OMACNICA W KUKURYDZY
Jednym z najważniejszych szkodników kukurydzy obok ploniarki zbożówki jest-omacnica prosowianka. W warunkach Polski omacnica daje dwa pokolenia w ciągu roku. Dorosłe gąsienice o długości około 20 mm zimują w pędach obumarłych resztek pożniwnych. Wiosną przędzą kokon i przepoczwarzają się . Okres lotów motyli jest długi, rozpoczyna się w końcu czerwca i trwa do połowy sierpnia. Samice składają jaja jeżeli temperatura powietrza jest wyższa niż12 stopni C. Motyle składają je nocą na dolnej powierzchni środkowych i górnych liści, rzadziej na pędach kukurydzy. Wylęgłe gąsienice żerują w kątach liści oraz pomiędzy kolbą a łodygą. Później wgryzają się do łodyg oraz kolb. Wygryzają kanały. W miejscach żerowania łodygi przebarwiają się, przyjmując barwę jaśniejszą do popielatej. Powyżej miejsca żerowania gąsienic następuje zasychanie łodygi kukurydzy. Gąsienice żerujące na wiesze uszkadzają kwiaty oraz powodują łamanie się wiech. Objawy tego żerowania dobrze są widoczne pod koniec sierpnia, w postaci trocin wyrzucanych razem z odchodami na zewnątrz przez wygryzione otwory. Konsekwencją jest łamanie się łodyg. Dalsze skutki żerowania to gorsze wypełnienie kolby, spadek masy ziaren. Wygryzione otwory w łodygach są doskonałą bramą do wnikania grzybów chorobotwórczych oraz bakterii. Patogeny te powodują zgorzel postaw łodyg, zgniliznę korzeni oraz fuzariozę kolb, czego następstwem jest łamanie się roślin oraz ich wyleganie .Najtańszą metodą w walce z tym szkodnikiem jest prawidłowa agrotechnika. Uprawa w monokulturze nie jest wskazana, ze względu na możliwość nagromadzenia się resztek pożniwnych będących miejscem zimowania gąsienic. Resztki pożniwne powinny być rozdrobnione i głęboko zaorane. Również chwasty grubo łodygowe powinny być zniszczone .gdyż mogą na nich zimować gąsienice motyla. Jeśli jednak te zabiegi nie pozwolą na utrzymaniu ilości szkodnika poniżej progu szkodliwości (20 jaj na 100 roślin), konieczna jest walka chemiczna lub biologiczna. Również wysoka zasobność gleby w azot zwiększa podatność roślin kukurydzy na żerowanie gąsienic omanicy. Zastosowanie nawozów azotowych o szybkim działaniu(saletra amonowa, saletrzak Canwil) powoduje istotny wzrost procentu roślin uszkodzonych przez omacnicę w porównaniu do nawozów o wolnym działaniu(siarczan amonu, mocznik).
Opracował:
Lech Berger