Powodzenie gospodarstwa rolnego jest ściśle związane z warunkami środowiskowymi i klimatycznymi. Gospodarowanie na glebach lekkich wymaga szczególnej uwagi w sezonie produkcyjnym i prowadzenia różnych działań mających na celu zapewnienie powodzenia w przyszłości.

Nabiera to szczególnego znaczenia w okresie postępujących zmian klimatycznych, nie tyko w Wielkopolsce, ale w całym kraju. Można więc zauważyć zmianę sezonowych cyklów pogodowych, jak również nasilenie się ilości zjawisk ekstremalnych, mających istotne znaczenia dla funkcjonowania rolnictwa jak i całego środowiska przyrodniczego.

Obecnie, w cyklu wieloletnim obserwowany jest wzrostowy trend  temperatury całorocznej, ulega również zmianie rozkład opadów w półroczach chłodnych i ciepłych. Jest to przyczyną powstawania okresowych nadmiarów wody w okresach wczesno wiosennych, co ma znaczenie w aspekcie zachowania terminowości i jakości siewów i zabiegów agrotechnicznych w uprawach rolnych oraz jej niedoborów w drugiej połowie wiosny i latem, z nałożeniem się opadów o bardzo dużej intensywności w krótkim okresie czasu. Tak więc podstawowym czynnikiem obniżającym i ograniczającym plony roślin jest woda i jej dostępność w poszczególnych fazach rozwojowych upraw rolnych.

Chcąc zapobiegać tym czynnikom podstawowym zadaniem jest zwiększenie zasobów wód otwartych dla rolnictwa, polegające na gromadzeniu wody w okresach jej nadmiaru, jej zatrzymanie i spowalnianie odpływu na małych ciekach śródpolnych ( rowy melioracyjne), poprzez budowanie małych budowli piętrzących. Drugim kierunkiem działania jest magazynowanie wody w glebie, przez poprawę i utrzymanie jej struktury gruzełkowej, zwiększenie zawartości próchnicy, zmniejszenie spływów powierzchniowych i ograniczenie destrukcyjnego ich działania na glebę. Możemy to osiągnąć poprzez nawożenie organiczne, dostosowanie działania narzędzi do klasy gleby (unikanie rozpylenia podczas zabiegów agrotechnicznych), odpowiedniego i terminowego nawożenia roślin zgodnego z ich aktualnymi potrzebami.

Drugim czynnikiem jest dbanie o bioróżnorodność środowiska, tj. odpowiedni płodozmian z maksymalnym okresem zielonego pokrycia gleb, utrzymanie miedz, zakrzaczeń i zadrzewień śródpolnych , dbałość o istniejące i tworzenie nowych śródpolnych zbiorników wody, z możliwością ich wykorzystania do nawodnień w okresach suszy atmosferycznej i z nią związanej suszą glebową.

Stosując powyższe działania możemy skutecznie przeciwdziałać i ograniczać czynniki powodujące spadki plonów roślin w okresach niesprzyjających dla ich wzrostu i plonowania.

Na terenie powiatu rawickiego prowadzi się działania w ww. kierunkach. Funkcjonuje Gminny Związek Spółek Wodnych zrzeszający gminy Bojanowo, Rawicz , Pakosław, Miejska Górka utrzymywany głównie z opłat wnoszonych przez rolników w zależności od posiadanej powierzchni gospodarstwa. Do zadań Związku należy utrzymanie w prawidłowym stanie technicznym 760,3km urządzeń melioracyjnych położonych na terenach rolniczych.

Literatura:

Zmiany klimatu, a rolnictwo w Polsce– wpływ, zagrożenia, działania adaptacyjne  - Katedra Agrometeorologii UP w Poznaniu