Wszelkim czynnościom rolniczym towarzyszy pył, bardzo niebezpieczny dla zdrowia, a nawet życia. Występuje on czasem w takich ilościach, że powietrze jest szare, a kłęby kurzu ograniczają widoczność. Dzieje się to podczas prac omłotowych, śrutowania ziarna zbóż, wyładunku materiałów sypkich luzem oraz podczas prac polowych takich jak: orka, bronowanie, wysiew nawozów. Bywa też tak, że pył jest zupełnie niewidoczny – podczas udoju, karmienia czy czyszczenia zwierząt i wykonywania różnych prac w pomieszczeniach inwentarskich. Ten drobny pył jest jednak najbardziej niebezpieczny.
Co zawiera wdychany pył?
To różnorodna mieszanka cząsteczek organicznych pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, środków chemicznych, drobnoustrojów, ich wydzieliny oraz nieorganicznych cząsteczek mineralnych pochodzenia glebowego. W pyle zbożowym znajdują się duże ilości bakterii, rozkruszków i ich kału, pleśnie, pyłki kwiatowe i różne części roślin – wszystko to działa uczulająco. Wyjątkowo niebezpieczny jest pył z zawilgoconego siana, w którym nastąpiło tzw. „samozagrzanie”. Są w nim olbrzymie ilości bakterii, zarodników grzybów i roztoczy. Jeden gram takiego siana może zawierać 250 mln bakterii, a w płucach człowieka może się ich zatrzymać 750 tys. na minutę. Natomiast w pyle pomieszczeń inwentarskich występują cząstki organiczne pochodzenia zwierzęcego, a także roztocza, które są szkodliwymi alergenami.
Jakie choroby powoduje pył?
Pył wywołuje choroby alergiczne, do których zaliczamy: alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych tzw. „płuco rolnika”, astmę oskrzelową, alergiczne zapalenie skóry i spojówek, alergiczny nieżyt nosa. Objawy chorób dotyczące układu oddechowego występują po kilku godzinach, a nawet kilku dniach i są to: kaszel, gorączka, bóle głowy, mięśni, uczucie osłabienia, duszności. I niekoniecznie są to objawy grypy czy przeziębienia, lecz reakcja organizmu na działanie pyłu.
Jak zapobiegać chorobom powodowanym przez pył?
- Nie dopuszczać do rozwoju drobnoustrojów i roztoczy w składowanych surowcach tj.: zbierać szybko plony z pól i łąk, suszyć przemoknięte zboże w suszarniach lub przy pomocy wentylatorów.
- Zmniejszać ilość pyłu w powietrzu w pomieszczeniach dla zwierząt i budynkach gospodarczych przez montowanie wentylacji, wdrażanie nowoczesnych rozwiązań technologicznych w oborach i chlewniach.
- Ograniczyć kontakt z pyłem używając ciągników i maszyn samobieżnych, które posiadają pyłoszczelne i klimatyzowane kabiny.
- Używać przy pracach, którym towarzyszą znaczne ilości pyłu, masek przeciwpyłowych.
Nie należy zapominać, że pył rolniczy to „cichy morderca”, a zdrowie mamy jedno.