Żyzną glebę, zasobną w składniki pokarmowe, o uregulowanych stosunkach powietrzno-wodnych, charakteryzuje duża aktywność mikroorganizmów glebowych. Są one odpowiedzialne m.in. za rozkład materii organicznej, powstawanie próchnicy glebowej, uwalnianie oraz udostępnianie roślinom substancji mineralnych. Warto o tym pamiętać i dbać o posiadane gleby w naszych gospodarstwach.
Do mikroflory glebowej zalicza się np. bakterie, promieniowce, glony oraz grzyby. Każdy z nich ma określoną rolę w glebie. Ich liczebność zależy od wielu czynników m.in.: od warunków powietrzno-wodnych, stanu uwilgotnienia gleby i natlenienia, odczynu czy zawartości substancji organicznej. Czynniki te można modyfikować przez odpowiedni system uprawy gleby oraz rodzaj stosowanych nawozów.
Nieprzestrzeganie prawidłowego płodozmianu, ograniczone nawożenie organiczne czy nadmierne stosowanie nawozów mineralnych, negatywnie wpływa na zawartość mikroorganizmów glebowych. Plantatorzy często zwracają uwagę, że pomimo prowadzenia takiego samego sposobu uprawy i nawożenia rośliny słabiej plonują. O ile zawartość składników mineralnych w glebie można precyzyjnie określić na podstawie jej analizy chemicznej, o tyle badania mikroflory glebowej są znacznie trudniejsze. Liczebność mikroorganizmów glebowych zmienia się w zależności od pory roku, wilgotności gleby, czy przebiegu warunków pogodowych. Ponadto nie wszystkie mikroorganizmy rozwijają się jednakowo, jednak bezsprzeczny jest fakt, że ich zawartość w glebie decyduje o jej żyzności.
Producenci rolni wykorzystują różne metody podnoszenia żyzności gleby, np. preparaty produkowane na bazie kwasów humusowych, użyźniacze glebowe lub tzw. Efektywne Mikroorganizmy (EM).
Twórcą technologii EM jest Japończyk prof. Teruo Higa z Uniwersytetu Ryukyus na Okinawie, który wyselekcjonował ze środowiska naturalnego i rozpoczął badanie pierwszych mieszanek EM-ów ponad 30 lat temu. Opracowanie odpowiedniej formuły preparatu zabrało mu 20 lat pracy. Ponieważ głównymi dziedzinami badań profesora Higi były ogrodnictwo i rolnictwo, pierwotnie preparaty EM stosowano na tych właśnie polach. EM są skutecznym narzędziem korygowania i nadzoru rozmaitych ekosystemów, albowiem poprawiają jakość i zdrowotność wszystkich systemów biologicznych. Tę właściwość profesor Teruo Higa określił właśnie jako technologię efektywnych mikroorganizmów (Technologia EM), która przez swoją skuteczność jest szansą na zahamowanie degradacji otaczającego nas środowiska.
Już niedługo na polskim rynku pojawią się produkty zawierające pożyteczne mikroorganizmy. Nowe formuły zawierające pożyteczne mikroorganizmy zostały opracowane w Instytucie Ogrodnictwa w Skierniewicach. W ramach projektu „EkoTech Produkt” wyselekcjonowano z puli mikroorganizmów charakterystycznej dla regionu Polski te, które mogą pomóc rolnikom. Pracami kieruje Pani profesor Lidia Sas-Paszt z IO w Skierniewicach.
Na rynku znajduje się obecnie wiele różnych preparatów mikrobiologicznych, ale metoda zastosowana w Instytucie Ogrodnictwa wydaje się najbardziej przekonująca, ponieważ dokonano wyboru spośród rodzimych szczepów, które dobrze rozwijają się w polskich warunkach klimatycznych i glebowych. Drugą zaletą jest firma czyli Instytut Ogrodnictwa, który gwarantuje prawdziwość i rzetelność prowadzonych badań. Mamy też wiele firm reklamujących na rynku swoje produkty pobudzające wzrost roślin, a rolnikowi trudno jest ocenić rzetelność otrzymanych wiadomości marketingowych.
Preparaty EM zalecane są między innymi przez Międzynarodową Federację Rolnictwa Ekologicznego oraz Polskie Towarzystwo Rolnictwa Ekologicznego. W 2004 r. Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach wydał pierwsze świadectwo kwalifikacji produktów opartych na EM-ach do stosowania w rolnictwie ekologicznym.