Gospodarstwa wielokierunkowe o mieszanym typie produkcyjnym, wymagają zwykle  zróżnicowanego parku maszynowego. Natomiast w gospodarstwach specjalistycznych wymagany jest bardziej wydajny sprzęt  ale mniej urozmaicony. Przy doborze maszyn do gospodarstwa należy pamiętać o zasadzie dostosowania inwestycji do skali produkcji. Inwestować w maszyny należy tak dużo, jak to jest niezbędne z uwagi na wymagania agrotechniki roślin i organizacji produkcji a równocześnie tak mało aby koszty utrzymywania maszyn i ciągników  nie podwyższały ekonomicznej sensowności prowadzonej działalności. Szczególne potrzeby gospodarstw, ze względu na  wydajność maszyn i moc ciągników determinowane są indywidualnymi warunkami gospodarowania. Te warunki charakteryzowane są między innymi przez:

-Liczbę  rozproszonych działek wchodzących w skład gospodarstwa.

-Warunki glebowe-głównie ze względu na zwięzłość gleb.

-Rzeźbę terenu.

-Warunki klimatyczne.

Racjonalność użytkowania sprzętu rolniczego, w tym koszty jego eksploatacji można podzielić na dwie grupy. Są to warunki pracy i szeroko pojęta organizacja procesu produkcji. Wpływ warunków pracy na koszty jest bezpośredni/występowanie przeszkód naturalnych, licznych kamieni na polach, zły stan dróg powoduje uszkodzenia maszyn w konsekwencji-wzrost kosztów napraw, jak i pośredni, przez wydajność pracy. Mały obszar i niekorzystne ukształtowanie pól, niekorzystne warunki glebowe, zła powierzchnia dróg powodują obniżenie wydajności eksploatacyjnych, a pośrednio-jednostkowych kosztów wykonywania pracy w przeliczeniu na ha.

Czynnikiem najbardziej ograniczającym wydajność agregatów uprawowych jest zwięzłość gleby. Przy doborze ciągników do gospodarstwa należy zwrócić uwagę, że podstawowy ciągnik w gospodarstwie powinien zapewnić możliwość pracy w najtrudniejszych warunkach glebowych z dostateczne dużymi narzędziami uprawowymi o wydajności dostosowanej do skali produkcji.

Przy doborze ciągników, kombajnów i maszyn rolniczych trzeba brać pod uwagę liczbę dni  w których warunki klimatyczne/ brak opadów/pozwalają na wykonanie właściwych dla danego okresu prac polowych lub transportowych.

Ważna  cechą rzutującą na organizacje produkcji jest rozdrobnienie gospodarstwa. Duża liczba działek ogranicza możliwości sprawnej realizacji prac polowych i dotrzymywania terminów agrotechnicznych.

Na przykład przed zakupem ciągnika należy zadać sobie pytania ,które pomogą podjąć decyzje o zakupie a mianowicie:

1/Czy jest możliwe skorzystanie z usług sąsiada dla wykonania zabiegów produkcyjnych, czy usługa będzie tańsza niż wykonanie zabiegu własnym sprzętem.

2/ Czy gospodarstwo ma dostateczne dochody, aby rolnika było stać na posiadanie  ciągnika wybranego typu.

3/Czy posiadanie nowego ciągnika wymagać będzie kolejnych inwestycji.

4/ Jak zmieni się zysk rolnika, jeśli zleci się wykonanie prac, których można wykonać obcym ciągnikiem.

5/ Czy zamierzamy świadczyć usługi z wykorzystaniem zakupionego ciągnika.

Przy doborze ciągnika do gospodarstwa wskazywała  bym na potrzeby zwracania uwagi na możliwości jego wykorzystania i na parametry techniczno-eksploatacyjne, a w mniejszym stopniu na cenę. Jest ona ważna ale nie najważniejsza podobnie jest z maszynami rolniczymi.

Literatura:

1/Opracowanie

Instytut Budownictwa Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa w Warszawie

Zasady doboru maszyn rolniczych.

Aleksander Muzalewski

2/Wskaźniki oceny doboru i wykorzystania wybranych maszyn i narzędzi rolniczych

WODR –Piotr Konieczny

 Opracowała:

 Anna Malinowska

 ZD-Pleszew