Zioła są najcenniejszym darem natury, to źródło dla wspomagania zdrowia i urody, ale również znajdowanie wyjątkowych smaków i aromatów. Świeże zioła są najbardziej wartościowe. Są bogate w antyoksydanty, witaminy i minerały, dlatego należy je spożywać właśnie w takiej postaci. Medycyna naturalna doceniła pewne zioła właśnie za obfitość przeciwutleniaczy, czyli takich substancji, które odpierają atak wolnych rodników na organizm, chroniąc tym samym od przedwczesnego starzenia się organizmu, chorób krążenia i nowotworów.

Najbardziej cenionymi z powodu wysokiej zawartości antyoksydantów są: oregano, bazylia, szałwia, rozmaryn, majeranek, tymianek, mięta, cząber, czarnuszka.

Czarnuszka

Przybyła z Azji południowo-zachodniej i krain basenu Morza Śródziemnego. Ma czosnkowy aromat. Zaleca się je w stanach skurczowych układu pokarmowego jako środek rozluźniający oraz w infekcjach dróg oddechowych, ponieważ czarnuszka wykazuje działanie wykrztuśne i rozrzedzające wydzielinę. Może mieć również istotny wpływ na leczenie nowotworów. Czarnuszka jest często dodawana do pieczywa – bułek, chleba, spodów do pizzy.

Cząber

Ma silny aromat i smak. Łagodzi niestrawność, wzdęcia i odbijania. Znosi także biegunkę i zabija robaki bytujące w układzie pokarmowym, zwłaszcza glisty. Dzięki dużej zawartości flawonoidów, miedzi i cynku wykazuje aktywność przeciwutleniającą. Jako przyprawa sprawdza się w daniach, których podstawą są warzywa strączkowe – kasze (krupnik, gołąbki), ziemniaki (pieczone, placki ziemniaczane) oraz dania z dziczyzny i jako przyprawa do pizzy.

Mięta

Jest orzeźwiającym ziołem znanym już w starożytnym Egipcie. Stosowana jest w problemach żołądkowych jako środek łagodzący nudności, przyspieszający trawienie i oczyszczający. Mięta ma także swój udział w leczeniu infekcji oddechowych. Zawarte w niej olejki eteryczne wpływają rozluźniająco na drogi oddechowe. Mięta to także bogactwo polifenoli, które chronią nas przed czynnikami rakotwórczymi. W kuchni oprócz herbatki używamy miętę do mięs, ryb, drobiu oraz jako dodatek do sałatek owocowych i lodów.

Tymianek

Jest to cenna przyprawa, ponieważ znosi niestrawność, wzdęcia i odbijania. Wdychanie naparu z tego ziela oraz kąpiele z jego dodatkiem dezynfekują, oczyszczają i nawilżają skórę oraz śluzówki. Tymianek jest także źródłem substancji przeciwutleniających, jednak ich zawartość jest dużo niższa niż w oregano czy rozmarynie. Zioło to jest idealną przyprawą do dań tłustych i mięsnych. Przyspiesza trawienie, niweluje i nawet zapobiega objawom niestrawności.

Majeranek

Pochodzi z Indii i Azji Mniejszej, a trafił do nas za sprawą kupców arabskich, którzy dostarczali wiele przypraw. Majeranek łagodzi wzdęcia i niestrawność. Stosuje się go w leczeniu infekcji dróg oddechowych w formie inhalacji z naparów. Dzięki zawartości kwasów organicznych i flawonoidów jest cennym źródłem antyoksydantów. Pasuje do pieczeni, mięs, mielonych kotletów, fasolki po bretońsku, grochówki i kapuśniaku.

Rozmaryn

Była to roślina poświęcona greckiej bogini miłości – Afrodycie. Ciekawą informacją jest, że w Bawarii dla młodych panien z bladoniebieskich kwiatów rozmarynu są wykonywane wianki ślubne. Rozmaryn był i jest uznawany za ziele pobudzające i wzmacniające. Jest wykorzystywany w łagodzeniu reumatyzmu, jako środek aktywizujący przy osłabieniu sił witalnych, podwyższający ciśnienie tętnicze. Jest ceniony za zawartość fenoli. To dzięki nim rozmaryn cieszy się dodatkową właściwością, jaką jest redukcja heterocyklicznych amin powstających wskutek wędzenia, grillowania, opiekania czy smażenia. Dlatego wszelkie mięsa poddawane właśnie takiej obróbce warto przyprawić rozmarynem. Należy jednak pamiętać, że za duża ilość rozmarynu może zdominować smak potrawy, nadając jej nieco sztuczny smak. Przyprawianie zaczynamy więc od minimalnych ilości ziela.

