Sposób wykonania zabiegów uprawowych determinowany jest uwilgotnieniem gleby. Głębokość zabiegów uprawowych regulowana powinna być wilgotnością warstwy powierzchniowej - dotyczy to zwłaszcza gleb zwięzłych wytworzonych z glin i iłów. Mniejsze znaczenie ma wilgotność w trakcie uprawy gleb lekkich wytworzonych z piasków.
Uprawki pożniwne powinny być przeprowadzone możliwie szybko, narzędziami o dużej wydajności pracy i małych nakładach energetycznych. Takie warunki spełniają brony talerzowe, które powinny zastąpić pługi, w tym pługi podorywkowe. Zaletą brony talerzowej jest dobre mieszanie ścierni z glebą, co powoduje jej szybszy rozkład. Na glebach lekkich bezpośrednio po zbiorze zbóż, wszystkie ścierniska, w zasadzie bez względu na wilgotność, powinny być kultywatorowane i zabronowane.
Na glebach średnich i ciężkich uprawa pożniwna może być wykonana kultywatorem o sztywnych łapach lub broną talerzową, a przy jej braku pługiem, gdy powierzchniowa warstwa gleby zostanie w wyniku opadów uwilgocona. Głębokość pożniwnych zabiegów uprawowych nie powinna przekraczać 12 cm. Jeśli ścierń jest krótsza, głębokość uprawy może być płytsza. Pamiętać należy, że głębokość uprawy nie może sięgać do całkowicie przesuszonych warstw.
Gleba, w której wykonano uprawy pożniwne w przeciwieństwie do nieuprawionej, dobrze chłonie wody opadowe, ogranicza ich spływ powierzchniowy i bezproduktywne parowanie. Poza tym ułatwione jest wykonanie orki siewnej.
Jeśli susza glebowa, czy opóźnienie zbioru przedplonu uniemożliwi wykonanie upraw pożniwnych, a do optymalnych terminów siewów pozostało 10-15 dni, to należy zrezygnować z ich przeprowadzenia i ograniczyć się do orki siewnej (w miarę możliwości z przedpłużkiem). Głębokość orki winna być też regulowana wilgotnością gleby - nie ma jednak potrzeby stosowania pod oziminy orki głębszej niż 18 cm. W specyficznych warunkach orkę siewną można zastąpić orką bardzo płytką, poniżej 15 cm, a nawet talerzówką. Przed siewem istotne jest doprawienie roli umożliwiające prawidłowy wysiew nasion.
W przypadku, gdy orka siewna na glebach ciężkich wykonana została w warunkach gleby przesuszonej, niezbędne jest stosowanie samodzielnie pracujących wałów kruszących i bron. Przy normalnej wilgotności gleby, zaleca się doprawienie jej przy pomocy agregatów uprawowych.
Jeśli oziminy uprawiane są po okopowych, wówczas w zależności od stanu roli po zbiorze przedplonu uprawę roli można ograniczyć do podorywki, do zastosowania brony talerzowej lub kultywatora oraz bronowania przedsiewnego.
W warunkach suszy glebowej w uprawie roli obowiązuje zasada stosowania tylu zabiegów doprawiających glebę, ile jest niezbędnych. Reasumując powyższe należy pamiętać, ze w warunkach słabego uwilgotnienia gleby należy:
- ograniczyć liczbę zabiegów uprawowych,
- na glebach lekkich nie używać narzędzi powodujących rozpylenie gleby - bron aktywnych, glebogryzarek, itp.
- nawożenie nie powinno być stosowane zbyt płytko - koncentracja soli nie sprzyja wzrostowi roślin,
- w związku z ograniczeniem czasu na uprawę gleby, dobrze jest zastosować watowanie wgłębne, aby przyspieszyć osiadanie gleby, a przez to zwiększyć podsiąkanie,
- nie powinno się wywozić obornika, gdyż susza nie sprzyja jego rozkładowi, a w przypadku wysokich temperatur ułatwione jest ulatnianie się azotu do atmosfery, na polach po kukurydzy ( l innych z dużymi ilościami resztek pożniwnych) trzeba zadbać o rozdrobnienie rżyska w celu łatwiejszego przykrycia resztek.
Źródło: strony internetowe
Andrzej Otto – starszy doradca z gminy Gołuchów