Rekomendacje zostały wypracowane podczas konferencji w formie debaty pn. „Mała retencja – duży problem czy duże korzyści”, która odbyła się w dniu 10 czerwca 2014 r. w Centrum Wystawowo-Szkoleniowym SIELINKO w Sielinku (Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu). Celem debaty była m.in. wymiana poglądów i informacji pomiędzy przedstawicielami samorządów, instytucji i środowisk naukowych związanych z gospodarką wodną, organizacji ekologicznych oraz mieszkańców wsi na temat problemów i szans wdrożenia małej retencji na poziomie lokalnym i regionalnym oraz uwzględnienia tych działań w politykach publicznych poziomu lokalnego i regionalnego w okresie 2014-2020. W debacie udział wzięło 40 osób.
Debata składała z 2 części. W pierwszej uczestnicy wysłuchali wykładów wprowadzających nt.:
- Rola i znaczenie małej retencji dla jakości życia i środowiska na obszarach wiejskich, przeciwdziałanie zmianom klimatu – Paweł Dąbek, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu.
- Wdrażanie programu małej retencji wodnej w województwie wielkopolskim – Cezary Siniecki, Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu.
- Mała retencja w aspekcie programowania przyszłych funduszy UE na lata 2014-2020. Działania rolnośrodowiskowe – Magdalena Świątkowska, Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu.
- Dobre przykłady małej retencji – Andrzej Szumski, Starostwo Powiatowe w Gostyniu.
- Przykłady praktycznych przedsięwzięć z zakresu małej retencji na Dolnym Śląsku – Andrzej Ruszlewicz, Fundacja Ekologiczna Zielona Akcja.
W drugiej części debaty zorganizowano trzy panele dyskusyjne związane z polityką względem małej retencji na poziomie regionalnym i lokalnym. Na podstawie dyskusji wypracowano następujące rekomendacje:
W jaki sposób praktycznie wspierać małą retencję na obszarach wiejskich?
- Zagospodarowywanie wód opadowych na miejscu.
- Zapewnienie sprawnej infrastruktury melioracyjnej.
- Stosowanie Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej zwłaszcza w zakresie gospodarki nawozowej.
- Utrzymywanie w optymalnym stanie urządzeń wodno-melioracyjnych.
- Właściwe kształtowanie struktury krajobrazu – śródpolne oczka wodne, śródpolne zadrzewienia i zakrzaczenia, miedze.
- Sprawna gospodarka wodno-ściekowa na terenach wiejskich.
- Znalezienie praktyków w zakresie małej retencji z pasją i wizją.
- Inwentaryzacja małej retencji.
- Odtwarzanie już istniejących elementów małej retencji.
- Znalezienie odpowiednich źródeł finansowania.
- Angażowanie lokalnej społeczności przy realizacji działań w zakresie małej retencji.
- Aktywizacja społeczności lokalnych (np. poprzez szkolenia).
Jak ujmować małą retencję w lokalnych i regionalnych programach i strategiach?
- Uwzględnianie małej retencji w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.
- Ujmowanie w rożnych programach i strategiach problemów małej retencji jako czynnika wpływającego na bezpieczeństwo (zbiorniki przeciwpowodziowe, przeciwpożarowe) oraz na atrakcyjność obszaru wiejskiego (funkcje rekreacyjne, agroturystyka).
Jak mogą współpracować partnerzy z rożnych sektorów, aby skutecznie wdrażać działania małej retencji?
- Współpraca na poziomie nauka – praktyka.
- Angażowanie lokalnej społeczności.
- Prowadzenie konsultacji społecznych.
- Rozwinięcie działań edukacyjnych w zakresie małej retencji (również w powiązaniu z bioróżnorodnością i zmianami klimatu).
- Prowadzenie działań w zakresie małej retencji z odpowiednim zrozumieniem kompetencji.
Zgodnie z intencją organizatorów oraz uczestników wnioski z debaty powinny być brane pod uwagę przy kształtowaniu polityk lokalnych i regionalnych w odniesieniu do zadań związanych z małą retencją i przeciwdziałaniu powodziom w skali Dolnego Śląska na lata 2014-2020.
Debata zorganizowana została przez Fundację Ekologiczną „Zielona Akcja” i Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w ramach projektu: „Mała Retencja – Duża Sprawa – kampania na rzecz poprawy małej retencji na obszarach wiejskich” finansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.