Znana i doceniana już w czasach dalekiej przeszłości. Wykorzystywali ją Chińczycy ponad 1100 lat p.n.e. a w Europie zagościła dopiero w wieku XVI. Oczywiście mowa o soi. Można ją wykorzystywać w wielu kierunkach.

Przede wszystkim jest źródłem białka w żywieniu zwierząt. Nasiona soi zawierają średnio 35-40% białka a poekstrakcyjna śruta sojowa 40-50% przy korzystnym składzie aminokwasowym. Bezpośrednie jednak skarmianie rozdrobnionych nasion soi jest nieco ograniczone ze względu na zawartość substancji antyżywieniowych. Poekstrakcyjna śruta sojowa jest pozbawiona tych substancji. Na dzień dzisiejszy soja jest głównym surowcem białkowym do produkcji pasz w Polsce ale też i w Unii Europejskiej.

Druga możliwość wykorzystywania soi to przemysł tłuszczowy. Nasiona soi zawierają 18-25% tłuszczu. Olej sojowy ma bardzo dobry skład kwasów tłuszczowych, które korzystnie wpływają na zdrowie ludzi i zwierząt.

Po trzecie nasiona soi i ich pochodne wykorzystywane są w różnego rodzaju dietach w żywieniu ludzi. Zawierają witaminy B1, B2, B6, PP, E, K, A. Lecytyna soi jest źródłem wielonasyconych kwasów tłuszczowych i fosfoglicerydów niezbędnych dla tkanki nerwowej i mózgu, zwiększa przyswajalność witamin A, D, E i K. Wpływa na metabolizm tłuszczów, ponieważ cholina reguluje działanie pęcherzyka żółciowego. Odpowiada za rozpuszczalność cholesterolu w żółci i zapobiega tworzeniu się kamieni żółciowych.

Kolejnym atutem uprawy soi jest korzystny udział w płodozmianie. Ma mocny korzeń palowy, który poprawia gruzełkowatość gleby. Jest postrzegana jako roślina fitosanitarna. Poprzez własne bakterie pobiera azot z powietrza, nie trzeba go kupować. Ma też swoją wartość proekologiczną – nie wymaga intensywnej ochrony pestycydami. Do uprawy soi w Polsce nadaje się większość gleb. Soja nie jest też rośliną wymagającą dużych nakładów na produkcję. Na rynku dostępne są odmiany do uprawy w Polsce. ARiMR dopłaca też do soi jako rośliny wysokobiałkowej.

Mimo tych niewątpliwych atutów soja wciąż walczy o swoje miejsce na stałe w płodozmianie polskiego rolnika. Od wielu lat trwają próby upowszechnienia uprawy soi. Na różnego rodzaju forach, w czasopismach rolniczych, dyskusje się na tematy uprawowe, żywieniowe i ekonomiczne tej rośliny w Polsce.

12.09.2017 roku w Szelejewie powiat gostyński odbył się I Inauguracyjny Dzień Soi. Organizatorami byli: DANKO Hodowla Roślin Sp. z o.o. ZHR Oddział Szelejewo, Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu - PZDR Gostyń i PZDR Kościan, Stadnina Koni w Racocie sp. z o.o. i Stadnina Koni w Pępowie sp. z o.o.

W programie były dwa wykłady: „Możliwość uprawy i wykorzystania soi w Polsce” dr hab. Jerzy Nawracała Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu i „Analiza opłacalności upraw soi i możliwości zagospodarowania nasion” mgr inż. Marek Oblicki –Kombinat Rolny Kietrz Sp. z o.o. Następnie nastąpiła „Prezentacja nowej odmiany soi –Erica” dr Agnieszka Katańska-Kaczmarek Hodowca soi w DANKO HR Sp. z o.o. Nową ofertę odmianową firmy DANKO przedstawił dr Dariusz Majchrzycki –Dyrektor Działu Marketingu i Sprzedaży DANKO HR Sp. z o.o. Po części wykładowej zaprezentowano odmiany soi na poletkach, po czym nastąpiła dyskusja i poczęstunek. W spotkaniu uczestniczyli zaproszeni goście, rolnicy i doradcy WODR z powiatu gostyńskiego i kościańskiego.

I Inauguracyjny Dzień Soi w Szelejewie należy potraktować jako kolejny głos w sprawie soi. Celem tego spotkania było dostarczenie uczestnikom poszerzonej wiedzy na temat uprawy i wykorzystania soi.

W Polsce z roku na rok powierzchnia uprawy soi nieśmiało rośnie. W roku 2009 niewiele soi uprawiano. Rynek nasion nie istniał. W roku 2014 zakwalifikowano ponad 2000 ha, w 2015 ponad 4000 ha a w 2016 ok 6000 ha.

Czy soja ma szanse wejść na stałe do płodozmianu w Polsce? Będzie to zależeć od wielu czynników. Ale niewątpliwie dominującym będzie czynnik ekonomiczny uwzględniający również szersze niemierzalne korzyści pośrednie.