Proponowane działania  w ramach PROW 2014-2020

Celem Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020 będzie poprawa konkurencyjności rolnictwa, zrównoważone zarządzanie zasobami naturalnymi i działania w dziedzinie klimatu oraz zrównoważony rozwój terytorialny obszarów wiejskich. Nowy PROW 2014-2020 już prawie się zaczyna, a prace nad tym programem dopiero teraz się zaczęły.  Resort rolnictwa opublikował zarys 20 działań – niektóre rolnikom znane, niektóre stanowią nowość.  W nowym programie znajdziemy :

1. Transfer wiedzy – działania skierowane na organizację szkoleń, pokazów, konferencji, dotyczących  innowacji i dobrych praktyk w rolnictwie, zarówno dla rolników, jak i doradców rolniczych.
2. Doradztwo – gospodarstwa rolne lub grupy gospodarstw będą mogły otrzymywać dofinansowanie na kompleksową pomoc doradczą, świadczoną przez uprawnione podmioty (prywatne, jak i publiczne).
3. Systemy jakości produktów rolnych i środków spożywczych – pomoc w formie rocznych płatności na pokrycie kosztów udziału w unijnych lub krajowych systemach jakości żywności (np. rolnictwo ekologiczne).
4. Modernizacja gospodarstw rolnych – kontynuacja znanego działania. Zdaniem wiceminister Zofii Szalczyk w nowej „ Modernizacji” finansowane będą projekty związane ze wzrostem dochodu gospodarstwa albo z oszczędności wody czy energii – nie będzie można uzasadnić zakupu maszyn rolniczych, np. poprawą bezpieczeństwa pracy, tak jak to ma miejsce obecnie. W nowym PROW być może uda się stworzyć priorytet dla takich projektów. Resort rolnictwa rozpatruje bowiem pomysł , by  w nowym programie modernizacji gospodarstw kwota wsparcia przypadająca na gospodarstwo była uzależniona od rodzaju planowanej inwestycji.
5. Przetwórstwo i marketing produktów rolnych – działanie skierowane do mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw, na realizację projektów dotyczących przetwórstwa i wprowadzania do obrotu produktów rolnych.
6. Scalanie gruntów - przewiduje pomoc na tworzenie projektów scalania, a także zagospodarowania poscaleniowe.
7. Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych i katastrof oraz wprowadzanie działań zapobiegawczych – w ramach tego działania przewidywane są, podobnie jak w obecnym PROW, pieniądze na Inwestycje przyczyniają się do zapobiegania lub minimalizowania skutków potencjalnych klęsk lub katastrof , lub przywracaniem potencjału produkcyjnego gospodarstw, które ucierpiały w wyniku takich zdarzeń.
8. Premia dla młodych rolników -  Podobinie jak w obecnym programie , mają to być premie wypłacone osobom, które po raz pierwszy rozpoczynają samodzielnie prowadzenie gospodarstwa, jednak tym razem premia będzie wypłacona w ratach – prawdopodobnie w powiązaniu z realizacją założeń przedłożonych w ARiMR biznesplanu.
9. Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej – ze wstępnych założeń wynika, że w tym działaniu wypłacana będzie premia, podobnie jak w przypadku młodych rolników, z tą różnicą, że celem pomocy będzie stworzenia pozarolniczego źródła dochodu.
10. Restrukturyzacja małych gospodarstw -  to trzecie z działań nowego PROW, mające funkcjonować w postaci premii – wypłacanej w dwóch ratach, na realizację działań związanych z rozwojem gospodarstwa.
11. Rozwój przedsiębiorczości – to działanie zbliżone do obecnego „Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw”, z tą różnicą, że w nowym rozdaniu do korzystania z pomocy mają być również dopuszczeni beneficjenci prowadzący małe przedsiębiorstwa (a więc zatrudniający od 10 do 50 pracowników).
12. Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich -  połączenie dwóch istniejących obecnie działań – ale w okrojonej wersji.
13. Zalesianie i tworzenie terenu zalesionego – kontynuacja działania oferującego wsparcie na zalesianie gruntów rolnych i innych niż rolne.
14. Tworzenie grup producentów – kontynuacja wsparcia dla nowych grup producentów – podobnie jak obecnie wsparcie ma być wypłacone przez pierwsze 5 lat funkcjonowania grupy i powiązane z wielkością obrotu  produktem, dla którego grupa została powołana.
15. Działanie rolnośrdodwiskowoklimatyczne – kontynuacja dotychczasowego programu rolno środowiskowego, ale nie widomo jakie pakiety wejdą w skład.
16. Rolnictwo ekologiczne – istniejący dotychczas w ramach programu rolno środowiskowego pakiet  „Rolnictwo ekologiczne” w nowym rozdaniu ma funkcjonować jako całkowicie odrębne działanie.
17. Płatność dla obszarów Natura 2000 – nowa płatność dla gospodarstw położonych na obszarach Natura 2000 – wypłacana co roku jako rekompensata dodatkowych kosztów lub strat ponoszonych przez rolnika w związku z ograniczeniami lub dodatkowymi wymaganiami dobrej kultury rolnej.
18. Płatność dla obszarów ONW –toczą się prace nad wyznaczeniem nowych obszarów ONW- tym razem wg tzw. kryteriów biofizycznych (jakość gleby, warunki klimatyczne itp.). Jednak wiadomo, że nowa definicja obszarów ONW będzie obowiązywać dopiero od 2016 roku  - do tego czasu wyznaczone dotychczas strefy ONW pozostają bez zmian. W prace nad nowymi obszarami zaangażowane jest Ministerstwo Rolnictwa i Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa  Puławy.
19. Współpraca – nowe działanie, w założeniu na oferować wsparcie do podejmowania inicjatyw współpracy pomiędzy różnymi podmiotami w sektorze rolnym i spożywczym – w tym tworzenie klastrów.
20. LEADER - kontynuacja inicjatyw oddolnych podejmowanych przez mieszkańców wsi .

Przedstawione założenia Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014 – 2020 mają charakter wstępny i podlegać będą szerokim konsultacjom. Zgodnie ze wspólnotową zasadą partnerstwa w proces opracowania Programu będą zaangażowani partnerzy gospodarczy i społeczni, podmioty reprezentujące społeczeństwo obywatelskie, w tym partnerzy działający na rzecz ochrony środowiska, organizacje pozarządowe oraz podmioty odpowiedzialne za promowanie równości i niedyskryminacji. Zostanie zapewnione uczestnictwo zainteresowanych stron w procesie kształtowania mechanizmów pomocowych planowanych w ramach PROW 2014 - 2020.

Nina Bartol

WODR ZD Oborniki

(Źródło – Wstępny zarys PROW 2014-2020 Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 kwietnia 2013r , czasopismo TOPAGRAR 6/2013).