Uprawa soi w Polsce 

Reforma Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2014-2020 zakłada między innymi uzależnienie 30% dopłat bezpośrednich od spełniania przez rolników wymogów ekologicznych. Oznacza to w praktyce „dywersyfikację” upraw. Skończy się już monokultura zbóż przerywana jedynie przez rzepak ozimy.                                                         Zdecydowano, że ten „ekologiczny przepis” wejdzie w życie w 2015 roku, a rok 2014 ma być okresem przejściowym; przyjęcie aktów delegowanych wdrażających tę reformę ma być gotowe do marca 2014 r.

Zalety uprawy soi: 

º wartościowy składnik mieszanek paszowych dla zwierząt

º nowoczesny produkt dla przemysłu spożywczego, chemicznego, farmaceutycznego i kosmetycznego

º idealny przedplon z silnym oddziaływaniem plonotwórczym w szczególności dla zbóż, kukurydzy, rzepaku i innych roślin

º opłacalna ekonomicznie roślina uprawna

º niezbędna roślina uprawna dla ekologicznych gospodarstw rolnych.

Agrotechnika:

Przedplony: zboża ozime i jare oraz kukurydza, buraki i trawy wieloletnie. Niewskazany jest siew po innych roślinach strączkowych, wieloletnich roślinach motylkowych i kapustowatych.

Uprawa gleby: jesienią po zbożowych – 1-2 cm. podorywki i orka zimowa na głębokość 22-25 cm. Po kukurydzy – talerzowanie i orka na głębokość 25-30 cm. Przedsiewna uprawa ograniczona do minimum z równoczesnym zapewnieniem odpowiedniej wilgotności gleby, wyrównaną powierzchnią pola oraz zniszczeniem chwastów.

Nawożenie: intensywne - 60-80 kg P₂O₅/ha i 120-160 kg K₂O/ha najlepiej jesienią.             Azot – przedsiewnie 30 – 60 kg N/ha najlepiej w formie saletrzaku. Dawkę powyżej 30 kg/ha dzielimy na dwie równe części (przedsiewnie i na początku kwitnienia).

Siew: wysiewa się, gdy średnia dobowa temperatura gleby na głębokości siewu (od do 6 cm) wynosi 12-14^o. Głębokość siewu zależy od wilgotności gleby – przy wilgotnej glebie 3-4 cm, przy suchszej – 5-6 cm. Przy niskiej wilgotności po siewie wymagane jest wałowanie pola.

Ilość wysiewu zależy od odmiany:

Przed siewem nasiona należy zaprawić preparatem Sarox T 500 FS w dawce 0,4 litra z dodatkiem 0,4 litra wody/100 kg nasion co chroni przed zgorzelą siewek, ryzoktoniozą i fuzariozą oraz zaszczepić nitraginą (inokulantem).

Pielęgnacja zasiewów:

Walka z chwastami – metoda agrotechniczna – przed i po wschodach bronowanie zasiewów i jedna lub dwie uprawy międzyrzędowe. Metoda chemiczna – nie ma zarejestrowanych herbicydów w soi w Polsce, ale są preparaty zawierające substancje aktywne stosowane do odchwaszczania tej uprawy w innych krajach. Przed wschodowo można zastosować Sencor 70 WG i jego genetyki oparte na metrybuzynie w dawce 0,5-0,7 kg/ha, powschodowo do zwalczania chwastów dwuliściennych mieszaninę Basagranu 480 SL (1,5 do 2 l/ha) z Refine 75 WG (6 do 8 g/ha), na chwasty jednoliścienne Leopard Extra 05 EC (0,75- 1 l/ha), Agil 100 EC (0,5-1,2 l/ha) lub Fusilade Forte 150 EC (0,75-1 l/ha).

Z uwagi na mały obszar uprawy soi w Polsce zagrożenie ze strony chorób grzybowych i szkodników jest znikome. Gdyby przebieg warunków pogodowych sprzyjał rozwojowi chorób grzybowych można zastosować profilaktycznie oprysk preparatem zawierającym tebukonazol 250 g/l jak np. Brasifun 250 EC, Domnic 250 EW, Horizon 250 EW, Tarcza Łan 250 EW czy Toledo 250 EW w dawce 0,3-0,5 l/ha w mieszaninie z preparatem Acanto 250 SC w dawce 0,2-0,4 l/ha.

Zbiór soi: jednofazowo kombajnem zbożowym ustawionym na niskie ścinanie, w fazie pełnej dojrzałości roślin (wilgotność 14-16%), przy obrotach bębna 400-600 obrotów/minutę.

Służba doradcza Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu poleca pana dr hab. Jerzego Nawracałę z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu jako najbardziej   kompetentnego fachowca w dziedzinie soi - tel. 61/848 77 20.

Jeszcze w I kwartale 2014 roku odbędzie się szkolenie w tym zakresie zorganizowane przez autora powyższego opracowania. Zainteresowanych prosimy o kontakt pod nr telefonu 723678053.

Opracował: doradca rolników w gminie Tarnowo Podgórne Wiesław Biały

Zdjęcie: Iwona Sadowska