Polska wieś zmienia się nie tylko wizualnie ale przyjmuje nowe funkcje, zarówno pozytywne jak i negatywne. Obserwujemy spadek znaczenia rolnictwa jako głównego źródła utrzymania mieszkańców wsi. Postępuje urbanizacja i uprzemysłowienie terenów wiejskich (tu wieś zaczyna spełniać funkcje mieszkalne dla ludności napływającej z miast). Zmniejsza się powierzchnia gruntów rolnych i terenów zielonych. Ograniczaniu ulegają tradycyjne zajęcia na wsi (rolnictwo, rzemiosło, kultura). Coraz bardziej zauważalne staje się osłabianie więzi społecznych, stopniowy zanik tożsamości i utrata specyficznego, unikalnego charakteru polskiej wsi.

Z drugiej strony, powyższym zmianom towarzyszy  umacnianie się znaczenia wsi jako miejsca wypoczynku i rekreacji. Specyfika rodzinnych gospodarstw rolnych o wielokierunkowej produkcji, tradycyjnych metodach uprawy i hodowli oraz unikalnej atmosferze zagrody odpowiada wizerunkowi agroturystyki i turystyki wiejskiej. Jej podstawę stanowią tradycje rolnicze, tożsamość kulturowa regionu, rodzinna atmosfera i gościnność mieszkańców. Wymienione atrybuty powinny stać się motorem do kształtowania innej, ważnej funkcji wsi i gospodarstwa wiejskiego, a mianowicie funkcji edukacyjnej.

Oferta edukacyjna jest adresowana do wszystkich chętnych, zainteresowanych danym tematem lub dziedziną, bez względu na miejsce zamieszkania i wiek. Podróże edukacyjne (turystyka edukacyjna) mogą wspierać proces szerszej edukacji uczestników, także jako elementu komplementarnego do stałego programu kształcenia szkolnego lub doskonalenia zawodowego.

Oferta edukacyjna gospodarstw rolnych (w tym agroturystycznych) jest nowym, rozwijającym się kierunkiem działalności, uzupełniającym podstawowe źródła dochodu mieszkańców wsi, ale jednocześnie spełniającym szerzej rozumianą misję społeczną.

Gospodarstwa edukacyjne mają szansę wpływać na lepsze zrozumienie wsi i przyczyniać się do ochrony rolniczej bioróżnorodności oraz zrównoważonego korzystania z obszarów wiejskich. W gospodarstwie rolnym wszystko ma swój porządek, rytm i cykl (od siewu do zbioru), zależny od warunków przyrodniczych: klimatu, pór roku, zjawisk atmosferycznych. Ścisły związek gospodarstwa rolnego ze środowiskiem naturalnym pozwala prezentować zjawiska przyrodnicze oraz ich wykorzystanie przez człowieka. Uczy respektu wobec natury, kształtuje postawy ekologiczne, konsumenckie i życiowe. Gospodarstwa edukacyjne promują aktywny styl życia i rozwijają nawyki zdrowego odżywiania.

Oferta edukacyjna daje możliwość atrakcyjnego rozszerzenia oferty pobytowej gospodarstwa agroturystycznego.

Bezspornie gospodarstwo rolne jest wartościowym miejscem do prowadzenia zajęć dydaktycznych, integrujących teorię z praktyką w zakresie wielu przedmiotów. Cele edukacyjne realizowane mogą być w różnych, dowolnie wybranych formach organizacyjnych (oferta edukacyjna z noclegami, oferta edukacyjna bez noclegów). Zasoby gospodarstwa rolnego stanowią bazę dla organizacji programów edukacyjnych dla grup dzieci, młodzieży i dorosłych. Program edukacyjny może trwać od jednej do kilku godzin a oferta edukacyjna może być rozbudowana do całodziennego pobytu, obejmującego dodatkowe elementy rekreacji na świeżym powietrzu oraz wyżywienie. Możliwości edukacyjne gospodarstw po raz pierwszy z powodzeniem wykorzystane zostały przez gospodarstwa ekologiczne. Atutem gospodarstw rolnych i atrakcją przyciągającą gości na wieś są zwierzęta. Kontakt ze zwierzętami ma udowodniony, korzystny wpływ na każdą ze sfer rozwoju dziecka - fizyczną, emocjonalną, społeczną a nawet intelektualną. Dla zwiększenia atrakcyjności programy rolnicze w ofercie gospodarstw edukacyjnych mogą być łączone z ofertą artystyczną. Współpraca kilku gospodarstw o zróżnicowanych profilach podstawowej działalności rolniczej daje możliwość stworzenia bogatszej i bardziej urozmaiconej propozycji pobytu gości w regionie.

W Polsce obiekt prowadzący usługi edukacyjne w oparciu o zasoby gospodarstwa wiejskiego nazywany jest „zagrodą edukacyjną”. Zagroda Edukacyjna to przedsięwzięcie prowadzone przez mieszkańców wsi na obszarach wiejskich, gdzie realizowane są przynajmniej dwa spośród poniższych celów edukacyjnych:

- edukacja w zakresie produkcji roślinnej,

- edukacja w zakresie produkcji zwierzęcej,

- edukacja w zakresie przetwórstwa płodów rolnych,

- edukacja w zakresie świadomości ekologicznej i konsumenckiej,

- edukacja w zakresie dziedzictwa kultury materialnej wsi, tradycyjnych zawodów, rękodzieła i twórczości ludowej.

W 2011 roku z inicjatywy Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w oparciu o przykłady i doświadczenia europejskie powstała Koncepcja utworzenia krajowej sieci Zagród Edukacyjnych (gospodarstw edukacyjnych). Sieć Zagród Edukacyjnych stanowi ogólnodostępną bazę - spis gospodarstw edukacyjnych działających w Polsce, dostępną   w ogólnopolskim serwisie internetowym zagrodaedukacyjna.pl.

Sieć Zagród Edukacyjnych prowadzona jest przez Centrum Doradztwa Rolniczego - Oddział w Krakowie. Udział w sieci jest dobrowolny i bezpłatny dla każdej ze stron. Przystąpienie do sieci odbywa się na podstawie wypełnionego kwestionariusza zgłoszenia z opracowanymi programami edukacyjnymi i rekomendacją uprawnionego doradcy ośrodka doradztwa rolniczego.

Rolnicy i kwaterodawcy zainteresowani przystąpieniem do Sieci na stronie www.zagrodaedukacyjna.pl znajdą niezbędne dokumenty do wypełnienia: regulamin Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych, zgłoszenie obiektu do Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych, program zajęć edukacyjnych, wykaz doradców uprawnionych do rekomendowania do Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych, logo "Zagrody Edukacyjne" oraz instrukcję wypełniania kwestionariusza zgłoszenia obiektu.

Pomocą w przybliżeniu zagadnienia oraz opracowaniu programów edukacyjnych dla chętnych gospodarstw agroturystycznych i gospodarstw rolnych służą specjaliści i doradcy ds. rozwoju obszarów wiejskich WODR w Poznaniu.

Opracowano na podstawie: „Wprowadzenie do zagadnień edukacji w gospodarstwie rolnym” - autor: Elżbieta Kmita-Dziasek, Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Oddział w Krakowie; „ Metodyka prowadzenia zajęć w warunkach gospodarstwa wiejskiego” - autor: Edyta Klimowska-Bobula, Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Oddział w Krakowie, dr Agnieszka Lasota, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie.