Dział Ekonomiki, Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu prowadzi badanie sytuacji ekonomicznej i społecznej gospodarstw rolnych w Wielkopolsce na bazie ankiet badania koniunktury w rolnictwie prowadzonej przez Instytut Rozwoju Gospodarczego SGH w Warszawie.

Ankietowania dokonują gminni specjaliści doradztwa rolnego wśród rolników z terenu obsługiwanej gminy, a następnie zestawiana jest ankieta dla województwa. Odpowiedzi ilościowe w ankiecie zbiorczej są prezentowane w procentach, co jest czytelniejsze. Poza tym zamieszczone są wykresy, które obrazują graficznie odpowiedzi rolników oraz wykresy prezentujące graficznie porównanie koniunktury ze stycznia 2011, 2012, 2013 i 2014 r.

Główne pytania ankiety to:

1. sytuacja finansowa gospodarstw rolnych,
2. zakupy bieżące,
3. inwestycje,
4. kredyty,
5. ocena perspektyw gospodarowania,
6. dane o wykształceniu i wieku kierowniku gospodarstwa.

W styczniu br. ankietowano 257 gospodarstw rolnych, gospodarujących na 8.244,52 ha gruntów rolnych. Na podstawie ankiet można wywnioskować:

Ad.1. przychody pieniężne 35 % rolników wykazuje jako takie same do poprzedniego ankietowania, a 20 % jako większe (czyli razem 55 %) i jednocześnie 44 % przewiduje że za kwartał będą takie same, a 22 % że większe (razem 66 %). Proporcjonalnie zbliżone relacje występują w oszczędnościach i zadłużeniach gospodarstw.

Ad.2. w zakupach nawozów mineralnych, 57 % kupiło tyle samo i 11 % więcej, pasz 58 % tyle samo i 13 % więcej, środków ochrony roślin 53 % tyle samo i 7 % więcej. Zakupy nawozów mineralnych są nieco większe, a zakupy pasz i środków ochrony roślin są zbliżone do poprzedniej koniunktury tj. jesienią ubr.

Ad.3. inwestycje, to 36 % kupiło lub planuje kupić maszyny i urządzenia rolnicze, a tylko 15 % w zakresie inwestycji budowlanych. Poziom tych inwestycji jest podobny jak poprzednio w zakupie maszyn i urządzeń rolniczych i w inwestycjach budowlanych.

Ad.4. w zakresie kredytów 47 % ankietowanych wzięło lub planuje kredyty preferencyjne, a 18 % kredyty rynkowe. W kredytach preferencyjnych jest wzrost o 6 %, głównie w planowaniu pobrania tych kredytów.

Ad.5. w ocenie perspektyw gospodarowania, na którą jako dobrą było 18 % odpowiedzi, a jako złą 12 % odpowiedzi i aż 70 % odpowiedzi to obawa o przyszłość gospodarowania, na co głównie ma wpływ bieżąca sytuacja opłacalności produkcji rolniczej. Odpowiedzi te są bez zmian do poprzednich.

Ad.6. dotyczy informacji, że 43 % rolników ma 31-45 lat, i aż 46 % 46-60 lat, pozostałe 8 % to wiek do 30 i 3 % powyżej 60 lat, co świadczy o dość późnym wieku pracy młodych rolników na tzw. własny rachunek, a z drugiej strony wczesne kończenie pracy zawodowej z przyczyn zdrowotnych i ciężkiej pracy rolnika. Wykształcenie rolników to w 54 % średnie lub pomaturalne zawodowe, a 12 % wyższe. Odpowiedzi te obrazują aktualny w tym zakresie status rolników.

W bieżącej koniunkturze zostało również ocenione znaczenie dla gospodarstwa dopłat z UE w 2013 r., które jako duże ocenia aż 42 %, średnie też aż 45 % i małe 13 % rolników, co pośrednio też mówi o sytuacji ekonomicznej gospodarstw i nastrojach rolników.

Prezentowane w ankiecie zbiorczej tabele i wykresy zawierają procentowe odpowiedzi na wszystkie pytania ankiety i łącznie obrazują tzw. koniunkturę w rolnictwie Wielkopolski w styczniu br., jak też oddają nastroje ludności rolniczej. Z odpowiedzi tych wynika, że aktualna sytuacja ekonomiczna i nastroje społeczne w rolnictwie i na wsi są na niskim poziomie, a widać to szczególnie po odpowiedziach o sytuacji finansowej z jednej strony i perspektywie gospodarowania, które jako dobre ocenia tylko 18 % rolników, a z obawą i strachem w przyszłość patrzy aż 82 % rolników, jak też duże znaczeniu dla gospodarstw dopłat UE, na co również w dużym stopniu miała wpływ sytuacja rynkowa i sytuacja pogodowa w ubr.

Ankietowanie gospodarstw rolnych jako „pewien” obraz rolnictwa i wsi, będzie kontynuowane przez WODR w Poznaniu, Dział Ekonomiki.