Każdy rolnik wie, że nawożenie jest jednym z podstawowych elementów plonotwórczych w gospodarstwie rolnym, ponieważ nawozy są nośnikiem składników pokarmowych dla roślin, a także przyczyniają się do zwiększenia żyzności gleb. Jednak nie każdy przestrzega zasad jakie powinny obowiązywać przy wykonywaniu tak ważnej czynności w gospodarstwie.
Szczegółowe zasady nawożenia i postępowania z nawozami, zawarte są w kodeksie dobrej praktyki rolniczej w części : prawo chroniące środowisko w obszarze rolnictwa, a także w części dotyczącej ochrony wód. W tym miejscu należy rolnikom przypomnieć o kilku podstawowych zasadach:
1.W okresie zimowym nie powinno się stosować nawozów, gdy gleba jest pokryta śniegiem i zamarznięta, ponieważ składniki mineralne a zwłaszcza zawarte w nawozach związki azotu są zmywane do wód powierzchniowych, a także wymywane do wód gruntowych.
2.Od 1 grudnia do końca lutego każdy rolnik musi przestrzegać zakazu stosowania nawozów naturalnych w formie stałej i płynnej oraz nawozów organicznych w tym kompostów.
3.Na glebach bardzo słabych o dużej przepuszczalności, w pozostałych okresach nie powinno się stosować tych nawozów, gdy gleba jest bez szaty roślinnej, lub gdy rośliny są zbyt młode.
4.Obowiązuje zakaz stosowania nawozów naturalnych w formie płynnej (gnojowica i gnojówka) w okresie wegetacji roślin przeznaczonych do bezpośredniego spożycia przez ludzi.
5.W okresie całego roku nie wolno stosować nawozów naturalnych (gnojowica, gnojówka, obornik) i mineralnych nawozów azotowych na glebach nieuprawianych.
6.Roczna dawka nawozu naturalnego nie może przekraczać ilości zawierającej 170 kg azotu całkowitego na 1 ha użytków rolnych.
7.Gnojowicę i gnojówkę można stosować w okresie wczesnej wiosny na nie obsianą glebę , lub na rośliny, z wyjątkiem roślin przeznaczonych do bezpośredniego spożycia przez ludzi lub na krótko przed ich skarmianiem przez zwierzęta. Roczna dawka gnojowicy nie może przekraczać 45m3/ha.
8.Jesień lub wczesna wiosna to najlepsze terminy do nawożenia obornikiem, który powinien być natychmiast przyorany. Roczna dawka obornika nie może przekraczać 40 ton/ ha.
9.W uprawach roślin ozimych dopuszcza się zastosowanie nawozów azotowych na glebach powierzchniowo zamarzniętych, w okresie odwilży.
10.Ustalając dawki azotu dla roślin uprawianych po przedplonach bobowatych, trzeba uwzględnić ilość związanego przez bakterie brodawkowe azotu w resztkach pożniwnych, który jest stopniowo uwalniany i wykorzystywany przez rośliny następcze.
11.Ustalając dawki nawozów na pastwiskach należy brać pod uwagę ilość składników pozostawionych przez zwierzęta w formie odchodów.
12.Dawki składników mineralnych należy ustalać na podstawie zasobności gleb z uwzględnieniem potrzeb nawozowych roślin.
13.Należy zachować szczególną ostrożność przy stosowaniu nawozów na zboczach o nachyleniu przekraczającym 10% ze względu na większe prawdopodobieństwo spływania składników mineralnych zawartych w nawozach, powodując tym samym zanieczyszczenie wód powierzchniowych.
14.Nawozy w dowolnych terminach mogą być stosowane w przypadku upraw roślin pod osłonami, a nawożenie stosuje się zgodnie ze specyfiką danej uprawy.
Przestrzegając wszystkie powyższe przypomnienia należy pamiętać, że do nawożenia pól powinno się używać sprzętu wyregulowanego, w dobrym stanie technicznym, a po wykonanym zabiegu maszyny powinny zostać umyte z dala od wód powierzchniowych i stref ochrony wód.
Nieprzestrzeganie wymienionych zasad grozi otrzymaniem kary, którą nakłada ARiMR.
Opracowanie: Karol Jażdżewski
Eugeniusz Wiśniewski
ZD Szamotuły
WODR w Poznaniu