Dawniej orzechy uchodziły za symbol szczęścia i mądrości. Były przysmakiem mędrców i intelektualistów. Nie bez powodu podczas świąt Bożego Narodzenia orzechy zawsze gościły na stołach. Oprócz tego, że ładnie wyglądały, miały zapewnić domowi dobrobyt, pomyślność i mądre gospodarzenie. Orzechy ponadto są świetnym składnikiem wszelkich diet odchudzających.
Orzechy, mimo że kaloryczne, przez lekarzy i dietetyków niezmiennie uznawane są za najzdrowszą z możliwych przekąsek i obowiązkowy dodatek do potraw. Niestety, ze względu na wysoką zawartość tłuszczu i kaloryczność boimy się po nie sięgać. To duży błąd, bo jak zapewniają naukowcy z Dana FarberCancerInstitute w Bostonie, garść orzechów w codziennej diecie nie tylko odchudza, ale również zmniejsza ryzyko nowotworów i chorób serca.
Wnioski takie bostońscy naukowcy wysnuli na podstawie trwających 30 lat badań nad amerykańskim stylem życia, którym objęto ok. 120 tys. pracowników służby zdrowia. Co dwa – cztery lata uczestniczące w eksperymencie osoby wypełniały kwestionariusz dotyczący ich nawyków żywieniowych, w tym m.in. ilość spożywanych orzechów. Analizy ankiet wykazały, że im więcej orzechów w diecie, tym mniejsze prawdopodobieństwo zgonu m.in. z powodu chorób układu krążenia i nowotworów.
Zdaniem uczonych dieta bogata w orzechy wzmacnia układ sercowo-naczyniowy, obniża poziom „złego” cholesterolu LDL, dzięki bogactwu przeciwutleniaczy chroni przed nowotworami. Ale to nie koniec zdrowotnych zalet orzechów. Wcześniejsze badania wykazały, że zmniejszają apetyt, poprawiają nastrój, korzystnie wpływają na koncentrację i pamięć, chronią przed kamicą żółciową i cukrzycą typu 2, zaś witaminy E i B oraz magnez w nich zawarty wzmacniają odporność.Dietetycy zalecają, by dzienną dawkę orzechów ograniczyć do ok. siedmiu sztuk (mała garść).
Orzechy są bardzo dobrym sposobem na podniesienie kondycji organizmu i poprawienie naszego samopoczucia. Są źródłem wysokiej jakości białka i błonnika pokarmowego oraz wielu ważnych składników mineralnych: wapnia, fosforu, żelaza, potasu, sodu, magnezu i witamin – A, D i E.
Poza utrzymywaniem w ryzach poziomu „złego” cholesterolu, obniżają też poziom cukru we krwi, poprawiają pamięć i koncentrację oraz przeciwdziałają smutkom i lękom.
Wiele gatunków orzechów zawiera kwas gamma-linolenowy, działający przeciwzakrzepowo, obniżając tym samym ryzyko pojawienia się choroby wieńcowej. Wszystkie orzechy są doskonałym źródłem energii dla naszego organizmu. Ze względu na swoje właściwości znakomicie sprawdzają się w sytuacjach stresujących, będących sporym obciążeniem dla organizmu. Polecane są dla wegetarian, cukrzyków, sportowców, osób pracujących umysłowo, przemęczonych i osłabionych.
Każdy z nas ma z pewnością swoje ulubione rodzaje orzechów. Warto jednak przyjrzeć się ich właściwościom.
Pistacje są cennym źródłem witamin i związków mineralnych jak również wielu fitoskładników . Cechują się wysoką zawartością potasu, zawierają karotenoidy, np. luteinę i zeaksantynę.
Dzięki wielu tym składnikom mają silne właściwości przeciwutleniające istotne w procesach miażdżycowych. W badaniach wykazano korzystne działanie tych substancji zawartych w pistacjach na serce poprzez obniżanie poziomu „złego” cholesterolu LDL i trójglicerydów.
Stwierdzono, że w grupie spożywającej średnio 67 gramów pistacji dziennie poziom trójglicerydów uległ redukcji o ponad 10%. Natomiast poziom cholesterolu zmniejszał się w zależności od diety badanych osób. Największą różnicę zanotowano u osób stosujących typowo zachodni sposób odżywiania - spadek całkowitego poziomu cholesterolu wynosił 7,4 %., a cholesterolu LDL - 9,6 %. U zwolenników diety niskotłuszczowej i śródziemnomorskiej było to odpowiednio 4,1%. i 6%.
Orzechy włoskie wywodzą się z Azji Mniejszej. Już w starożytności przypisywano im szczególne znaczenie a ich kształt nie bez powodu utożsamiano z mózgiem. Oprócz wapnia, magnezu i fosforu, zawierają miedź, która usprawnia pracę mózgu, zwiększa odporność i chroni przed osteoporozą. Orzechy włoskie łagodzą również stany zapalne, wzmacniają nerki, nawilżają płuca i regulują trawienie.
Orzechy laskowe wzmacniają śledzionę, trzustkę i żołądek, wpływają też na wygląd cery, włosów i paznokci. Zawierają sporą dawkę witaminy E, ok. 30g orzechów laskowych zawiera blisko 80% jej dziennego zapotrzebowania. Zawierają również fosfor, miedź, magnez, mangan, witaminy z grupy B, PP i K.
Orzechy ziemne (arachidowe) pochodzą z Brazylii, należą do roślin strączkowych. Mają dobroczynne działanie na trzustkę, żołądek i jelita. Zawierają najwięcej kwasu foliowego z wszystkich odmian orzechów, dlatego powinny je włączyć do swojej diety szczególnie kobiety w ciąży oraz osoby prowadzące aktywny tryb życia. Są też znakomitym źródłem błonnika, cynku, fosforu i witamin z grupy B.
Pochodzące z Amazonii orzechy brazylijskie są rzadziej spotykaną odmianą. Wyróżniają się owalnym kształtem i subtelnym, słodkim smakiem. Zawierają sporą ilość witaminy E oraz selenu, wspomagającego m.in. w oczyszczaniu organizmu i zmniejszającego ryzyko zachorowania na raka. Ze względu na swoje regeneracyjne właściwości polecane są do spożywania po zabiegach operacyjnych i oparzeniach.
Orzechy nerkowca wywodzą się z Ameryki Południowej, uważane przez niektórych za najsmaczniejsze z wszystkich gatunków orzechów, charakteryzują się delikatnym, migdałowym smakiem. Poza walorami smakowymi trzeba zwrócić uwagę na znaczną ilość żelaza i cynku, które mają duże znaczenie w procesach krwiotwórczych.
Orzechy migdałowca zawierają sporo magnezu, potasu, wapnia, żelaza i fosforu oraz witaminy E. Usprawniają pracę jelit, działają korzystnie przy wszelkich chorobach płuc, łagodzą kaszel. Jedno z badań przeprowadzone przez American HeartAssociation wykazało, że u grupy osób spożywających dziennie 30g migdałów średni spadek złego cholesterolu LDL wynosił 4,4% w stosunku do osób pozostających na tej samej diecie z wyłączeniem tylko migdałów.