Wrzesień i pierwsza połowa października to czas siewu ozimin. Rolnicy na pewno zastanawiają się jaką odmianę wysiać, która spełni ich oczekiwania pod względem potrzeb swojego gospodarstwa. W uprawie poszczególnych gatunków zbóż ozimych liczy się nie tylko plon, jakość ziarna, zimotrwałość czy tolerancja odmian na choroby, ale również coraz częściej brana jest pod uwagę możliwość wykorzystania wody przez rośliny po zimie, jako czynnik mający wpływ na plonowanie podczas występowania suszy w ciągu okresu wegetacji. Generalnie rolnik może się sugerować odmianami jakie są zawarte w Liście Zalecanych Odmian na rok 2019. Odmiany te wiernie plonują, sprawdzają się pod względem agrotechnicznym i są polecane w danym województwie. Oprócz czynników agrotechnicznych warunkujących plon odmiany jest fakt, że istnieje mały udział najnowszych odmian w uprawie i często rolnicy nie wymieniają materiału siewnego, tylko sieją nasiona z własnych rozmnożeń, co warunkuje niższe plony.
Oto odmiany podstawowych czterech gatunków zbóż ozimych zalecanych w Wielkopolsce w 2019 roku. Wyniki pochodzą z doświadczeń polowych prowadzonych w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego.
Pszenica ozima
Lp. |
Odmiana/typ użytkowy |
Plon dt/ha 2019 A1 |
Podatność na choroby |
Zimo-trwałość |
Odporność na porastanie |
Tole-rancja na zakwa-szenie gleby |
||||
Rdza bruna-tna |
Mą-czniak prawdzi-wy |
Septo-rioza |
Fuza-rioza |
Podstawy źdźbła |
||||||
1. |
ARTIST/B |
83,60 |
7,3 |
7,9 |
6,7 |
7,4 |
7,6 |
4 |
5 |
5 |
2. |
RGT Kilimanjaro/A |
86,94 |
7,8 |
7,7 |
7,0 |
7,8 |
7,7 |
4 |
5 |
5 |
3. |
LINUS/A |
86,11 |
7,1 |
7,6 |
6,8 |
7,6 |
7,9 |
4 |
4 |
4 |
4. |
HONDIA/A |
86,11 |
7,7 |
8,2 |
6,9 |
7,7 |
8 |
5,5 |
5 |
5 |
5. |
BELISSA/B |
Brak danych |
7,7 |
7,1 |
6,7 |
7,7 |
7,8 |
5 |
5 |
5 |
6. |
PATRAS/A |
81,93 |
7,9 |
7,3 |
6,7 |
7,4 |
7,6 |
4 |
5 |
5 |
7. |
HYBERY F1/B |
Brak danych |
7,7 |
8 |
7,2 |
7,9 |
8,3 |
3,5 |
5 |
5 |
8. |
PLATIN/B |
81,24 |
7,2 |
8 |
7 |
7,7 |
7,6 |
4 |
5 |
5 |
Plony liczone są na podstawie wzorca. W 2019 roku stanowiły odmiany RGT Kilimanjaro, Formacja, Patras i Artist. Plon wzorca dla poziomu A1 (przeciętny poziom agrotechniki) wynosił 83,6 dt/ha.
Pszenżyto ozime
Lp. |
Odmiana |
Plon dt/ha (2019) A1 |
Podatność na choroby |
Zimo-trwałość |
Odporność na porastanie |
Tolerancja na zakwasze-nie gleby |
||||
Rdza brunatna |
Mączniak prawdziwy |
septorioza |
fuzarioza |
Podstawy źdźbła |
||||||
1. |
FREDRO |
76,95 |
7,5 |
6,4 |
6,7 |
7,7 |
7,4 |
4,5 |
6 |
5 |
2. |
MELOMAN |
81,00 |
8,3 |
8,1 |
7,3 |
8,1 |
7,8 |
5,5 |
5 |
5 |
3. |
TRAPERO |
76,14 |
8,3 |
7,7 |
7,4 |
7,9 |
7,7 |
6,0 |
5 |
5 |
4. |
AVOKADO |
79,38 |
8,3 |
8,0 |
8,1 |
8,3 |
7,7 |
5,5 |
6 |
4 |
5. |
SEKRET |
80,19 |
8,5 |
7,8 |
7,8 |
8,2 |
8,1 |
5,5 |
6 |
5 |
6. |
TEMUCO |
78,57 |
8,3 |
7,8 |
7,0 |
8,0 |
7,5 |
4,5 |
5 |
5 |
Średni plon dla pszenżyta ozimego w 2019 roku wynosi 81 dt /ha wg wzorca. Wzorcowe odmiany to BELCANTO, MELOMAN, PORTO.
