Infekcja jest procesem, w którym patogen nawiązuje kontakt z wrażliwą komórką lub tkanką i wykorzystuje w niej składniki pokarmowe. Właściwa infekcja poprzedzona jest inokulacją, czyli zetknięciem się czynnika chorobotwórczego z rośliną. Podczas infekcji patogen rośnie i rozmnaża się, wnika i kolonizuje rośliną w mniejszym lub większym stopniu. Kontakt mechaniczny może doprowadzić do infekcji jeżeli patogen zetknie się z właściwym żywicielem i będzie miał odpowiednie warunki rozwoju, tzn:
- zranienia
- naturalne otwory
- organy nie pokryte kutykulą
- nie uszkodzoną kutykul
Wyróżnia się kilka etapów infekcji grzybów i bakterii.
- Pierwszy wstępny etap u grzybów, polega na pobudzeniu zarodników do kiełkowania. Przebieg tego etapu zależy od warunków zewnętrznych głównie od wilgotności. U bakterii etap ten polega na rozmnażaniu się kolonii bakterii, które wnikają do tkanek.
- Drugi etap infekcji na tkankach żywiciela zarówno dla grzybów i bakterii jest powiązane z wytwarzaniem enzymów. Enzymy działają na tkanki żywiciela i już w początkowej fazie mogą reagować obronnie na kontakt z patogenem. Przebieg tego procesu zależy od reakcji obronnej żywiciela oraz od warunków zewnętrznych. Czas trwania tego etapu jest różny od kilku do kilkunastu godzin.
- W trzecim etapie następuje nawiązanie kontaktu pasożytniczego. Od tego momentu kiełkujący zarodnik zaczyna pobierać wraz z wodą substancje pokarmowe z tkanek rośliny żywicielskiej. Podobnie zachowuje się kolonia bakteryjna.
Infekcja może mieć charakter bierny.
W bierny sposób zakażają rośliny wszystkie wirusy oraz większość bakterii.
Wirusy atakują i są wprowadzane do rośliny poprzez :
- aparat gębowy owadów
- zranienia w czasie szczepienia
- otarcia
- oraz inne uszkodzenia
Bakterie natomiast atakują poprzez wsysanie ich:
- przez szparki oddechowe i hydatody
- rany
- włoski
- miodniki
Infekcja czynna polega na aktywnym wnikaniu patogenu przez nie uszkodzoną skórkę. Do infekcji czynnej zdolne są grzyby oraz pasożytnicze rośliny nasienne i nieliczne bakterie.
Pośrednie przenoszenie chorób odbywa się poprzez:
- prądy powietrza
- w wyniku płynącej wody i kropel deszczu
- zwierząt
- człowieka
W ostatnia faza infekcji może zakończyć się zniszczeniem rośliny lub jej częściowym uszkodzeniem.
Literatura:
- Definicje – zor.zut.edu.pl
- Wikipedia wolna encyklopedia.
- „Nauka o chorobach roślin” Z.Borecki
Opracowanie: Barbara Skrzypniak – główny doradca, PZDR nr 7