Koła gospodyń wiejskich mają status organizacji społeczno-zawodowej rolników lub stowarzyszenia. Mogą ubiegać się o status organizacji pożytku publicznego. Ponadto, jeśli posiadają osobowość prawną mogą zostać, na swój wniosek, wpisane do rejestru podmiotów prowadzących działalność gospodarczą.
Poniżej charakterystyki kół gospodyń wiejskich dokonane w oparciu o ich status prawny.
Koło gospodyń wiejskich jako jednostka organizacyjna kółka rolniczego
KGW może działać jako jednostka organizacyjna kółka rolniczego. Takie koło działa w oparciu o przepisy Ustawy z dnia 8 października 1982 r. o społeczno ? zawodowych organizacjach rolników. Jest dobrowolną, samorządną, niezależną od administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego organizacją społeczno-zawodową rolników. Koło gospodyń wiejskich, które jest jednostką organizacyjną kółka rolniczego ma demokratycznie wybierane władze i działa na podstawie własnego regulaminu, który nie może być sprzeczny ze statutem kółka rolniczego. Ma też swoją reprezentację we wszystkich statutowych organach kółka rolniczego. Nie ma osobowości prawnej, ale ma osobowość procesową.
Co należy zrobić aby założyć koło gospodyń wiejskich ? jednostkę organizacyjną kółka rolniczego ?
Przepisy nie określają szczegółowo trybu zakładania tego typu koła gospodyń wiejskich. W praktyce często stosuje się w tym wypadku przepisy dot. zakładania kółek rolniczych. Zgodnie z nimi należy spotkać się w gronie, co najmniej 10 osób, z czego przynajmniej 8 powinno być rolniczkami lub pełnoletnimi członkiniami rodzin rolników. Zebranie musi być protokołowane. Kobiety, będące członkami założycielami koła, wybierają spośród siebie komitet założycielski oraz uchwalają regulamin działalności koła. Następnym krokiem powinien być wybór władz KGW. To, jakie organy władzy zostaną powołane powinno wynikać z regulaminu. Wskazane jest wyłonienie/ powołanie: zarządu koła, przewodniczącej, wiceprzewodniczącej, sekretarza, skarbnika oraz komisji rewizyjnej.
Regulamin KGW określać powinien w szczególności:
-cele i zadania koła,
- prawa i obowiązki członków,
- tryb podejmowania uchwał przez organy koła
- uprawnienia i obowiązki tych organów.
Przykładowe cele programowe, jakie można zapisać w swym regulaminie:
- obrona praw i reprezentowanie interesów kobiet wiejskich i ich rodzin
- działania na rzecz poprawy warunków życia i pracy kobiet wiejskich
- upowszechnianie postępu w gospodarstwach domowych i w rolnictwie
- dążenie do poprawy ochrony zdrowia
- rozwój przedsiębiorczości kobiet
- kultywowanie kultury ludowej, w tym szczególnie regionalnej
- wychowywanie młodego pokolenia w duchu tolerancji, patriotyzmu i poszanowania tradycyjnych wartości.
Regulamin może przewidywać, że w działalności koła brać będą udział kobiety nie będące członkami kółka rolniczego, a związane charakterem swej pracy ze środowiskiem wiejskim.
Nowe koło gospodyń wiejskich powinno powstać przy najbliżej działającym kółku rolniczym. Jeżeli we wsi, gminie nie istnieją kółka rolnicze, można założyć samodzielne koło gospodyń wiejskich. Działa ono na podstawie regulaminu rejestrowanego w wojewódzkim lub regionalnym związku rolników, kółek i organizacji rolniczych.
Prawo polskie zezwala organizacjom rolniczym na prowadzenie działalności gospodarczej jedynie na warunkach dotyczących spółdzielni kółek rolniczych. Koło gospodyń wiejskich, które nie posiada osobowości prawnej może prowadzić działalność gospodarczą, socjalną i handlową jedynie w zakresie określonym w statucie kółka rolniczego lub/ i regulaminu koła. Nie może być natomiast założycielem i członkiem spółdzielni powoływanej w celu świadczenia usług dla rolnictwa oraz innych rodzajów usług wynikających z potrzeb środowiska wiejskiego.
Kwestie te regulują przepisy Ustawy o społeczno-zawodowych organizacjach rolników z dnia 8 października 1982 roku. oraz Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o społeczno-zawodowych organizacjach rolników.
Podstawowym źródłem finansowania koła gospodyń wiejskich ? jednostki organizacyjnej kółka rolniczego są składki członkowskie.
Koło gospodyń wiejskich działające jako jednostka organizacyjna kółka rolniczego nie może zawierać umów. Wszelkie umowy cywilnoprawne zawierane są w jego imieniu i na jego rzecz przez kółko rolnicze. Może natomiast samodzielnie występować przed sądem, gdyż ma zdolność procesową i sądową.
Koło gospodyń wiejskich ? kółko rolnicze może uzyskać status organizacji pożytku publicznego, jeśli spełnia warunki określone Ustawą o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Wymaga to jednak dokonania wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS).
Wykaz formularzy dla ubiegających się o status organizacji pożytku publicznego na stronie: http://www.ms.gov.pl/krs/krs_rej_opp.php
Uwaga:
Każde koło gospodyń wiejskich, które jest jednostką kółka rolniczego, ma prawo do korzystania z pomocy organizacyjno-instruktażowej, finansowo-gospodarczej i prawnej kółek rolniczych, spółdzielni kółek rolniczych oraz związków rolników, kółek i organizacji rolniczych.
Źródło:
Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989r. Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 1989 nr 20 poz. 104)? Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (DZ. U. z 2003r., nr 96, poz. 873 z późniejszymi zmianami).
Rekomendacje do realizowania i finansowania gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w 2008 roku, PARPA, Warszawa 2007.
Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 1982 r. Nr 35, poz. 230 z późniejszymi zmianami).
Ustawa z dnia 8 października 1982 roku o społeczno-zawodowych organizacjach rolników (Dz. U. z 1982 r., Nr 32, poz. 217 z późniejszymi zmianami).
Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 maja 1983 r. w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o społeczno-zawodowych organizacjach rolników (Dz. U. z 1983 r., Nr 27, poz. 132 z późniejszymi zmianami).
Na zdjęciu KGW Mochy z gminy Przemęt
Fotografia: http://www.mochy.bior.pl/cms_81_48.html
Przewodnicząca:
p. Wanda Kruk
Zastępczynie przewodniczącej:
p. Bożena Weiss
p. Iwona Stodolna
Skarbnik:
p. Lucyna Franek (od 30 lat)
Sekretarz:
p. Renata Mikołajczak
Komisja rewizyjna:
p. Anna Malicka
p. Ewa Wita
p. Małgorzata Wróbel
Dodała : Katarzyna Kaczmarek ZD Wolsztyn