W świecie i w Polsce

Ceny środków ochrony roślin w Polsce w 2012 roku uległy umiarkowanym zmianom, a średnioroczny wzrost cen wyniósł 2,2%.

Ceny środków ochrony roślin również w innych krajach wzrosły średnio o  dla porównania:

• na Węgrzech 8,3%,
• w Stanach Zjednoczonych o 4,9%,
• w Wielkiej Brytanii o 1,1%,
• w Niemczech o 0,5%,

Natomiast we Francji i pozostałych państwach pozostały bez zmian.

W naszym kraju w lipcu 2012r. ceny środków ochrony roślin, nieznacznie wzrosły, ponieważ podwyżkom sprzyjał utrzymujący się popyt na tę grupę środków produkcji dla rolnictwa. Wzrost cen w analizowanym okresie wyniósł średnio 0,2%, w tym najbardziej podrożały środki grzybobójcze: o 1,1%) oraz  chwastobójcze np. Chwastox i owadobójczy np. Karate o 0,7%, potaniał natomiast Decis o 0,4%. Ceny pestycydów były o 2,0% wyższe niż przed rokiem, przy czym Miedzian podrożał w tym okresie o 6,8%, a zaprawy nasienne i Roundup potaniały odpowiednio o 8,6 i 5,2%.

W grudniu 2012 roku średnie ceny środków ochrony roślin w Polsce był  o 3,1% wyższe w porównaniu z grudniem 2011 roku. Fungicydy zdrożały w tym okresie o 4,4%, insektycydy o 2,9%, a herbicydy o 2,1%. Najbardziej drożejącym środkiem ochrony roślin był Decis, który w tym czasie podrożał o 8,1%, oraz Miedzian, którego cena wzrosła o 7,2%. Potaniał natomiast Roundup o 3,3% oraz Dursban o 0,8%.

Dla porównania ceny w analogicznym okresie wzrosły o

• w Stanach Zjednoczonych 4,0%,
• w Niemczech o 1,5%,
• we Francji o 0,7%, a
• w Wielkiej Brytanii o 0,5%.

W sierpniu 2013 r. popyt na środki ochrony roślin nieznacznie zmalał, a średnie ceny pozostały prawie bez zmian.

Pestycydy są obecnie o 2,9% droższe niż przed rokiem, przy czym zaprawy nasienne podrożały o 13,0%, a Decis o 6,0%, podczas gdy Gwarant potaniał w tym czasie o 2,3%.

Średnie ceny detaliczne środków ochrony roślin badanych w Polsce (w zł)

*) cena w styczniu roku następnego. Źródło: IERiGŻ

W WIELKOPOLSCE

Poniżej przedstawione średnie ceny środków ochrony roślin w województwie wielkopolskim na podstawie danych WODR w Poznaniu z roku 2012 i 2013

Herbicydy

Porównując ceny herbicydów z sezonu jesieni br. do analogicznego okresu roku poprzedniego w Wielkopolsce należy stwierdzić iż część z nich drożała a część taniała.  Podrożały następujące  analizowane środki ochrony roślin:

- Fusilade Forte 150 EC o 0,13%

- Maraton 375 S.C o 0,49%

- Chwastox Turbo 340 SL  o 0,8%

- Plateen 41,5 WG o 1,19%

- Chisel 75 WG o 2,02%

- Titus 25 WG o 5,44%

- Maister 310 WG o 14,35%

Środki ochrony roślin, których ceny zmalały w tym samym okresie to:

- Butisan 400 S.C o 32,10%

- Command 480 EC o 6,83%

- Targa Super  05 EC o 5,15%

- Betanal Elite 274 EC o 2,92%

- Pyramin 65 WG o 0,41%

FUNGICYDY

Ceny fungicydów w województwie wielkopolskim w sezonie jesiennym 2013 roku wzrastały i malały w stosunku do cen analogicznego okresu z 2012 roku. Środki ochrony roślin z tej grupy, których ceny obniżyły się to:

- Artea 330 EC o 4,32%

- Horizon 250 EW o 4,88%

a wzrosły dla:

- Tilt Turbo 575 EC o 1,26%

- Polyram 70 WG o 5,04%

- Acrobat MZ  69 WP o 5,25%

- Caramba 60 SL o 5,95%

INSEKTYCYDY

Ceny wybranych insektycydów w analizowanym okresie w większości miały tendencję wzrostową.  Wzrosły one w następujący sposób:

- Decis 2,5 EC o 2,92%

- Fastac 100 EC o 3,19%

- Bi-58 Nowy 400 EC o 3,36%

- Mospilan 20 SP o 13,47%

Tylko w przypadku Cyperkilu Super 25 EC cena z jesieni 2013 roku w stosunku do ceny z jesieni 2012 roku  zmniejszyła się o 11,59 %.

