Ceny jaj kurzych spożywczych na rynku są zróżnicowane, bo oczywiście zależą głównie od ich wielkości (S, M, L, XL), ale też od sposobu ich produkcji, czyli czy pochodzą z hodowli fermowej, czy z hodowli zagrodowej (na tzw. wolnym wybiegu), no i też czy są z hodowli ekologicznej, jak również mogą być na rynku jaja z importu. Duży wpływ na cenę rynkową jaj ma również tzw. cykl nieśności kur niosek (podaż) i również okres większego ich zakupu (popytu), tak jak w okresie bezpośrednio przed Wielkanocą i w czasie Wielkanocy.

Trzy lata temu konsumentów bulwersowały ceny jaj kurzych, które dochodziły nawet do 80-90 groszy za sztukę, a wzrost tych cen był uzasadniany wejściem od 01.01.2012 r. Dyrektywy Rady UE 1999/WE/74 z 19.07.1999 r., czyli przepisów o dobrostanie kur niosek w klatkowej produkcji jaj, według których minimalna powierzchnia dla jednej kury nioski to 750 cm², a inne wymogi to m.in. grzędy, gniazda i ściółka w klatkach i minimalna wysokość klatki 35 cm. Wymogi te spowodowały wzrost kosztów produkcji klatek (wg producentów) o ok. 30%, czym tłumaczono wpływ na koszt produkcji i cenę jaj w sprzedaży, choć z wyliczenia kosztów eksploatacji klatek dla kur wynika, że wpływ ten na cenę jednej sztuki jaja jest minimalny. Zatem głównym „naturalnym” czynnikiem wzrostu cen jaj jest coroczna (w Wielkanoc) sezonowość popytu na jaja.

Cena jaj XL klasy A w marcu 2011 r. w handlu wynosiła średnio 36,0 groszy za sztukę, choć w 2010 r. wynosiła nawet 46,5 groszy, a w 2012 r. była na poziomie 65-75 groszy, w 2013 r. to ok. 60-70 groszy, w 2014 r. 50-70 groszy, a obecnie ceny te kształtują się na poziomie od 50 do 65 groszy (wg cen targowiskowych luty/marzec br. cena sprzedaży w tzw. zakładach pakowania to 42,5 groszy za sztukę – wg ZSRIR).

Zachodzi jednak pytanie: jaka cena zbytu daje rolnikowi-hodowcy wpływy ze sprzedaży jaj w aktualnej sytuacji rynkowej, która pokryje koszty produkcji oraz da tzw. parytet dochodu, czyli zapłatę za pracę na poziomie średniego wynagrodzenia krajowego (netto) wg GUS?

Wyliczenie sporządzone dla stada 6 tys. sztuk kur niosek w cyklu produkcyjnym 74 tygodnie (20 odchów, 54 produkcja) z nieśnością 310 jaj od nioski (1 785 tys. jaj w cyklu) i zużyciem 53 kg paszy na 1 sztukę (na cykl 74 tygodnie) na odchów i produkcję oraz z uwzględnieniem kosztów pośrednich na poziomie 23,84% kosztów bezpośrednich daje:

• koszt produkcji 1 szt. jaja (bez robocizny) – 44 grosze,
• cenę sprzedaży 1 szt. jaja przez rolnika-producenta dla zachowania parytetu dochodu – 49 groszy.

Czy cena zbytu 49 groszy za 1 sztukę jaja kurzego spożywczego jest tą ceną, która zadowoli producenta jaj i czy jest do zaakceptowania przez kupujących? A jakie będą na rynku w okresie Wielkanocy? Windowanie ceny jaja do ok. 70 groszy, czy też wyższej za sztukę w handlu targowiskowym i detalicznym, nie wynika więc z kosztów produkcji, a jest wynikiem większego popytu na jaja (w okresie Wielkanocy), jak też uczestniczenia tzw. pośredników w ich obrocie. I odwrotnie, dużo niższe ceny jaj mogą sugerować, że są to ceny jaj z hodowli z dużych ferm lub z nieznanego importu.

Według ZSRIR