Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa przypomina, że każdy beneficjent działań premiowych typu „Restrukturyzacja małych gospodarstw” oraz "Premie dla młodych rolników" jest zobowiązany do zrealizowania biznesplanu.

Decyzja o przyznaniu pomocy zawiera informacje o terminie jego zakończenia oraz zakresie zobowiązań które należy spełnić. Potwierdzeniem zrealizowania biznesplanu jest złożenie wniosku o płatność drugiej raty pomocy.

W celu skrócenia czasu rozpatrywania sprawy ARIMR zaleca składanie kompletnego wniosku o płatność drugiej raty pomocy, zawierającego wszystkie wymagane załączniki. W tym celu warto zapoznać się z instrukcją wypełnienia wniosku. Przy czym należy pamiętać, że zobowiązania wynikają z deklaracji zamieszczonych w biznesplanie. Przy sporządzaniu dokumentacji w szczególności warto wiedzieć, że:

1. Wniosek o płatność drugiej raty pomocy należy złożyć na aktualnym formularzu, który jest udostępniony na stronie internetowej ARIMR: www.gov.pl/arimr.
2. Do wniosku, niezależnie od zobowiązań, należy dołączyć oświadczenie o prowadzeniu ewidencji przychodów i rozchodów w gospodarstwie lub księgi przychodów i rozchodów, lub prowadzeniu księgi rachunkowej, lub ewidencji przychodów i rozchodów na podstawie odrębnych przepisów. W ewidencji należy uwzględnić każdy zakup i sprzedaż związany z prowadzoną działalnością rolniczą, co powinno zostać również potwierdzone stosownym dokumentem księgowym przechowywanym w gospodarstwie np. faktura, rachunek.
3. Obowiązkowym załącznikiem jest również sprawozdanie z realizacji biznesplanu oraz sprawozdanie z uzyskanej wielkości ekonomicznej. Sprawozdanie z uzyskanej wielkości ekonomicznej, zwane również kalkulatorem SO, przedstawia uzyskaną w okresie docelowym wielkość ekonomiczną. Na podstawie wypełnionych wyżej wymienionych dokumentów można ocenić spełnienie zobowiązań wynikających z decyzji o przyznaniu pomocy.
4. W przypadku, gdy planowane zakończenie realizacji biznesplanu przypada do 15 maja, okresem docelowym jest rok poprzedzający rok planowanego zakończenia realizacji biznesplanu. W przypadku, gdy zakończenie realizacji biznesplanu przypada po dniu 15 maja danego roku – rok zakończenia realizacji biznesplanu.
5. Jeżeli zadeklarowano zwiększenie powierzchni upraw w biznesplanie to należy załączyć dokument potwierdzający użytkowanie dodatkowych gruntów w okresie docelowym (np. umowa dzierżawy, akt notarialny zakupu gruntu lub darowizny).
6. Potwierdzeniem odbytego szkolenia jest stosowny dyplom, certyfikat, świadectwo lub zaświadczenie.
7. Potwierdzeniem wykonanej usługi doradczej musi być stosowny dokument wystawiony przed podmiot doradczy lub doradcę, który taką usługę wykonał. Usługa doradcza powinna być wykonana przez uprawniony do świadczenia usług doradczych w rolnictwie podmiot doradczy lub doradcę z list doradców, prowadzonych przez Centrum Doradztwa Rolniczego (listy dostępne na stronie internetowej CDR pod adresem: https://doradca.cdr.gov.pl/lista.php?dr=rol).
8. Realizacja zobowiązania dotyczącego udziału w zorganizowanych formach współpracy producentów rolnych pociąga za sobą konieczność udokumentowania przynależności do grupy stanowiącej zorganizowaną formę współpracy producentów rolnych (na przykład zaświadczenie z takiej grupy potwierdzające członkostwo).
9. Potwierdzeniem prowadzenia działań w zakresie przygotowania do sprzedaży produktów rolnych są dokumenty wskazujące na wykonanie tych czynności w gospodarstwie, np.: dowody księgowe za zakupy (worki, środki konserwujące lub woskujące, urządzenia czyszczące, sortownie, sita, etc.), potwierdzenie sprzedaży produktów posortowanych (oznaczenie klasy produktu), porcjowanych (oznaczenie wielkości opakowania), a także wszelkie inne dowody dokumentujące czynności przygotowania do produktów rolnych do sprzedaży (jednocześnie nie zmieniających pierwotnego charakteru tych produktów).
10. Zobowiązanie w zakresie przetwarzania produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie pociąga za sobą konieczność udokumentowania prowadzenia w gospodarstwie czynności, polegających na zmianie charakteru produktów rolnych pochodzących z gospodarstwa, gdzie nowy produkt pozostaje produktem rolnym.
11. Potwierdzeniem uczestnictwa w unijnym lub krajowym systemie jakości żywności, w tym rolnictwa ekologicznego jest ważny certyfikat wydany przez podmiot uprawniony.
12. Coroczne zobowiązanie do przygotowania i stosowania planu nawozowego (opartego na bilansie azotu oraz chemicznej analizie gleby określającej dawki azotu, potasu, fosforu,  magnezu i potrzeby wapnowania) wiąże się z koniecznością złożenia:
    • planu nawozowego,
    • wyników chemicznej analizy gleby,
    • wykazu działań agrotechnicznych zawierającego prace wykonywane na poszczególnych działkach rolnych w zakresie nawożenia, z podaniem nazwy i ilości zastosowanego nawozu pod poszczególne uprawy. Należy pamiętać, że wyniki chemicznej analizy gleby należy przeprowadzić przed sporządzeniem planu nawozowego.
13. Potwierdzeniem wprowadzenia innowacji w dziedzinie postępu biologicznego, organizacji produkcji, nowoczesnych technologii i innowacyjnego produktu są dokumenty wskazujące na poczynione innowacje (np. zakup materiału kwalifikowanego, zwierząt, sprzętu, zakup lub montaż osprzętu, specyfikacja lub sprzedaż innowacyjnego produktu).
14. Zobowiązanie do produkcji roślin wysokobiałkowych jest weryfikowane na podstawie składanych wniosków o płatności obszarowe lub przeprowadzanych kontroli na miejscu.
15. Zobowiązanie do udziału uprawy zbóż w strukturze zasiewów na gruntach ornych (mniejsze lub równe 66 procent) jest sprawdzane na podstawie składanych wniosków o płatności obszarowe lub przeprowadzanych kontroli na miejscu.
16. Potwierdzeniem realizacji inwestycji w środki trwałe są dokumenty księgowe (np. faktury, rachunki) wraz z potwierdzeniami zapłaty. Jeśli faktura została opłacona gotówką ale nie ma zapisu „zapłacono” również należy dołączyć potwierdzenie zapłaty - dokument KP lub oświadczenie sprzedawcy o dokonaniu zapłaty.
17. Realizacja inwestycji w środki trwałe w zakresie ochrony środowiska i klimatu pociąga za sobą konieczność złożenia dokumentów potwierdzających realizację danego przedsięwzięcia. Z dokumentów powinno jednoznacznie wynikać, że inwestycja ta jest zgodna z zaplanowaną w biznesplanie. Stąd dokumentacja techniczna, specyfikacja produktu lub inne dokumenty mogą okazać się niezbędne.
18. Założenia biznesplanu należy zrealizować zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, w tym zgodnie z przepisami Prawa budowlanego jeżeli zaplanowano inwestycję o charakterze budowlanym. W celu potwierdzenia realizacji inwestycji zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, Beneficjent na etapie wniosku o płatność drugiej raty pomocy jest zobowiązany do przedłożenia ostatecznych pozwoleń, zezwoleń lub innych decyzji, których uzyskanie jest wymagane (np. ostateczne pozwolenie na budowę, zgłoszenie zamiaru wykonania robót budowlanych właściwemu organowi, zawiadomienie złożone do właściwego organu nadzoru budowlanego o zakończeniu budowy). Wykonanie samowoli budowlanej wymaga wszczęcia postępowania legalizacyjnego i uzyskania ostatecznej decyzji legalizującej obiekt budowlany.
19. Pomoc może zostać przeznaczona jedynie na zakup wyłącznie nowych maszyn, urządzeń oraz wyposażenia. Beneficjent ma obowiązek przedstawić dokumentację, z której będzie wynikało, że zakupione maszyny, urządzenia, wyposażenie są fabrycznie nowe (np. faktura lub dokument o równoważnej wartości, umowa sprzedaży lub oświadczenie sprzedającego potwierdzającym sprzedaż nowych maszyn, urządzeń lub wyposażenia).

