ARiMR poręczy spłaty kredytów zaciągniętych przez studentów z terenów wiejskich

Wielu studentów z terenów wiejskich bez poręczeń ARiMR nie mogłoby przekroczyć progów wyższych uczelni. Zdjęcie M. Kassa

Wielkimi krokami zbliża się nowy rok akademicki. Wielu studentów, którzy przyjadą na uczelnie do dużych miast, pochodzi z niezbyt zamożnych rodzin. Takim osobom może być szczególnie trudno egzystować w nowych warunkach, ponieważ nie będą mogły liczyć na wsparcie finansowe swoich rodziców. Z różnych opracowań wynika, że szczególnie trudna jest sytuacja materialna rodzin studentów z terenów wiejskich. Właśnie z myślą o tych najbiedniejszych, czyli między innymi osobach z terenów wiejskich, wprowadzony został już w 1998 r. system kredytów studenckich. Ma on ułatwiać młodzieży z tych mniej zamożnych rodzin dostęp do szkolnictwa wyższego. Rola Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa polega w tym przypadku na udzielaniu poręczeń spłaty kredytów zaciągniętych przez studentów z terenów wiejskich.

Zabezpieczanie kredytów studenckich w formie poręczeń udzielanych przez Agencję

Udzielając kredytów banki wymagają ustanowienia zabezpieczeń ich spłaty. Warunek ten odnosi się również do kredytów studenckich, które zazwyczaj zabezpieczane są poręczeniami. Już w pierwszych latach funkcjonowania systemu kredytów studenckich okazało się, że młodzież wywodząca się z obszarów wiejskich ma trudności z ustanowieniem zabezpieczeń ich spłaty, w szczególności ze znalezieniem poręczycieli o odpowiednich, w ocenie banków, dochodach. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom środowisk wiejskich Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa rozpoczęła w 2001 r. udzielanie pomocy w uzyskaniu takich kredytów studentom mieszkującym na obszarach wiejskich poprzez udzielanie poręczeń spłaty kredytów. Dotychczas z tej formy pomocy skorzystało 5.148 studentów, którym Agencja udzieliła poręczeń w wysokości 71,9 mln zł.

Poręczenia Agencji udzielane są do 80% lub do 100% wykorzystanej kwoty kredytu w zależności od wysokości dochodu na osobę w rodzinie studenta. W 2010 r. wprowadzono nowe, korzystniejsze warunki udzielania przez ARiMR poręczeń spłaty kredytów. Zgodnie z nimi Agencji może poręczyć spłatę 100% wykorzystanej kwoty kredytu jeżeli dochód na osobę w rodzinie studenta, ustalony zgodnie z zasadami określonymi w przepisach o pożyczkach i kredytach studenckich, nie przekracza 600 zł. Poręczenia udzielane są przez Agencję bezpłatnie i obejmują okres o miesiąc dłuższy niż wynikający z umowy o przyznaniu kredytu.

Uzyskanie kredytu studenckiego z poręczeniem Agencji możliwe jest wyłącznie
w banku, który podpisał stosowną umowę o współpracy. Aktualnie przy udzielaniu poręczeń spłaty kredytów studenckich Agencja współpracuje z Bankiem Polskiej Spółdzielczości S.A. oraz SGB-Bankiem S.A. powstałym z połączenia Gospodarczego Banku Wielkopolski S.A. oraz Mazowieckiego Banku Regionalnego S.A.

Ubiegając się o poręczenie Agencji student powinien w wybranym przez siebie oddziale jednego z powyższych Banków, bądź w banku spółdzielczym działającym w zrzeszeniu:

• złożyć wniosek o udzielenie poręczenia zgodny z wzorem określonym przez Agencję wraz z: 
  • dokumentami określającymi dochody w rodzinie pozwalające ustalić dochód na osobę w rodzinie studenta,
  • zaświadczeniem z urzędu gminy o zamieszkaniu na obszarze wsi,
• ustanowić prawne zabezpieczenie poręczenia ARiMR w formie weksla in blanco,
• podpisać umowę o udzielenie poręczenia spłaty kredytu studenckiego.

Pierwszeństwo w uzyskaniu poręczenia kredytu studenckiego mają studenci o dochodach na osobę w rodzinie w wysokości nie przekraczającej 600 zł.

Poręczenia spłaty kredytów studenckich udzielane są przez Agencję w trybie uproszczonym, który umożliwia studentom załatwienie wszelkich formalności związanych z poręczeniem w banku kredytującym działającym w imieniu Agencji, który na podstawie zawartej z Agencją umowy o współpracy upoważniony jest do:

• wydawania formularzy wniosków, przyjmowania i rozpatrywania wniosków o poręczenie Agencji wraz z wymaganą dokumentacją,
• zawierania z Wnioskodawcami umów o udzielenie poręczenia spłaty kredytu studenckiego,
• przyjmowania weksli własnych in blanco wystawionych przez studentów z tytułu zabezpieczenia poręczenia udzielonego przez Agencję.
  Z warunkami udzielania poręczeń spłaty kredytów studenckich można zapoznać się również na stronie internetowej Agencji (otwórz)

Kredyty studenckie

O kredyt studenckich mogą się ubiegać wszyscy studenci, w tym doktoranci, bez względu na typ uczelni (publiczna, niepubliczna) i formę studiów (studia stacjonarne, niestacjonarne), pod warunkiem, że rozpoczną studia przed ukończeniem 25 roku życia.

