1.1. Pojęcie „grupa producentów”
Termin „grupa producentów” nie oznacza konkretnej formy prawnej, ale odnosi się do organizacji, której głównym celem jest wprowadzanie na rynek produktów wytworzonych w gospodarstwach członków. Zasady działania grupy producentów pozwalają na wypłacanie wszelkich nadwyżek proporcjonalnie do stopnia korzystania z usług grupy, nie zaś zainwestowanego kapitału. Stąd grupy producentów wyróżniają się strukturą organizacyjną i formą spośród innych rodzajów organizacji gospodarczych.
W Europie Zachodniej, Stanach Zjednoczonych i innych państwach świata gdzie rolnictwo jest dobrze rozwinięte, a producenci dobrze zorganizowani w grupy producentów to najważniejszy pion spółdzielczości rolniczej – spółdzielczość branżowa.
Grupy przyjmują tam w zdecydowanej większości formę prawną spółdzielni, ale występują też inne formy prawne, dopuszczone na gruncie prawa danego państwa, jako formy prawne organizowania się producentów. Niejednokrotnie w odniesieniu do takich organizacji mówi się, że są to „organizacje o charakterze spółdzielczym”
i w statystyce zalicza się je do spółdzielni. Argumentem za taką klasyfikacją jest fakt, że są one tworzone i zarządzane przez producentów oraz służą realizacji rynkowych celów swoich członków.
Grupy tworzone są przez samych producentów w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Grupy producentów są własnością członków – producentów, są przez nich tworzone i nadzorowane, zarządzane w sposób, przynoszący producentom będącym ich członkami określone korzyści. Powoływane są po to, by pomóc członkom w dostosowaniu produkcji do potrzeb rynku poprzez wykształcenie efektywnych struktur marketingowych umożliwiających zdobycie rynków zbytu produktów, zarówno w kraju, jak i zagranicą.
1.2. Grupa przedłużeniem gospodarstwa
Grupy stanowią rozszerzenie działalności prowadzonej przez członka w swoim gospodarstwie rolnym i stwarzają rolnikom możliwość wprowadzenia swojej produkcji na rynek produktów uszlachetnionych dzięki podwyższeniu wartości dodanej (uszlachetnianie, wstępne przetwarzanie). Działanie w grupie ma na celu uzyskanie wyższych przychodów (obniżkę kosztów) oraz poprawę usług świadczonych na rzecz producentów – członków grupy. Ten sposób działania grupy powoduje, że określa się ją, jako „przedłużenie gospodarstwa”.
1.3. Grupa jest przedsiębiorcą
Grupa działa na rynku wśród innych podmiotów gospodarczych. Podlega zatem tym samym regułom ekonomicznym, konkurując o rynki zbytu z różnymi przedsięwzięciami komercyjnymi z kraju, jak i z zagranicy. Podobnie jak wszystkie inne podmioty gospodarcze, grupa producentów potrzebuje:
- wyszkolonej, zaangażowanej i kreatywnej kadry zarządzającej,
- prawidłowego planowania i kontroli,
- dokładnej analizy rynku,
- odpowiedniego finansowania.
Grupy producentów różnią się pod wieloma względami od innych przedsięwzięć komercyjnych. Grupa jest prywatną firmą będącą własnością indywidualnych producentów, którzy przystąpiwszy do niej kierują jej działaniami. Z silnym zapleczem zaangażowanych i ukierunkowanych na rynek członków – producentów, grupa ma duże szanse na odniesienie sukcesu.
1.4. Podstawy dobrej działalności grupy
Na ogół powodzenie grupy zależy od wielu aspektów jej działania, do głównych należy zaliczyć:
- od początku jasno określony cel oraz pełna koncentracja na działalności komercyjnej nie reprezentacyjnej czy lobbystycznej,
- członkowie są współwłaścicielami grupy, kierują jej działalnością i zarządzają nią w taki sposób, aby zapewnić sobie korzyści,
- warunkiem członkostwa jest podpisanie umowy członkowskiej, w której ustala się wzajemne obowiązki członków i grupy oraz podejmowane zobowiązania,
- grupa jest prawidłowo finansowana, zarządzana i kontrolowana,
- grupa ma osobowość prawną.
Nierealne jest też oczekiwanie, że grupa będzie cały czas osiągać wysokie, albo najwyższe ceny sprzedaży. Dobrze działająca grupa powinna zapewnić członkom średnią dobrą cenę, liczoną w dłuższym okresie czasu.
Często obok wieloletniej umowy członkowskiej zachodzi konieczność sporządzenia i podpisanie rocznej lub nawet na jedną transakcję, umowy handlowej.
Więcej informacji w załączniku:
{phocadownload view=file|id=78|text="Podstawowe wiadomosci nt. tworzenia i funkcjonowania grup producentow rolnych"|target=s}