Szałwia

Już od starożytności była ceniona za swoje właściwości lecznicze. Wykorzystywano ją przede wszystkim w celu poprawy funkcjonowania przewodu pokarmowego i w formie obmywań na trudno gojące się rany. W liściach szałwii znajdują się substancje przeciwutleniające, które chronią nas przed patologicznym starzeniem się komórek organizmu i ich nienaturalnym rozrostem. W kuchni jest świetnym dodatkiem do mięs, zwłaszcza tych bardziej tłustych. Pomaga w trawieniu ciężkostrawnych potraw i zmniejsza objawy pełności w żołądku. Wyciągi z szałwii są stosowane w kosmetyce do produkcji preparatów przeciw nadmiernemu poceniu.

Bazylia

To królowa przypraw. Najlepiej pasuje do jarzyn, a w szczególności do potraw z pomidorów. Ma również zastosowanie w ziołolecznictwie. Jest dobrym środkiem łagodzącym odbijania i wzdęcia. Działa przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie, a także uspokajająco na system nerwowy. Pobudza też apetyt. Niektórzy zalecają jej napary do płukania gardła podczas infekcji lub wykonywania inhalacji. Z uwagi na wysoką zawartość flawonoidów jest również ceniona za swoje działanie antyoksydacyjne. Z tego powodu winna znaleźć się w kuchni wszystkich tych, którzy na co dzień pracują w środowisku rakotwórczym, np. radiologów.

Oregano

Znane też jako lebiodka pospolita, to dość powszechnie używane zioło. Jest świetnym dodatkiem do pizzy i dań z cebulą, czosnkiem i pomidorami. Pasuje również do ryb i mięs, zwłaszcza drobiu. Lebiodka wspomaga trawienie i łagodzi wzdęcia. Dodatkowo, jak się okazuje w badaniach naukowych, jest rośliną o wysokiej aktywności przeciwutleniającej, która jest od kilku do kilkudziesięciokrotnie wyższa od aktywności np. owoców. Oregano warto zatem docenić nie tylko z uwagi na zachęcający aromat i poprawę smaku potrawy, ale i na właściwości zdrowotne.

Wśród przypraw wspomagających zdrowotność organizmu wymieniane są m.in.:

Imbir

To wyjątkowa przyprawa, którą z powodzeniem można stosować do dań zarówno mięsnych, jak i warzywnych. Jest też świetnym dodatkiem do herbaty. Imbir sprawdza się także w lecznictwie. Najnowsze badania naukowców z Uniwersytetu Columbia w Nowym Jorku dowiodły, że może być skutecznym środkiem w leczeniu bakteryjnego zakażenia dróg oddechowych. Ma silne właściwości, które ułatwiają oddychanie chorym na astmę, a przy tym może w naturalny sposób wzmocnić działanie leków rozszerzających oskrzela. Imbir jest też świetnym naturalnym lekiem na przeziębienia. Zawiera substancje przeciwzapalne, działa odkażająco, odświeżająco i rozgrzewająco. Napar z imbiru i tymianku może wyleczyć katar, a wywar z imbiru może posłużyć do płukania gardła. Imbir ma również duże znaczenie w profilaktyce przeciwnowotworowej. Ponadto korzystnie wpływa na pracę serca i skutecznie zapobiega migrenowym bólom głowy.

Imbir jest szczególnie polecany dla pań z dwóch powodów. Po pierwsze oczyszcza organizm z toksyn i przyśpiesza spalanie tkanki tłuszczowej, a po drugie pomaga w walce z cellulitem, dlatego też znalazł swoje zastosowanie w produkcji kosmetyków modelujących ciało.

Curry

Curry jest znane od 4 tys. lat. Swą popularność zawdzięcza bogatemu i intensywnemu smakowi, który doskonale współgra z drobiem, rybami, ryżem czy warzywami. Curry jest uważane za jedną z najzdrowszych przypraw świata. Pomaga w walce z nowotworami, przyspiesza metabolizm, wspomaga procesy trawienne, chroni serce. Lecznicze  właściwości tej orientalnej przyprawy wynikają z wyjątkowej kompozycji przypraw wchodzących w jej skład: kurkuma, czarny pieprz, chilli, cynamon, imbir, kumin, kolendra, kardamon, anyż. Potrawy zawierające curry pomagają zapobiegać reumatyzmowi i osteoporozie. Naukowcy amerykańscy odkryli, że kurkuma będąca podstawowym składni­kiem curry, ma kojący wpływ na schorzenia układu kostnego. W medycynie azjatyckiej kur­kuma jest powszechnie stosowana w leczeniu stanów zapalnych.