Dodatkowo informujemy, że Beneficjent może wystąpić do dyrektora OR z wnioskiem o zmianę założeń biznesplanu w trakcie jego realizacji. Należy pamiętać, że do pisemnego wniosku należy załączyć zmieniony biznesplan wraz z podaniem przyczyn uzasadniających planowane zmiany. Zalecamy przeczytanie każdego dokumentu składanego do Agencji, gdyż pozwoli to na wyeliminowanie najczęstszych błędów wynikających z niespójności dokumentacji.

Negatywny przykład: Beneficjent wnioskuje o rezygnację z zakupu zestawu uprawowo-siewnego na rzecz zakupu ciągnika rolniczego, przy czym w działaniach obejmujących restrukturyzację gospodarstwa pozostawia zapis, że zakup zestawu uprawowo-siewnego przyczyni się do wprowadzenia innowacji w dziedzinie nowoczesnych technologii.

Niezrealizowanie założeń biznesplanu będzie skutkować odmową wypłaty drugiej raty pomocy oraz wszczęciem postępowania windykacyjnego w zakresie zwrotu w całości lub w części otrzymanej pierwszej raty pomocy zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 października 2015 roku w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Restrukturyzacja małych gospodarstw” w ramach poddziałania ,,Pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz rozwoju małych gospodarstw” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.