W dobie XXI wieku rolnicy są nie tylko fachowcami z produkcji roślinnej czy zwierzęcej, ale są również ekspertami z zakresu ekonomiki i finansów. Właściciel gospodarstwa musi dobrze orientować się o stanie i funkcjonowaniu gospodarstwa, ale i umieć planować wydatki, finansować koszty w gospodarstwie po to, aby móc osiągnąć realne zyski. Jego plany muszą się opierać o finanse gospodarstwa.
Niektóre współczesne gospodarstwa rolne, to w sumie firmy w jednej osobie, gdzie właścicielem jest rolnik. Dziedziną, dzięki której można sprawdzać i kontrolować swoje finanse w gospodarstwie jest rachunkowość.
Jedną z metod prowadzenia rachunkowości jest ewidencja przychodów i rozchodów. Dzięki temu można na bieżąco ocenić efektywność ekonomiczną, finansową podjętych działań w gospodarstwie i w jakim czasie osiągniemy założone cele. Mając przed sobą podsumowanie z całego roku z ewidencji przychodów i rozchodów, rolnik może sam zauważyć, czy jego gospodarstwo rozwija się, czy ma szanse na sukces, czy w gospodarstwie są problemy finansowe, z czego one wynikają.
Obecnie każde gospodarstwo rolne, które skorzystało, czy chce skorzystać ze wsparcia finansowego z Programu Obszarów Wiejskich 2014-2020 jest zobligowane do prowadzenia uproszczonej rachunkowości rolnej. Celem prowadzenia rachunkowości rolnej jest sprawdzenie w jakim stopniu i jak dana inwestycja wpłynęła na wzrost dochodu w gospodarstwie.
Należy jednak zaznaczyć, że uproszczona rachunkowość rolna nie dotyczy właścicieli gospodarstw, tj. beneficjentów PROW 2014-2020, którzy prowadzą pełną rachunkowość, ponieważ oni muszą prowadzić księgę przychodów i rozchodów lub księgę rachunkową. W Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania wypłat oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premia dla młodych rolników” w ramach poddziałania „Pomoc w rozpoczęciu działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 w załączniku nr 3 przedstawiono sposób prowadzenia uproszczonej rachunkowości rolnej, to jest ewidencji przychodów i rozchodów w gospodarstwie oraz wzór tej ewidencji. Jest to prosta tabela składająca się z sześciu kolumn. W kolumnach ma być zawarta liczba porządkowa, data zdarzenia gospodarczego, nr dowodu księgowego, przychody, wydatki oraz ewentualne uwagi. Ewidencję można prowadzić zarówno w wersji papierowej jak i elektronicznej, zachowując szczegółowe dane według wzoru z rozporządzenia. Należy jednak pamiętać, że ewidencję prowadzimy przez 5 lat od momentu podpisania umowy o wsparcie finansowe.
Uproszczona rachunkowość rolna w formie ewidencji przychodów i rozchodów nie jest trudna, można ją prowadzić samodzielnie zapisując zdarzenia. Uważam, że nie wymaga korzystania z biura rachunkowego, tym bardziej, że takie usługi są płatne i nie warto generować dodatkowych kosztów, które miałyby obciążać gospodarstwo.
Obowiązek ewidencji dotyczy beneficjentów PROW 2014-2020, ale nie zaszkodziłoby prowadzenie takiej ewidencji również tym, którzy nie korzystają ze wsparcia, ponieważ dzięki temu rolnik ma odzwierciedlenie sytuacji finansowej i w dalszej perspektywie czasu może podejmować trafne decyzje w zarządzaniu swojego gospodarstwa.