Strategia krajowa wraz z ramami krajowymi jest elementem koniecznym, aby uznane organizacje producentów owoców i warzyw mogły przedstawić do zatwierdzenia dyrektorowi oddziału regionalnego ARiMR projekty programów operacyjnych w danym roku, ponieważ elementami obligatoryjnymi programów operacyjnych są m.in. opis, w jaki sposób programy realizują strategię krajową, potwierdzenie, że są zgodne ze strategią krajową i opis celów odsyłający do celów zdefiniowanych w strategii krajowej.
Ramy krajowe i ich zmiany, zgodne z art.
W przepisach wspólnotowych określono, iż organizacja producentów chcąca realizować program operacyjny musi wybrać do realizacji co najmniej 2 z celów określonych przez Unię Europejską i wskazanych w strategii krajowej. Jednocześnie jednym z tych celów musi być realizacja dowolnych dwóch działań pro-środowiskowych zdefiniowanych w ramach krajowych. W ramach realizacji wyżej wymienionych celów organizacja producentów ma do wyboru zestaw działań zaproponowanych przez państwo członkowskie w opracowanych przez nie strategii krajowej i ramach krajowych. Jednocześnie państwa członkowskie określają zakres i sposób wdrażania strategii krajowej.
W Polsce zakres wdrożenia przez organizacje producentów strategii krajowej określono jako zespół działań spośród których organizacja chcąca realizować program operacyjny może wybrać te działania do realizacji, które są dla niej najbardziej odpowiednie. Przy czym działanie wskazane w paragrafie 1 niniejszego rozporządzenia są zbieżne z działaniami zawartymi w strategii krajowej. W tym samym paragrafie określono również sposób wdrażania strategii krajowej przez wskazanie inwestycji, jakie można zrealizować w ramach wybranych przez organizacje producentów działań.
Opracowanie nowego rozporządzenia wynika z doświadczeń, jakie zdobyła ARiMR oraz MRiRW w trakcie zatwierdzania i realizacji pierwszych programów operacyjnych organizacji producentów, opracowanych zgodnie z tą strategią krajową. Ponadto zgodnie z art. 103c ust. 3 rozporządzenia nr 1234/2007, każde działanie na rzecz ochrony środowiska musi wykraczać poza obowiązujące wymagania środowiskowe, w szczególności dotyczące przestrzegania odpowiednich wymogów i minimalnych wymagań dotyczących dobrej kultury rolnej oraz minimalnych wymagań dotyczących stosowania nawozów i środków ochrony roślin. W związku z tym zaszła konieczność usunięcia, bądź modyfikowania tych działań, których zobowiązania nie wykraczają poza minimalne, obowiązujące w przepisach prawa wymagania środowiskowe.
W niektórych działaniach, wychodząc naprzeciw postulatom zgłaszanym przez grupy i organizacje producentów, rozszerzono możliwość realizacji inwestycji zarówno w gospodarstwach członków, jak i na terenie wykorzystywanym przez organizację producentów. Dotyczy to działań: „Stosowanie zamkniętych obiegów wody” i „Budowa oczyszczalni ścieków”.
W wybranych działaniach poszerzono zakres realizowanych inwestycji o inwestycje w rozbudowę lub doposażenie istniejącej infrastruktury posiadanej przez organizację lub jej członków w celu poprawy jej użyteczności i wydajności.
W działaniu „Wprowadzanie naturalnych metod zapylania roślin” wprowadzono możliwość najmu uli z owadami zapylającymi. Jednocześnie sprecyzowano zakres gatunkowy owadów zapylających, które mogą być nabywane lub najmowane w ramach tego działania, do murarki ogrodowej i pszczoły miodnej. Taki zakres gatunkowy owadów zapylających umożliwia ponowne wprowadzenie rodzimych gatunków owadów zapylających w celu odbudowy ich populacji w intensywnej polowej produkcji ogrodniczej.
W działaniu polegającym na „wykorzystaniu technologii zwiększającej wartość handlową owoców i warzyw przez ich uszlachetnienie lub pierwsze przetworzenie” usunięto możliwość zakupu infrastruktury służącej do pierwszego przetworzenia owoców i warzyw. Zmiana ta wynika ze zmian rozporządzenia nr 1580/2007, które nie reguluje już kwestii pierwszego przetworzenia, a tym samym również możliwości wsparcia tego typu infrastrukturę.
Andrzej Machowicz
Źródło: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Załączniki:
- Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 21 października 2010 r. w sprawie zakresu i sposobu wdrażania strategii krajowej w programach operacyjnych realizowanych na rynkach owoców i warzyw
- Strategia krajowa dla zrównoważonych programów operacyjnych organizacji producentów owoców i warzyw w Polsce na lata 2010-2013