Szparag ceniono już w starożytności ze względu na walory smakowe, dietetyczne i zdrowotne. Obecnie największymi smakoszami tego warzywa są Niemcy.
W Polsce za uprawą szparaga przemawiają:
- szparag może być uprawiany na słabych glebach, a takich w Polsce mamy dużo,
- jest uprawą pracochłonną, a na wsi jest dostatek siły roboczej,
- bliskość rynku zbytu – rynek niemiecki, w kraju też przybywa amatorów jego smaku.
- jest uprawą dochodową, jeśli uzyskuje się dobre wyniki produkcyjne,
- jest jednym z nielicznych kierunków produkcji rolniczej, który na słabych glebach pozwala uzyskać relatywnie wysoki dochód.
W powiecie wolsztyńskim, jakość bonitacyjna gruntów jest słaba. Tradycyjna produkcja rolnicza nie gwarantowała godziwych dochodów. Dlatego część gospodarstw swój los związała uprawą szparaga. Jednym z takich jest gospodarstwo Pana Daniela Szczepaniaka położone we Wroniawach, w gminie Wolsztyn. Pan Daniel od szeregu lat powiększa areał posiadanego gospodarstwa i zwiększa areał uprawy szparaga. Obecnie uprawia to warzywo na powierzchni 7,05 ha, więc jest dużym jak na nasze warunki producentem szparaga.
Początkowo zajmował się uprawa szparaga bielonego. Obecnie coraz więcej produkuje szparaga zielonego- coraz więcej konsumentów docenia jego walory smakowe.
W rozmowie pytam Pana Daniela o niektóre, wybrane aspekty technologiczne tej uprawy.
Autor: Proszę o kilka słów na temat wyboru stanowiska i przygotowania gleby pod szparagarnię.
-Założenie plantacji szparaga jest przedsięwzięciem inwestycyjnym obliczonym na 12 – 14 lat, a koszt takiej inwestycji to wydatek 20-30 tys. złotych. Dlatego nie można popełniać błędów przy wyborze stanowiska i w jego przygotowaniu pod szparagi. Gleba powinna być lekka, szybko nagrzewająca się i przepuszczalna, najlepiej V klasy. Powinna być dobrze wynawożona nawozami organicznymi i zasobna w wapń. Powinna być odchwaszczona i w dobrej kulturze rolnej.
Autor ; . Z Jakiego materiału na sadzeniowy Pan korzysta i kilka słów o prowadzeniu plantacji?
Korzystam przy zakładaniu plantacji z rocznych karp, ze sprawdzonych firm handlowych.
Na 1 ha wysadza się około 16 tys. karp. Obecnie korzystam z karp odmian holenderskich, które dają dobry plon zarówno jakościowy jak i ilościowy. Wymagają jednak wysokiego nawożenia mineralnego i organicznego. w warunkach powiatu wolsztyńskiego, gdzie dużo uprawia się pieczarek, bardzo dobrym nawozem organicznym jest zużyte podłoże pieczarkowe. Dostarcza ono dużo materii organicznej oraz jest bogate w wapń. Przy tym, jako opad poprodukcyjny można je pozyskać za darmo lub po bardzo niskiej cenie. Karpy wysadzamy w bruzdach w równych odległościach i w jednakowym kierunku wiosną po obsuszeniu się gleby. Dostępne są już sadzarki, które za jednym przejazdem wyorują bruzdy, sadzą karpy i przysypują je glebą.
W pierwszym roku uprawy najważniejsze jest ochrona plantacji przed zachwaszczeniem. Nie mamy tu dużego wyboru, jeśli chodzi o herbicydy. Wskazane jest zwalczanie chwastów w międzyrzędziach o ile to możliwe, mechanicznie.
Ważna jest tez ochrona plantacji przed chorobami i szkodnikami. Zalecenia ochrony roślin warzywniczych nie dają dużego arsenału dostępnych środków ochrony roślin. Mała skala uprawy szparaga powoduje, że firmy chemiczne nie starają się o rejestracje nowych środków ochrony roślin w szparagach. Rolnicy niemieccy mają tu dużo większe możliwości.
Autor : Proszę o kilka słów na temat dalszej uprawy i zbioru szparaga?
Do uzyskania wysokiego plonu corocznie musimy pamiętać o wysokim nawożeniu organicznym i mineralnym oraz o okresowym wapnowaniu plantacji.
Do zbioru wypustek szparaga przystępujemy zazwyczaj w roku następnym po sadzeniu karp.
Większość upraw szparaga to uprawa pod folią czarnobiałą. Korzyści wynikające ze stosowania folii dwubarwnej to:
- przyspiesza i zwiększa plony,
- polepsza, jakość wypustek,
- pozwala na zbiór jeden raz dziennie,
- zapobiega przegrzewaniu się wałów,
- ogranicza występowanie chwastów.
Jeśli chcemy zbierać wypustki bielone to pierwszym zabiegiem jest precyzyjne uformowanie wałów nad rzędami roślin. Wykonuje się to specjalnymi pługami. Właściwy zbiór to codzienne wycinanie ręczne wypustek specjalnymi nożami. Najcenniejsze to wypustki proste, długie bez fioletowej główki.
Zbioru powinny dokonywać odpowiednio przeszkoleni i sprawni pracownicy. Coraz częściej w powiecie wolsztyńskim korzysta się z pracowników sezonowych z Ukrainy. Po zbiorze należy wypustki szybko schłodzić. Później trzeba je umyć, posortować, przygotować do sprzedaży i przechowujemy je cały czas w chłodni.
Tylko poprzez właściwe traktowanie tego szlachetnego warzywa można utrzymać jego wysoką, jakość aż do momentu konsumpcji.
Autor: Coraz powszechniejsza jest uprawa szparaga zielonego.
Zgadza się. Na świecie dominująca jest uprawa szparaga zielonego. U nas zauważa się ten trend.
w uprawie szparaga zielonego nie usypuje się wałów na czas zbioru. Wycina się codziennie zielone wypustki o długości około 20 cm nożem nad powierzchnia gleby. Plony szparaga zielonego są z reguły niższe niż bielonego i mniejsza jest trwałość zielonych wypustek po zbiorze. Mamy za to niższe koszty zbioru.
Te same odmiany szparaga możemy prowadzić na zbiór na wypustki bielone jak i zielone. Obecnie dostępne są holenderskie odmiany szparaga, zalecane tylko do uprawy na wypustki zielone. w moim gospodarstwie uprawiam też odmianę Bacchus, która jest zalecana do uprawy na wypustki zielone. Ostatnie lata to lata, w których uzyskiwałem dobre jakościowo i ilościowo plony szparaga. Zwiększam areał szparaga zielonego. Uzyskiwane ceny pozwalają na dochodową produkcję. Ten szczególny „biznes na piaskach” pozwala na rozwój mego gospodarstwa.