WYJAZD KALISKICH ROLNIKÓW DO ZAMOŚCIA I NA ROZTOCZE
Temat przewodni programu naszego wyjazdu to „Pozytywne wzorce działania mieszkańców obszarów wiejskich”. Uczestnikami wyjazdu szkoleniowego do Zamościa i na Roztocze była grupa kaliskich rolników. Przewodnikiem po Zamojszczyźnie była Pani Nina Drozdowska - doradca Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, Oddział w Zamościu, z siedzibą w Sitnie.
W pierwszy dzień naszego pobytu dotarliśmy do Masłomęcza, wioski w powiecie hrubieszowskim. W 1977 roku w Kotlinie Hrubieszowskiej rozpoczęły się badania archeologiczne nad kulturą Gotów. Obecność archeologów odmieniła życie mieszkańców tej wsi. Niemal z dnia na dzień stali się sławni. Toteż po zakończeniu badań w 2002 roku mieszkańcy nie chcieli znów stać się zwykłą wioską. Postanowili nadal współpracować z naukowcami i kultywować kulturę gocką. Powstało Masłomęckie Stowarzyszenie Wioska Gotów. Partnerami stowarzyszenia są: Gmina Hrubieszów, Muzeum im. Ks. St. Staszica w Hrubieszowie, Instytut Archeologii UMCS w Lublinie. W ramach projektów mieszkańcy uczą się: obróbki kości, drewna, skór wyrobu imitacji gockiej biżuterii, kuchni starożytnej, tkactwa, garncarstwa oraz wypalania naczyń i obrzędowości. Środki finansowe pozyskane w ramach projektów pozwoliły również wspomóc mieszkańców w rekonstrukcji „Chaty Gockiej”, organizacji Biesiady Archeologicznej, szkoleń agroturystycznych dla mieszkańców oraz publikacji książki. Podstawowym zadaniem stowarzyszenia jest popularyzacja kulturowo-historycznego dziedzictwa regionu hrubieszowskiego w Polsce i poza granicami kraju.
Drugim etapem naszej podróży mającej na celu poznać pozytywne wzorce działania jest miejscowość Wysokie w gminie Zamość. Działa tu prężnie Koło Gospodyń Wiejskich. Dzięki inicjatywie członkiń Koła Gospodyń Wiejskich w dniu 12 listopada 2005 roku powstała tutaj Regionalna Izba Pamięci. Pomysłodawczynią przedsięwzięcia była Pani Wanda Szpuga przewodnicząca koła. Na pierwotną siedzibę Izby wybrano dom z lat 30-tych XX wieku, dawne centrum kultury Wysokiego i miejsce spotkań mieszkańców. Panie postanowiły gromadzić eksponaty związane z dawnym życiem wsi i pracą rolników. Pomysł spotkał się z żywym i ciepłym przyjęciem mieszkańców Wysokiego i całego regionu. Pierwsze eksponaty zaczęły napływać w 2005 roku, a obecnie ich liczba wynosi ponad 300 sztuk. Pochodzą z Wysokiego oraz innych miejscowości Gminy Zamość, Zamojszczyzny i Roztocza. Co roku w miesiącu kwietniu odbywają się tu kilkudniowe spotkania z tradycją przyciągające wielu gości. Obejmują one pokazy praktycznego użycia dawnych sprzętów, oprowadzanie turystów po Izbie, wiejski poczęstunek oraz obchody Dnia Muzealnika. Izbę odwiedzają turyści indywidualni i grupy zorganizowane.
Należy wspomnieć, że wyjazd był finansowany w całości ze środków własnych rolników toteż na ich życzenie w programie znalazło się również zwiedzanie zabytków i innych atrakcji turystycznych. Dzięki opowieściom przewodnika PTTK w Zamościu oraz Pani Niny pogłębiliśmy naszą wiedzę o tym regionie Polski. Duże wrażenie na uczestnikach zrobił Zamość, a konkretnie jego Starówka, która to dzięki staraniom nieżyjącego już ostatniego ordynata Jana Zamoyskiego została wpisana w 1992 roku na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Dziś prezydentem Zamościa jest Pan Marcin Zamoyski, związany z założycielem miasta.
Niesamowite wrażenie zrobił na nas krajobraz i przyroda Roztoczańskiego Parku Narodowego. Spacerując w rezerwacie podziwialiśmy szumy na rzece Tanew i Sopot. Kolejnymi miejscowościami odwiedzanymi przez nas były Zwierzyniec, Krasnobród i Józefów. Dodatkowym atutem wyjazdu była piękna i słoneczna pogoda.
Starszy doradca
Krystyna Nowak