Biosekuracja w gospodarstwie rolnym

Bioasekuracja jest to działanie prowadzone na terenie gospodarstwa, jak i w jego najbliższym otoczeniu mające na celu ochronę biologiczną i zdrowotną gospodarstwa. Celem bioasekuracji jest ograniczenie rozprzestrzeniania się w obrębie gospodarstwa wirusów, bakterii, mykoplazm, pasożytów, wektorów biologicznych, poprzez stworzenie środowiska maksymalnie wolnego od drobnoustrojów chorobotwórczych. Bioasekuracja jest więc zestawem praktycznych działań i środków, które pomagają zapobiegać przedostawaniu się infekcji do budynków inwentarskich oraz kontrolę rozprzestrzeniania się infekcji na terenie fermy. Ochrona gospodarstwa jest definiowana jako planowanie oraz wdrażanie programu minimalizującego występowanie ryzyka, które mogłoby wywierać szkodliwy wpływ na pogłowie świń, budynki inwentarskie oraz inne zabudowania. Afrykański pomór świń jest obecnie uznawany za najgroźniejszą chorobę świń. Objawy afrykańskiego pomoru świń są niespecyficzne, co oznacza, że przypominają inne choroby lub zatrucia. Pierwszym objawem ASF w ostrym przebiegu choroby jest wzrost w.c.c. do 41-42 ℃, przy czym nie są obserwowane inne symptomy. Zakażone świnie zachowują się normalnie ,mają zachowany apetyt. Niektóre z nich pod koniec okresu inkubacji wirusa wykazują nadmierne podniecenie lub dużo leżą. Po 3-4 dniach temperatura spada, obserwowane są inne symptomy kliniczne, takie jak sinica skóry uszu, brzucha i boków ciała, duszność, drobne wybroczyny w skórze, wypływ z nosa oraz z worka spojówkowego, wymioty, biegunka, niedowład zadu. Maciory prośne ronią. Dzisiejszych czasach przestrzeganie podstawowych zasad bioasekuracji wydaje się najważniejszym sposobem ochrony pogłowia świń przed chorobami. Daje nam szansę na zmniejszenie rozprzestrzeniania się drobnoustrojów chorobotwórczych, w tym wirusa afrykańskiego pomoru świń. Bioasekurację możemy podzielić na zewnętrzną oraz wewnętrzną

Biosekracją zewnętrzną będzie:

• montaż ogrodzenia budynków,  gdzie wysokość ogrodzenia na całej jego długości nie powinien być mniejszy niż 1,5m. Do płotu należy zrobić podmurówkę lub wykopać krawężnik na całej długości ogrodzenia, w tym również pod furtkami i bramami. Bramy wjazdowe oraz drzwi powinny pozostawać zamknięte. W gospodarstwach, gdzie trzoda chlewna ma dostęp do wybiegu należy wybudować ogrodzenie podwójne. Bramy oraz furtki powinny być zamknięte, a wejścia na gospodarstwo należy oznaczyć tablicami informacyjnym.
• Należy ograniczyć również  do niezbędnego minimum liczbę osób wizytujących, które mogą być źródłem zakażenia jeszcze zdrowego pogłowia świń. Wizyty osób trzecich powinny być wcześniej umówione z wyprzedzeniem oraz odnotowywane z zeszycie, który jest zlokalizowany przy wejściu.
• Wejście do budynku, gdzie utrzymywane są zwierzęta, powinno odbywać się przez śluzę, która stanowi przejście między strefą „czystą” (produkcja) i „brudną” (obszar otaczający strefę czystą). Wszystkie osoby, które wchodzą do strefy czystej powinny wziąć prysznic.
• Pracownikom chlewni nie wolno posiadać ani pracować w innych gospodarstwach, gdzie mają kontakt z innymi świniami.
• Sprzęt oraz urządzenia do obsługi świń powinien być używany wyłącznie w jednym gospodarstwie. Należy je regularnie czyścić, dezynfekować i konserwować przeznaczonymi do tego środkami. Ciągniki nie powinny jeździć do innych gospodarstw ani do lasu. Ze względów bezpieczeństwa nie powinny opuszczać terenu gospodarstwa.
• dostawa pasz do gospodarstwa – ma odbywać się przez czyszczone i dezynfekowane pojazdy przy wjeździe powinny przejeżdżać przez matę dezynfekcyjną lub nieckę wypełnioną płynem dezynfekcyjnym.
• Wloty powietrza i okna powinny być zabezpieczone siatkami, aby ptaki nie mogły wlatywać do obiektu.
• Słoma, mogąca być wektorem wirusa ASF, powinna pochodzić z obszaru wolnego od choroby, dodatkowo nie powinna być zbierana z pól pod lasem. Magazyn na słomę należy zabezpieczyć przed dostępem dla dzików i innych dzikich zwierząt.
• Konieczne jest monitorowanie i zwalczanie gryzoni na terenie chlewni oraz posiadanie stosownej do tego działania dokumentacji. Szczury i myszy mogą być wektorem nie tylko ASF, ale również leptospirozy, salmonellozy, toksoplazmowy, różycy, włośnicy i innych chorób. Szczur może przemieszczać się na duże odległości, przenosząc patogeny z jednej chlewni na drugą. Bez skutecznej deratyzacji nie istnieje skuteczna bioasekuracja.
• Świnie nie powinny być skarmiane resztkami z gospodarstwa domowego, w tym resztkami dziczyzny i wieprzowiny.
• Psy i koty nie mogą przebywać na terenie wydzielonej strefy czystej. Właściciele świń oraz pracownicy nie mogą brać udziału w polowaniach ani nagance

