy wody, oraz piekarników i okapów.
Producenci oraz importerzy muszą dołączyć do produktów oferowanych sprzedawcom lub konsumentom etykiety określające klasę efektywności energetycznej oraz zużycie innych podstawowych zasobów (np. wody, detergentów) przez to urządzenie. Dane te powinny znaleźć się także w karcie produktu dostarczanej wraz ze sprzedawanym urządzeniem oraz w dokumentacji technicznej. Na sprzedawców nowe prawo nakłada obowiązek informowania konsumentów o efektywności energetycznej oferowanego sprzętu. Dane te powinny być widoczne dla kupującego w chwili podjęcia decyzji zakupowej. Dotyczy to zarówno sklepów tradycyjnych jak i internetowych.
Producenci, importerzy oraz sklepy oferujące produkty wykorzystujące energię mają obowiązek udostępniania konsumentom informacji o klasie efektywności energetycznej także we wszystkich materiałach promocyjnych. Dane te powinny się znaleźć zarówno w instrukcjach, broszurach, ulotkach, katalogach, a także w reklamach radiowych i telewizyjnych oraz w Internecie. Jednym z parametrów umieszczanych na etykiecie jest klasa energetyczna.
Klasy efektywności energetycznej przyporządkowane są skali złożonej z liter od A do D (w starej etykiecie energetycznej od A do G), gdzie klasa A umieszczana na zielonym pasku oznacza urządzenie najbardziej efektywne (obecnie A+++), a klasa D (dawniej G) umieszczana na czerwonym pasku najmniej efektywne. Klasy wyznacza się na podstawie stosunku rocznego zużycia energii przez dane urządzenie do standardowego zużycia energii przez tego typu urządzenia, określonego odpowiednimi przepisami. Na lodówkach, pralkach, zmywarkach i telewizorach wprowadzono dodatkowo trzy nowe klasy A+, A++ oraz A+++ charakteryzujące urządzenia najbardziej efektywne energetycznie.