REGULATORY WZROSTU

Ceny regulatorów wzrostu w sezonie jesiennym 2013 roku w stosunku do jesieni 2012 roku miały tendencję spadkową.  Cena  Cycoceal 460 SL za 1 l w porównywanym okresie obniżyła się o 3,65% a Moddusu 250 EC o 1,29%.

Rynek środków ochrony roślin jest ważną częścią agrobiznesu. Pestycydy stanowią jeden z podstawowych środków zaopatrzenia rolnictwa.  Są przykładem zaawansowanych technologii i wysokonakładowych inwestycji na badania i rozwój. Bez nowoczesnej ochrony roślin nie ma efektywnej produkcji żywności w Polsce, Europie i na świecie [Golinowska 2009]. Zmiany, które zachodzą na rynku środków ochrony roślin powodowane są przez szereg czynników przyrodniczych, ekonomicznych i marketingowych. Do najistotniejszych należą procesy globalizacyjne oraz zmiany w przepisach prawnych.  Z jednej strony globalizacja powoduje większą konkurencję ze strony chińskich i hinduskich firm o niższych kosztach produkcji [Stajszczak i Wujec 2011], a z drugiej strony prawne bariery wejścia ograniczają tę konkurencję. Europa osiągnęła już na tyle wysoki poziom zamożności, że większość wydatków ponoszonych jest na dobra i usługi nieżywnościowe. Większość konsumentów nie ma świadomości znaczenia środków ochrony roślin dla produkcji rolnej. Silna pozycja lobby ekologicznego oraz najnowsze trendy w marketingu produktów żywnościowych powodują często dużą niechęć opinii publicznej do środków ochrony roślin. Znajduje to swoje odbicie również w wymaganiach rejestracyjnych stawianych producentom przez władze Unii [Matyjaszczyk2008]. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej zaowocowało bezpośrednią implementacją**) szeregu przepisów unijnych. Wywarły one wielki wpływ na stan polskich zakładów produkujących środki ochrony roślin, ilość i jakość oraz ceny i dostępność produktów dla polskich rolników. Środki ochrony roślin stanowią istotne produkty zaopatrzenia rolnictwa. Bez chemicznej ochrony roślin nie ma na dzień dzisiejszy towarowej opłacalnej produkcji roślinnej. Rosnący rynek pestycydów jest pod znacznym wpływem trzech potężnych sił. Po pierwsze wpływa na niego rosnące zapotrzebowanie na żywność i płody rolne używane w przemyśle. Po drugie są to procesy globalizacyjne dające duże pole do popisu przedsiębiorstwom chińskim i hinduskim. Po trzecie jest to presja lobby ekologicznego i zachodniego przemysłu fito-farmaceutycznego na lansowanie wysokich barier wejścia na rynek przez kreowanie korzystnych dla siebie rejestracyjnych rozwiązań prawnych.

Treść przedstawiona w podsumowaniu potwierdza aktualną sytuację cen środków ochrony roślin w przeprowadzonej analizie.

**)Implementacja (ang. Implementation) – inaczej wdrożenie, przystosowanie,

Mechanizm kontrolny stosowany głównie w prawie międzynarodowym - wdrożenie systemu

Źródło:

-  Rynek Rolny Nr 10 z 2013r.  Rynek  środków produkcji dla rolnictwa – prof. dr hab. Aldon Zalewski, mgr inż. Arkadiusz Zalewski

-  IERiGŻ -  Rynek środków produkcji dla rolnictwa Nr 40 z 2013r. Rynek środków ochrony roślin - mgr inż. Arkadiusz Zalewski

-  SGGW- „Wpływ globalizacji i prawa europejskiego na rynek środków ochrony roślin w Polsce” - mgr inż. Arkadiusz Stajszczak

Opracowanie: Salomea Antoniak

Dział Ekonomiki

WODR w Poznaniu