Jednym z wielu szkodników atakujących uprawy rzepaku jest gnatarz rzepakowiec. Szkody wyrządzają larwy, które są bardzo żarłoczne i w ciągu kilku dni potrafią zniszczyć całą plantację. Szkodnik ten atakuje m.in. rzepak, gorczycę oraz warzywa kapustne. Larwa gnatarza rzepakowca zimuje w glebie w kokonie. Wiosną następuje przepoczwarczenie, na przełomie maja i czerwca następuje wylot błonkówki. Samica składa na liściach pojedynczo, wzdłuż nerwów około 300 jaj. Młode larwy żerują na roślinach do 4 tygodni, później schodzą do gleby. Część z nich przepoczwarcza się dając początek drugiemu pokoleniu. Osobniki dorosłe wylatują na przełomie lipca i sierpnia. Samice składają jaja na liściach. Wylęgłe larwy po okresie żerowania schodzą do gleby gdzie zimują w kokonach.
Osobnik dorosły to błonkówka o długości 6 – 8 mm, ma 2 pary skrzydeł, głowę czarną, tułów i odwłok pomarańczowy, na tułowiu ma czarny wzór. Samice składają jaja o długości 0,8 mm, kremowe, w kształcie fasolki. Larwa jest koloru szarozielonego, z czasem robi się czarna z czarną głową, ma 3 pary odnóży tułowiowych i 8 par odnóży odwłokowych. Żeruje na spodniej stronie liścia wygryzając małe otwory, z czasem przechodzi na górną stronę liścia i zjada całe liście. Poczwarka jest ciemnoszara w ziemnym kokonie.
Aby stwierdzić obecność larw na plantacji należy prowadzić systematyczny monitoring upraw. Sprawdzamy dolną stronę liścia czy występują najmłodsze stadia larwalne. Próg ekonomicznej szkodliwości w okresie wschodów roślin to 1 larwa na jednej roślinie, natomiast wiosną w czerwcu to 4 larwy na jednej roślinie. Stosując metody agrotechniczne ograniczamy liczebność występujących szkodników na roślinach. Wśród metod tych wyróżniamy: izolację przestrzenną, wczesny siew nasion, zwiększenie normy wysiewu nasion, zaprawianie nasion (zaprawa nasienna Lumiposa 625 FS w dawce 40 ml/500 tysięcy nasion).
Po przekroczeniu progu ekonomicznej szkodliwości, możemy stosować metodę chemiczną – stosujemy środki ochrony roślin nalistne takie jak:
- Decis Mega 50 EW w dawce 0,15 l/ha
- Delta 50 EW w dawce 0,15 l/ha
Starszy doradca Wacław Biadała
Literatura
„ Atlas szkodników roślin rolniczych” – praca zbiorowa pod redakcją Pawła K Beresia.