Przeszło połowa gleb w gminie Pyzdry to gleby lekkie V I VI klasy bonitacyjnej. Gleby te są w większości zakwaszone. Do mojego biura często przychodzą rolnicy z pytaniem dlaczego na ich polach często występują żółte place , na których rośliny gorzej rosną, pomimo prawidłowego nawożenia. Sytuacja ta powtarza się z roku na rok. Na pytanie czy robili badanie gleby często odpowiadają przecząco. Dlaczego zastanówmy się nad pytaniem dlaczego warto badać warto badać glebę?
Żyzność i urodzajność gleby zależy nie tylko od zawartości składników pokarmowych w glebie, ale również od możliwości ich przyswajania. Wielu rolników bagatelizuje potrzebę dokładnego określenia odczynu gleby, a jak się okazuje, jest to niezwykle ważna kwestia. Na glebach silnie zakwaszonych makroelementy takie jak azot, fosfor, potas, wapń, magnez pomimo tego, iż znajdują się w glebie w wystarczającej ilości stają się bardzo słabo dostępne dla rośliny uprawnej. Rośliny nie mogą ich pobrać i wykorzystać. Przy dobrze uregulowanym odczynie gleby nawożenie mineralne nie musi być tak intensywne co daje duże oszczędności. Wapnowanie wpływa także na tworzenie się struktury gruzełkowatej w glebie, przyczynia sią do poprawy w niej stosunków powietrzno- wodnych i rozwoju mikroorganizmów glebowych.
W integrowanej ochronie roślin zanim zastosujemy nawożenie mineralne powinniśmy wcześniej wykonać analizę gleby i wyregulować jej odczyn poprzez stosowanie wapnowania. Badanie gleby przeprowadzone w stacji chemiczno-rolniczej pozwoli nam prawidłowo dobrać dawkę nawozu wapniowego oraz N,P,K,Mg Poszczególne gatunki roślin uprawnych są w różnym stopniu wrażliwe na zakwaszenie gleby. Dla większości roślin najodpowiedniejszy odczyn to ten zbliżony do obojętnego. Rośliny które silnie reagują na zakwaszenie gleby to: jęczmień, pszenica, soja, lucerna, rzepak, kukurydza, buraki cukrowe, gorczyca. Dla nich najbardziej optymalne pH to 6,0-7,5. Średnio wrażliwy jest owies, żyto, groch, słonecznik, ziemniaki- pH powinno wynosić tutaj 5,0-6,5. Natomiast najmniej na odczyn gleby reagują : łubin żółty i gryka. Mogą one rosnąć przy kwasowości gleby poniżej 5,0. W skutecznym wapnowaniu ważny jest prawidłowy wybór rodzaju nawozu wapniowego. Na gleby lekkie i średnie stosujemy formę węglanową wolnodziałającą . Na gleby ciężkie, gliniaste powinno zastosować się wapno w formie tlenkowej. Choć najlepszym terminem na stosowanie wapna jest termin po żniwach bezpośrednio na ściernisko, to można je stosować także jesienią i wiosną. Pamiętać należy jednak przy takim przedsiewnym stosowaniu aby zastosować je co najmniej 3-4 tygodnie przed siewem nasion, czy sadzeniem, jest to konieczne ze względu na procesy jakie zachodzą w świeżo wapnowanej glebie. Chodzi tu głownie o chwilowe unieruchomienie dla roślin niektórych składników odżywczych np. fosforu. Wato pamiętać że optymalny odczyn zapewnia wysoką efektywność nawożenia mineralnego i dzięki temu zwiększa opłacalność produkcji roślinnej i dochód rolnika. Rośliny uprawiane na glebach zakwaszonych są mniej odporne na suszę i wymarzanie. Są także bardziej narażone na porażenie przez choroby i szkodniki.
Podział gleby ze względu na kwasowość:
- Bardzo kwaśne gleby posiadają pH < 4,5
- Kwaśne: pH od 4,4 do 5,5
- Lekko kwaśne: pH od 5,5 – 6,5
- Obojętne: pH od 6,6 – 7,2
- Zasadowe: pH powyżej 7,2