Z mojego wieloletniego doświadczenia i współpracy z rolnikami wynika, że wielu rolników zapomina lub pomija ten element agrotechniki w uprawie i nawożeniu użytków zielonych w swoim gospodarstwie i marginalizuje zagadnienie. Użytki zielone na glebach kwaśnych słabo plonują, gdyż z runi wypierane są szlachetne gatunki traw i rośliny motylkowate. Natomiast, uzyskana pasza ma mniejszą wartość pokarmową.
Użytki zielone odgrywają niezmiernie ważną rolę w gospodarce rolnej. Stanowią one źródło wartościowej paszy w różnych postaciach takich jak: zielonka, siano, kiszonka czy sianokiszonka. Są źródłem najtańszych pasz produkowanych w gospodarstwie rolnym. Trwałe użytki zielone są naturalnym bogactwem każdego gospodarstwa rolnego, o które należy dbać poprzez systematyczne i prawidłowe użytkowanie. O tej prostej wiedzy wielu rolników w ferworze nadmiaru obowiązków zdaje się zapominać. O jakości i ilości paszy z użytków zielonych w największym stopniu decyduje nawożenie mineralne podstawowymi składnikami. Utrzymanie dobrej jakości użytków zielonych wymaga od rolnika dostosowania tego nawożenia do wymogów różnych gatunków traw i motylkowych występujących w danym siedlisku uwzględniając jednocześnie odczyn gleby.
Czynnikiem wpływającym na odczyn gleby jest częstotliwość i dawka wapna stosowanego w nawożeniu trwałych użytków zielonych. Wapnowanie bowiem poprawia skład chemiczny zielonki, poprawia żyzność gleby, determinuje pobieranie innych składników pokarmowych. Wapnowanie ogranicza nadmierne pobieranie składników oraz ich straty co korzystnie wpływa na wydłużenie czasu korzystania z zasobów glebowych. Podejmując decyzję o wapnowaniu użytków zielonych (wg badaczy zabieg ten powinien być przeprowadzony na co najmniej 40 % powierzchni tuż w naszym kraju) należy zwrócić szczególną uwagę na kilka podstawowych elementów, aby nie przyczynić się do pogorszenia i tak złego stanu. Wapnując glebę pod trwałymi użytkami zielonymi należy zwrócić uwagę na termin stosowania, który musi być poza okresem wegetacyjnym tj. najlepiej późną jesienią (listopad, początek grudnia) lub wczesną wiosną. Ponadto należy pamiętać aby wapnowania jesienią nie wykonywać jeśli w danym roku stosowano nawożenie organiczne (gnojówki czy gnojowicy lub obornika). Wapnując użytki zielone zwróćmy uwagę na dobór dawki nawozów wapniowych.
Wapnowanie użytków zielonych zalecane jest przy odczynie pH w granicach 4,5 -5,5 w zależności od rodzaju gleby (mineralne lub organiczne). W szczególności należy zwrócić uwagę na siedliska z dużym udziałem motylkowych. Zalecana dawka to 1 -1,5 t czystego CaO /ha co 4-6 lat. Częściej mniejszymi dawkami nawozimy wapnem gleby lżejsze. Wapnowanie wykonujemy zawsze wapnem węglanowym. Zakładając, że tona wapna zawiera ok. 450 kg CaO, to aby zastosować 1 t CaO/ha należy wysiać 2 do 2,5 t/ha wapna węglanowego. Pamiętać należy także i o tym, że nawozy wapniowe wysiewamy na darń i nie może wymieszać ich z glebą, starajmy się więc wykorzystywać możliwość połączenia tego zabiegu z renowacją użytków zielonych.
Pisząc ten artykuł chciałem zwrócić uwagę rzeszy rolników na racjonalną gospodarkę na trwałych użytkach zielonych uwzględniających wapnowanie.
zdjęcie: farmer.pl