Jęczmień ozimy
Lp. |
Odmiana |
Plon w dt/ha 2019 |
Podatność na choroby
|
Zimo-trwałość |
Tolerancja na zakwaszenie gleby |
||||
mączniak |
Rdza jęczmienia |
Plamistość siatkowa |
Ryncho-sporioza |
Wirus żółtej karłowatości jęczmienia |
|||||
1. |
ANTONELLA |
81,3 |
8,0 |
7,9 |
7,6 |
8,0 |
6 |
5 |
5 |
2. |
TITUS |
78,05 |
7,9 |
8,1 |
7,2 |
7,3 |
7 |
5 |
5 |
3. |
ZENEK |
79,67 |
7,9 |
7,9 |
6,6 |
7,6 |
6 |
5,5 |
6 |
4. |
KWS KOSMOS |
78,86 |
7,5 |
7,5 |
7,5 |
8 |
7 |
5 |
5 |
5. |
JAKUBUS |
83,74 |
7,8 |
7,4 |
7,6 |
7,7 |
- |
5 |
6 |
6. |
KAYLIN |
78,05 |
7,9 |
8,1 |
7,7 |
8,1 |
5 |
5 |
5 |
Plony liczone są na podstawie wzorca. Dla jęczmienia ozimego wynosi w 2019 r. 81,3 dt/ha.
Żyto ozime
Lp. |
Odmiana |
Plon dt /ha (2019) A1 |
Podatność na choroby |
Tolerancja na zakwaszenie gleby |
||||
Rdza brunatna |
Mączniak prawdziwy |
septorioza |
Rynchosporioza |
Podstawy źdźbła |
||||
1 |
HORYZO |
62,82 |
7,0 |
7,8 |
6,8 |
7,3 |
7,3 |
6 |
2 |
KWS BONO F1 |
75,26 |
|
7,9 |
7,1 |
7,5 |
7,6 |
4 |
3 |
KWS DANIELLO F1 |
77,75 |
7,3 |
7,9 |
7,2 |
7,6 |
7,5 |
4 |
4 |
SU NASRI F1 |
81,92 |
6,3 |
8,1 |
7,1 |
7,7 |
7,3 |
5 |
5 |
Dańkowskie HADRON |
63,44 |
7,2 |
7,9 |
6,8 |
7,2 |
7,5 |
4 |
6 |
Dańkowskie TURKUS |
65,31 |
7,4 |
7,6 |
6,8 |
7,3 |
7,4 |
4 |
7 |
KWS BINNTTO F1 |
80,23 |
7,3 |
8,0 |
7,2 |
7,9 |
7,8 |
5 |
8 |
KWS DOLARO F1 |
82,10 |
7,1 |
7,9 |
7,3 |
7,9 |
7,6 |
5 |
9 |
SU PROMOTOR F1 |
79,92 |
6,8 |
8,2 |
7,2 |
7,5 |
7,1 |
5 |
Oznaczenia do tabeli:
skala 1-9 stopniowa: 1 bardzo podatna, 9 wysoka tolerancja, odporność.
F1 odmiany mieszańcowe. Plony podane są wg wzorca A1 o przeciętnym poziomie agrotechniki, wyliczone na podstawie średniej wzorca z ww. lat. Brak danych w tabeli oznacza, że badania były prowadzone krócej niż trzy lata.
A - odmiany jakościowe, B – odmiany chlebowe, C – odmiany paszowe i inne.
Dla żyta ozimego średni plon w 2019 roku wynosił 62,2 dt/ha. Wzorcowe odmiany to Dańkowskie Granat, KWS Binntto F1, KWS Serafino F1, Antonińskie. Odmiany żyta ozimego z reguły cechują się wyższą zimotrwałością oraz bardzo dobrze wykorzystują zasoby wody nagromadzonej po zimie w porównaniu z innymi gatunkami zbóż ozimych. Dlatego też w areale upraw zbóż ozimych żyto stanowi wysoki procent powierzchni.
Z powyższych danych przedstawionych przez COBORU w Słupi Wielkiej, na podstawie doświadczeń PDO (Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego), wyżej opisane odmiany zbóż ozimych w rejonie Wielkopolski sprawdzają się pod względem plonowania.