Powołane przez wojewodów komisje ds. szacowania skutków klęsk żywiołowych wykonały ogrom pracy. Przyjęto setki wniosków od poszkodowanych rolników, dokonano oględzin pól i sporządzono protokoły strat, na podstawie których rolnicy mogli ubiegać się o pomoc. Komisje pracowały również w oparciu o monitoring i informacje przekazywane przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach. Komunikaty formułowano na podstawie analizy bilansu wodnego dla poszczególnych gmin w Polsce (wystąpiła susza atmosferyczna, potem glebowa i hydrologiczna) a także kategorii przydatności gleb. Powstawały w ten sposób w kolejnych okresach raportowania wykazy roślin objętych suszą w różnych obszarach.

Na początku, kiedy to jeszcze nikt się nie spodziewał, że susza potrwa do października, Rolnikom poszkodowanym w wyniku suszy zapewniona została pomoc w postaci:  

• niskoprocentowych kredytów na wznowienie produkcji rolnej,
• możliwości odroczenia lub rozłożenia na raty płatności składek w KRUS,
• zastosowania ulg lub zwolnień z podatku rolnego a także czynszów dzierżawnych,
• możliwości ubiegania się w bankach o zmianę warunków spłaty dotychczas zaciągniętych kredytów preferencyjnych.

Warunkiem otrzymania pomocy w bankach (w tym nowych kredytów) jest przedstawienie protokołu strat na poziomie minimum 30% średniej rocznej produkcji z ostatnich 3 lat w gospodarstwie rolnym. Stopa procentowa kredytów klęskowych zależy również od faktu posiadania przez producenta rolnego obowiązkowego ubezpieczenia upraw od któregokolwiek z ryzyk zapisanych w rozporządzeniu. Wynosi odpowiednio 2,11 % - w przypadku ubezpieczenia minimum 50 % powierzchni upraw i 3,165 % w przypadku braku posiadania ubezpieczenia.

Natomiast, kiedy okazało się, że meteorolodzy nie przewidują deszczu ani w sierpniu ani we wrześniu wiadomo było, że starty będą ogromne. Dlatego producentom rolnym na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 roku w sprawie zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań ARiMR przyznano pomoc finansową na każdy hektar powierzchni upraw, na której wystąpiła susza. Kwota pomocy wyniosła odpowiednio 800 zł na ha drzew owocujących i 400zł na 1 ha pozostałych upraw. W związku z tym, że szacowana kwota na wypłaty tej pomocy była mniejsza od faktycznie stwierdzonego zapotrzebowania w skali kraju, ww. wartości skorygowano o współczynnik 0,81, by wszyscy Rolnicy otrzymali wsparcie. I tak za 1 ha drzew owocujących wypłaca się 648 zł a za pozostałe uprawy 324 zł.

Pomoc zostaje przyznana na podstawie decyzji administracyjnej Kierownika Biura Powiatowego ARiMR na wniosek rolnika złożony wraz z kopią protokołu strat w terminie do 30 września 2015 roku. Warunkiem otrzymania pełnej stawki pomocy jest wysokość strat określona w protokole na poziomie minimum 30% oraz fakt posiadania ubezpieczenia 50 % powierzchni upraw przynajmniej od jednego ryzyka.  W razie braku ubezpieczenia upraw stawka dopłaty do hektara zostaje pomniejszona o 50%.  Rolnicy na dzień dzisiejszy otrzymują decyzje oraz środki finansowe, które wypłaca ARiMR… Jest to pomoc bardzo wymierna, która pozwoli gospodarstwom, choć w małej części zrekompensować straty z powodu braku pasz….

W gminie Stare Miasto szacowaniu strat w wyniku suszy, zgodnie z monitoringiem JUNG-u, podlegały kolejno następujące uprawy: zboża jare, zboża ozime, łąki i pastwiska, rośliny strączkowe, krzewy i drzewa owocowe, truskawki i kukurydza.

Rolnicy złożyli 243 wnioski i sporządzono tyle samo protokołów strat.

W powiecie konińskim złożono około 4000 wniosków, z czego niecałe 10% posiadało obowiązkowe ubezpieczenie upraw. Ze wsparcia skorzystało około 37% gospodarstw rolnych zarejestrowanych w powiecie.

Wanda Nowak st. doradca WODR Poznań