Dobre praktyki rolnośrodowiskowe w gminie Lądek
Przykładem dobrych praktyk rolnośrodowiskowych jest realizacja programu rolnośrodowiskowego w gospodarstwie Haliny i Witolda Blejwasów zamieszkałych w Ciążeniu w gminie Lądek w powiecie słupeckim. Do programu rolnośrodowiskowego z PROW 2004- 2006 przystąpili od 1 marca 2005 roku, a od 15 marca 2010 r. realizują program rolnośrodowiskowy PROW 2007 – 2013.
W planie rolnośrodowiskowym z PROW 2004- 2006 realizowany był pakiet P01 - utrzymanie łąk ekstensywnych z wariantem P01b - Półnaturalne łąki dwukośne. Obecnie rolnik realizuje pakiet 3. Ekstensywne trwałe użytki zielone i pakiet 5. Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych. Pakiet 3. jest realizowany na 6 działkach ewidencyjnych na łącznej powierzchni 4,94 ha . Łąki kosi się dwukrotnie w ciągu roku w czerwcu i we wrześniu na wysokość 15 cm . Po około siedmiu dniach zbiera się siano, które jest przewożone do stodoły. Z części łąk zbiera się przewiędniętą trawę z przeznaczeniem na sianokiszonkę .Pozostawia się 5% powierzchni każdej działki rolnej nieskoszonej, co roku w innym miejscu.
Pakiet 5. jest realizowany na 3 działkach ewidencyjnych na łącznej powierzchni 2,52 ha .Łąki selernicowe , wariant 5.4 są koszone po 15 września , raz na dwa lata kosi się całą działkę rolną.
Półnaturalne łąki wilgotne , wariant 5.6 są koszone 2 razy w roku – po 15 czerwca i na początku września .Tutaj również jest zostawiane 5% powierzchni każdej działki rolnej nieskoszonej , co roku w innym miejscu. Trawa z tych łąk jest zbierana w postaci siana i sianokiszonki .
Szuwar trzcinowy , wariant 5.10 jest niekoszony i stan jego nie może ulec pogorszeniu.
Wszystkie łąki znajdują się w dolinie Warty , na terenie Nadwarciańskiego Parku Krajobrazowego oraz na terenie obszaru Sieci Natura 2000 – Dolina Środkowej Warty. Ze względu na ochronę tego cennego środowiska nawożenie azotem nie jest stosowane .Nie jest stosowane również przeorywanie, wałowanie, włókowanie, podsiew łąk, a także nie buduje się i rozbudowuje urządzeń melioracji wodnych szczegółowych.
Pan Blejwas Witold wraz z małżonką Haliną prowadzą gospodarstwo rolne o pow. 30,36 ha .
Gleby w gospodarstwie należą do średnich i lekkich .Grunty orne zajmują powierzchnię 21,32 ha , na których uprawiane są zboża ozime, mieszanki zbożowe i lucerna z trawami, która jest dobrą paszą objętościową dla bydła. Użytki zielone zajmują powierzchnię 8,31ha z czego 1,65 ha stanowi pastwisko w ramach tzw. wspólnoty gruntowej. Głównym kierunkiem prowadzonej działalności rolniczej jest produkcja mleka .Utrzymuje się 8 krów mlecznych i jałówki do remontu stada, pozostałe cielęta są opasane do wagi 700 kg i sprzedawane do miejscowej rzeźni.
Rolnik chętnie inwestuje w gospodarstwo. Pobudował płytę obornikową, wymienił pokrycie dachowe na budynku gospodarczym z eternitowego na blachę trapezową , kupił nową kosiarkę rotacyjną z przetrząsaczem, ciągnik.
Rolnik korzysta ze wsparcia unijnego w ramach następujących programów : Dostosowanie gospodarstw rolnych do standardów Unii Europejskiej, płatności bezpośrednie do gruntów rolnych ,ONW ,program rolnośrodowiskowy, a także ze wsparcia krajowego w ramach preferencyjnego kredytu inwestycyjnego.
W gospodarstwie przestrzegane są wymogi dotyczące stosowania nawozów i środków ochrony roślin oraz wymogi wzajemnej zgodności.
Realizacja pakietów przyczynia się do ochrony środowiska , do zachowania różnorodności biologicznej , walorów przyrodniczych łąk i szuwarów , a także do zachowania krajobrazu wiejskiego .
Plusem wynikającym z realizacji programu rolno środowiskowego w opinii rolnika jest możliwość koszenia od 1 czerwca co pozwala uzyskać lepszej jakości paszę dla bydła oraz możliwość koszenia łąki zwykłą kosiarką rotacyjną. Natomiast minusem jest konieczność pozostawienia 5% powierzchni każdej działki rolnej nieskoszonej, a także różne terminy koszenia łąki na tej samej działce ewidencyjnej. W przypadku kiedy na 1 działce ewidencyjnej o pow.1,27 ha są 3 lub 4 warianty i w każdym z nich trzeba zostawić pas łąki nieskoszony to bardzo utrudnia koszenie i zbiór siana . Na mniejszych działkach ewidencyjnych często trzeba rezygnować z dotacji z uwagi na to, że niemożliwe staje się spełnienie wymagań programu rolnośrodowiskowego.
Ewa Wziętek – ZD Słupca