Kredyty studenckie udzielane są przez banki komercyjne z ich własnych środków. Bank Gospodarstwa Krajowego w ramach współpracy z bankami komercyjnymi uczestniczy w finansowaniu systemu kredytów studenckich poprzez przekazywanie dopłat do odsetek od udzielonych kredytów pochodzących z budżetu państwa.

Student ubiegający się o udzielenie kredyt studenckiego powinien złożyć w banku:

• wniosek o udzielenie kredytu, na formularzu ustalonym przez bank,
• zaświadczenie wystawione przez uczelnię stwierdzające, że ubiegający się o kredyt jest studentem bądź doktorantem,
• dokumenty wymagane przez bank dla celów oceny zdolności kredytowej i zabezpieczenia spłat kredytu,
• dokumenty pozwalające określić dochód na osobę w rodzinie studenta.

Wnioski o kredyt studencki można składać w bankach do 15 listopada każdego roku.

Pierwszeństwo w otrzymaniu kredytów mają studenci oraz doktoranci, znajdujący się w trudnej sytuacji materialnej tj. studenci i doktoranci o niskich dochodach na osobę w rodzinie.

W danym roku akademickim Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego ogłasza maksymalną wysokość dochodu na osobę w rodzinie, uprawniającą studenta do ubiegania się o kredyt studencki - w roku akademickim 2011/2012 dochód wynosił 2.100 zł, natomiast wysokość dochodu na rok 2012/2013 zostanie ogłoszona w grudniu 2012 r.  po zebraniu danych z banków kredytujących o liczbie złożonych wniosków kredytowych oraz o dochodach studentów ubiegających się o kredyty.

Decyzję o udzieleniu kredytu podejmuje bank kredytujący i bank ten uruchamia wypłatę kredytu. Wypłata rat kredytu następuje po podpisaniu umowy kredytu, która powinna być zawarta do dnia 31 marca w danym roku akademickim, a raty kredytu wypłacane są wstecz za okres od 1 października.

Banki udzielające kredytów zobowiązane są do 15 lutego poinformować studenta czy przedstawione zabezpieczenie spłaty kredytu jest wystarczające. W przypadku, gdy nie jest - student może ponownie złożyć wniosek o kredyt w innym banku do 28 lutego.

Kredyt studencki udzielany jest na okres studiów, nie dłuższy niż 6 lat, a w przypadku doktorantów zostaje przedłużony maksymalnie o 4 lata. Kredyt wypłacany jest w ratach miesięcznych, nie dłużej niż przez 10 miesięcy w roku akademickim. Aktualnie wysokość raty kredytu wynosi 600 zł. Warunkiem kontynuowania wypłat w kolejnych semestrach jest przedstawienie w banku w terminach do 31 października i 31 marca ważnej legitymacji studenckiej bądź doktoranckiej. Bank zaprzestaje wypłacania rat kredytu, jeśli student m.in.: nie przedstawił bankowi w wymaganym terminie ważnej legitymacji, utracił status studenta lub został zawieszony.

Spłata kredytu rozpoczyna się dwa lata od ukończenia studiów, a liczba rat spłaty kredytu wynosi dwukrotność wypłaconych rat. W przypadku przerwania studiów spłata kredytu następuje począwszy od następnego miesiąca po terminie, w którym kredytobiorca był zobowiązany przedłożyć ważną legitymację potwierdzającą, że jest studentem. W okresie studiów oraz w okresie 2 lat po ich ukończeniu kredytobiorca nie spłaca odsetek od kredytu, ponieważ odsetki te pokrywa BGK ze środków Funduszu Pożyczek i Kredytów Studenckich. Spłatę odsetek kredytobiorca rozpoczyna wraz ze spłatą kredytu, które naliczane są w wysokości połowy stopy redyskontowej weksli ogłaszanej przez Narodowy Bank Polski.

Począwszy od roku akademickiego 2010/2011 wprowadzono możliwość czasowego zawieszenia spłaty kredytu wraz z odsetkami na okres maksymalnie 12 miesięcy, jeżeli kredytobiorca znajdzie się w trudnej sytuacji materialnej spowodowanej utratą stałego źródła dochodu lub w przypadku losowym, uniemożliwiającym spłatę kredytu.

Ponadto istnieje możliwość umorzenia kredytu w wysokości 20% kredytobiorcom, którzy ukończyli studia w grupie 5% najlepszych absolwentów uczelni. Umorzenia takiego dokonuje  bank kredytujący na wniosek kredytobiorcy, potwierdzony przez dziekana lub inny organ jednoosobowy szkoły wyższej. W szczególnych przypadkach kredyt może być także częściowo lub w całości umorzony kredytobiorcy znajdującemu się w trudnej sytuacji życiowej lub w przypadku trwałej utraty zdolności do spłaty zobowiązań (niepełnosprawność). Powyższych umorzeń dokonuje minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego, po zasięgnięciu opinii Komisji do Spraw Pożyczek i Kredytów Studenckich.