Jaka jest bieżąca opłacalność najważniejszych kierunków produkcji rolniczej i jakie są perspektywy jej poprawy?
Sytuacja na rynku trzody chlewnej nadal jest bardzo trudna, głównie ze względu na niskie ceny skupu w stosunku do cen opłacalnych dla tego kierunku produkcji. Koszt produkcji we wrześniu 2015 r. 1 kg tucznika to ok. 5,28 zł (w cyklu zamkniętym, bez robocizny), a średnia rynkowa cena brutto skupu (22 wrzesień 2015 r.) to ok. 4,54 zł/kg za wagę żywą, czyli że cena skupu nie pokrywa kosztów produkcji, a tym bardziej nie zapewnia opłacalności tej produkcji. Główną przyczyną tak trudnej sytuacji w opłacalności tej produkcji jest z jednej strony mały eksport wieprzowiny i spadek skupu tuczników, a z drugiej strony duży import wieprzowiny, i to głównie powoduje spadek cen skupu tuczników i niską opłacalność produkcji. Ceny skupu tuczników wzrosły z ok. 3,88 zł w kwietniu do ok. 4,54 zł za 1 kg we wrześniu. Cena skupu tzw. opłacalna, która dałaby rolnikowi parytet dochodu, czyli poziom średniego krajowego wynagrodzenia netto wg GUS, to ok. 6,05 zł/kg wagi żywej, wyliczona dla gospodarstwa, które wielkością produkcji zapewnia unijną normę pracy rolnika, tj. 2120 godz. rocznie. Przewidywania na najbliższą przyszłość w tym kierunku produkcji nie są dobre, bo wzrost cen skupu spowodować może większy eksport i mniejszy import wieprzowiny, o co w aktualnej sytuacji rynkowej, spowodowanej tzw. embargiem, jest trudno.
Uwaga: wyliczenia sporządzone z uwzględnieniem dopłat obszarowych i tzw. dopłaty paliwowej i do materiału siewnego dla gospodarstw zrównoważonych nakładami pracy do normy UE.
Sytuacja na rynku bydła mięsnego jest dobra i aktualnie powyżej opłacalności produkcji. W ubiegłym roku ze względu na niskie ceny skupu w stosunku do cen tzw. minimalnych, czyli opłacalnych dla tego kierunku produkcji, opłacalność ta była słaba. Spowodowane to było w głównej mierze małym eksportem mięsa wołowego w wyniku prawnego zakazu w kraju tzw. uboju rytualnego. We wrześniu 2015 r. koszt produkcji 1 kg żywca wołowego dla byków kl. A bez robocizny to ok. 6,48 zł, a średnia cena rynkowa skupu (22 wrzesień 2015 r.) to ok. 7,09 zł/kg brutto wagi żywej, czyli że cena skupu pokrywa koszty produkcji i daje opłacalność w tej produkcji na poziomie powyżej parytetu dochodu rolnika, czyli średniego wynagrodzenia krajowego netto wg GUS, którą daje cena skupu ok. 7,06 zł/kg żywca, wyliczona dla gospodarstwa, które wielkością produkcji zapewnia unijną normę pracy rolnika, tj. 2120 godz. rocznie. Przewidywania na najbliższą przyszłość mogą być dobre, bo ceny skupu dające opłacalność tej produkcji mogą kształtować się na obecnym poziomie i mogą mieć tendencję wzrostową po wznowieniu eksportu wołowiny z uboju rytualnego, na czym zyskają głównie rolnicy producenci, jak też zakłady przetwórstwa.
Uwaga: wyliczenia sporządzone z uwzględnieniem dopłat obszarowych i tzw. dopłaty paliwowej i do materiału siewnego dla gospodarstw zrównoważonych nakładami pracy do normy UE.
Sytuacja na rynku mleka była w trzech kwartałach 2014 r. dobra, ale od lipca ubr. miała tendencję spadkową ze względu na spadające ceny skupu mleka w stosunku do cen tzw. minimalnych, czyli opłacalnych dla tego kierunku produkcji. Spadek cen skupu w tym okresie wyniósł ok. 30 groszy na litrze. Aktualnie koszt produkcji 1 litra mleka to ok. 1,13 zł (bez robocizny), a bieżąca średnia cena rynkowa skupu mleka kl. ekstra (22 wrzesień 2015 r.) to ok. 1,10 zł brutto za litr, czyli że cena skupu nie pokrywa kosztów produkcji i nie daje opłacalności tej produkcji. Cena tzw. opłacalna dla mleka na parytet dochodu rolnika, czyli średnie wynagrodzenie krajowe netto wg GUS, to ok. 1,21 zł brutto za 1 litr, wyliczona dla gospodarstwa, które wielkością produkcji zapewnia unijną normę pracy rolnika, tj. 2120 godzin rocznie. Przewidywania na najbliższą przyszłość są nieokreślone ze względu na aktualny brak tzw. kwot mlecznych, a opłacalność produkcji może utrzymać większe spożycie w kraju wyrobów mleczarskich i głównie ich eksport na nowe rynki.
Uwaga: wyliczenia sporządzone z uwzględnieniem dopłat obszarowych i tzw. dopłaty paliwowej i do materiału siewnego dla gospodarstw zrównoważonych nakładami pracy do normy UE.
Stąd wniosek, że w 2015 r. produkcja żywca wołowego daje względną opłacalność produkcji, a produkcja mleka krowiego aktualnie nie daje opłacalności produkcji, czyli parytet dochodu porównywalny do średniego wynagrodzenia krajowego netto (wg GUS), i również produkcja żywca wieprzowego jest nadal nieopłacalna. Na wzrost opłacalności wszystkich kierunków produkcji w bieżącym roku duży wpływ będzie mieć sytuacja na rynku rolnym w kraju, czyli głównie koszty produkcji i ceny skupu, jak również pośrednio sytuacja na rynku unijnym i światowym w rolnictwie.