Natomiast bioasekuracja wewnętrzna obejmuje działania, które celem jest zwalczanie chorób i nosicielstwa drobnoustrojów warunkowo chorobotwórczych. Podstawowym działaniem jest diagnostyka kliniczna i laboratoryjna, która oznacza grupy patogenów, występujące na fermie oraz ich zwalczanie.

 Wśród działań podejmowanych w gospodarstwie w których jest  przemieszczanie zwierząt, po którym należy wykonać mycie i dezynfekcję pomieszczeń. Niezwykle ważne staje się prowadzenie obrotu stada według zasady całe pomieszczenie puste – całe pomieszczenie pełne. Po wyprowadzeniu zwierząt z pomieszczenia należy je umyć mechanicznie, zdezynfekować i wysuszyć, a następnie ogrzać przed wprowadzeniem kolejnej grupy zwierząt. Ważnym elementem bioasekuracji jest zarządzania zdrowiem stada. Nieustane monitorowanie stanu zdrowia świń oraz wykonywanie testów laboratoryjnych pomaga ustrzec się przed chorobami, a w razie wykrycia szybko je zwalczać. Należy dbać o wykonywanie szczepień profilaktycznych.

Przedstawione w tym artykule  zasady są jedynie nakierowaniem na działania, jakie można podjąć oraz na jakie elementy warto zwrócić uwagę, opracowując strategię wprowadzania bioasekuracji. Szansą na ochronę polskiego pogłowia trzody chlewnej przed wirusem ASF daje wprowadzenie skutecznej bioasekuracji we wszystkich gospodarstwach w Polsce. Warto stale pamiętać o tym, że w naszym kraju są tereny zamieszkiwane przez dziki zarażone wirusem, które stanowią potencjalne źródło zakażenia. Przy zachowaniu rygorystycznych zasad bioasekuracji, pomimo występowania wirusa u dzików, możliwe jest zwalczenie tej choroby w populacji świń.

Korzystałem z stron:

https://www.zywnosc.com.pl/nowe-zasady-bioasekuracji/

http://podr.pl/wp-content/uploads/2020/10/Ulotka-Bioasekuracja-ASF-19-10-2020-Inga-Kleina.pdf

https://www.tygodnik-rolniczy.pl/articles/hodowla-zwierzat/bioasekuracja-juz-wkrotce-w-calym-kraju/

https://www.tygodnik-rolniczy.pl/articles/hodowla-zwierzat/10- najważniejszych-zasad-bioasekuracji/ https://www.agropolska.pl/produkcja-zwierzeca/trzodachlewna/bioasekuracja-fermy-czyli-jak-to-sie-robi,2210.html https://www.farmer.pl/produkcja-zwierzeca/trzoda-chlewna/nowezaostrzone-zasady-bioasekuracji,93402.html http://www.ostrowmaz.piwet.net/asf/bioasekuracja.pdf http://kzp-ptch.pl/index.php/publikacie/722-bioasekuracja-swin-iochrona-fermy-trzody-chlewnej https://www.agrofakt.pl/bioasekuracja-w-gospodarstwie/ https://pl.wikipedia.org/wiki/Bioasekuracja https://www.topagrar.pl/articles/afrykanski-pomor-swin-asf/jakiezasady-bioasekuracji-obowiazuja-rolnikow-w-strefach-as