Rośliny bobowate, uprawiane zarówno w plonie głównym, jak i w formie międzyplonów,  wykorzystywane są na cele konsumpcyjne i paszowe, a także na nawóz zielony. Stanowią źródło paszy o wysokiej zawartości białka, a w płodozmianie tworzą korzystne stanowisko dla wielu roślin następczych. Mają znaczenie nie tylko produkcyjne, ale również środowiskowe. Posiadają zdolność wiązania azotu atmosferycznego, ich uprawa korzystnie wpływa na właściwości fizyko-chemiczne gleby i na poprawę bilansu substancji organicznej w glebie. Są pożądaną grupą roślin, ponieważ urozmaicają krajobraz rolniczy zdominowany przez zboża i stanowią ostoję dla owadów. W systemie dopłat bezpośrednich działającym od 2015 roku uprawy wiążące azot zostały zaliczone do obszarów proekologicznych EFA ze względu na ich korzystny wpływ na bioróżnorodność.

W celu zwiększenia opłacalności produkcji roślin bobowatych oraz zachęcenia rolników do włączenia ich do struktury zasiewów, od 2010 roku, w ramach dopłat bezpośrednich, przyznawane są dodatkowe płatności do powierzchni upraw roślin strączkowych i motylkowatych drobnonasiennych według stawek określanych każdego roku. Wsparcie finansowe przysługuje do ściśle określonych gatunków roślin.

                 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych ARiMR

Wprowadzenie nowego systemu płatności bezpośrednich od 2015 roku, a co za tym idzie, wymogu zazielenienia, spowodowało dodatkowy wzrost zainteresowania uprawą roślin bobowatych drobnonasiennych i grubonasiennych wśród rolników. Obszar, na którym uprawiane są rośliny wiążące azot można bowiem zaliczyć jako oddzielną uprawę w ramach dywersyfikacji i jednocześnie jako obszar proekologiczny, można także uzyskać do niego dodatkową płatność do roślin wysokobiałkowych.

              Źródło: opracowanie własne na podstawie danych ARiMR

Korzyści z wysiewu roślin bobowatych mogą zostać zmniejszone w 2018 roku i kolejnych latach ze względu na zaostrzenie przepisów dotyczących EFA. Planowane jest bowiem wprowadzenie zmian dotyczących obszarów proekologicznych - dotyczy to również upraw wiążących azot[1].

Jeszcze w 2017 roku na uprawach wiążących azot uznawanych za obszar proekologiczny nie obowiązywały ograniczenia w zakresie nawożenia lub stosowania środków ochrony roślin. Od nowego roku ma się to zmienić - na uprawach wiążących azot uznawanych za EFA obowiązywać będzie zakaz stosowania środków ochrony roślin. Obejmował on będzie również zaprawę nasion.

Planowane są również korzystne zmiany. W przypadku upraw wiążących azot powierzchnia zaliczana do obszaru EFA stanowiła do tej pory tylko 70% powierzchni rzeczywistej. Nowym rozwiązaniem, które ma być wprowadzone od 2018 roku, jest zwiększenie współczynników ważenia dla upraw wiążących azot z 0,7 do 1. Oznacza to, że powierzchnia zaliczana do obszaru EFA będzie stanowić 100% powierzchni rzeczywistej.

Wprowadzenie zakazu stosowania środków ochrony roślin na obszarach proekologicznych, na których prowadzona jest konwencjonalna uprawa roślin bobowatych, wymagająca stosowania pestycydów, może wywołać obawy części rolników gospodarujących na powierzchni przekraczającej 15 hektarów gruntów ornych przed wprowadzaniem do struktury zasiewów upraw wiążących azot.

W związku z planowanym wprowadzaniem w 2018 roku zmian dotyczących obszarów proekologicznych oraz dywersyfikacji upraw, pracownicy Powiatowego Zespołu Doradztwa Rolniczego w powiecie wrzesińskim zapraszają rolników na szkolenia oraz do biura we Wrześni w celu uzyskania informacji z zakresu dopłat bezpośrednich.