Wycofanie w 2014 roku zapraw owadobójczych zawierających neonikotynoidy powoduje, że w okresie jesieni występuje zwiększona presja szkodników rzepaku ozimego. W celu zdiagnozowania zagrożeń przez szkodniki na plantacjach rzepaku bezpośrednio po wschodach rzepaku do pierwszych mrozów zaleca się wystawianie żółtych naczyń, które pozwolą uściślić liczebność wystąpienia szkodników, takich jak pchełki ziemne i rzepakowe, śmietka kapuściana oraz chowacz galasówek.
Żółte naczynia napełniamy wodą z dodatkiem kilku kropli płynu do mycia naczyń, który zmniejsza napięcie powierzchniowe, co uniemożliwi wydostanie się owadów z tego naczynia. Kilka centymetrów od powierzchni naczynie powinno posiadać małe otwory, które umożliwią spływanie nadmiaru wody w przypadku opadów atmosferycznych. Naczynia wystawiamy około 20 m od obrzeża pola w głąb plantacji rzepaku od strony lasów lub innych zadrzewień. W czasie wzrostu roślin wysokość żółtych naczyń podnosimy, dostosowując je do wysokości roślin. Obserwacje powinno się prowadzić co najmniej raz na 2-3 dni.
W przypadku innych szkodników możemy zastosować: czerpakowanie, pułapki chwytne, żółte tablice lub lustracje wzrokowe, obserwując presję szkodników oraz rodzaj uszkodzeń na roślinach. Integrowana ochrona roślin dopuszcza stosowanie metody chemicznej po przekroczeniu progów zagrożenia.
Progi ekonomicznego zagrożenia rzepaku ozimego jesienią:
- śmietka kapuściana – 1 śmietka w żółtym naczyniu w ciągu 3 dni,
- chowacz galasówek – 2-3 chrząszcze w żółtym naczyniu w ciągu 3 dni,
- rolnice – wschody roślin, 6-8 gąsienic na 1 m²,
- pchełka ziemna i rzepakowa – 1 chrząszcz na 1 mb rzędu rzepaku,
- gnatarz rzepakowiec – 1 larwa na roślinie rzepaku,
- mszyca kapuściana – wystąpienie pierwszych kolonii mszyc na roślinach rzepaku,
- ślimaki – po siewie i w okresie wschodów 2-3 ślimaki na pułapkę lub zniszczenie 5% roślin,
- ślimaki – w fazie 1-4 liści i fazach późniejszych 4 ślimaki na pułapkę lub zniszczenie 10% roślin,
- tantniś krzyżowiaczek – 1 gąsienica na 1 roślinie.
Pomimo określonych progów zagrożenia w niektórych przypadkach brak jest rejestracji środków ochrony roślin do ich zwalczania. Dotyczy to przede wszystkim śmietki kapuścianej, która może spowodować duże straty.
Środki ochrony roślin zalecane do zwalczania pchełek:
- Agria Deltametryna 2,5 EC w dawce 0,25 l/ha,
- Decis 2,5 EC w dawce 0,25 l/ha,
- Decis Mega 50 EW w dawce 0,15 l/ha,
- Delta 50 EW w dawce 0,15 l/ha,
- Khoisan 25 EC w dawce 0,25 l/ha,
- Sparviero w dawce 0,075 l/ha,
- Patriot 100 EC w dawce 0,065 l/ha,
- Karate Zeon 100 CS w dawce 0,075 l/ha.
Do zwalczania gnatarza rzepakowca można zastosować zoocydy:
- Decis Mega 50 EW w dawce 0,15 l/ha,
- Delta 50 EW w dawce 0,15 l/ha.
Środki ochrony roślin zalecane do zwalczania mszyc:
- Agria Deltametryna 2,5 EC w dawce 0,35 l/ha,
- Decis 2,5 EC w dawce 0,35 l/ha,
- Decis Mega 50 EW w dawce 0,15 l/ha,
- Delta 50 EW w dawce 0,15 l/ha,
- Khoisan 25 EC w dawce 0,35 l/ha,
- Fastac Active 050 E w dawce 0,2-0,3 l/ha,
- Pyrinex Supreme 262 ZW w dawce 1 l/ha.
W celu zabezpieczenia plantacji przed innymi szkodnikami rzepaku ozimego, np. rolnicami, śmietką kapuścianką, tantnisiem krzyżowiaczkiem, chowaczem galasówką lub miniarkami, aktualnie pozostają metody niechemiczne.
Źródlo informacji:
- Metodyki integrowanej ochrony roślin – Rzepak ozimy i jary: http://www.minrol.gov.pl/Informacje-branzowe/Produkcja-roslinna/Ochrona-roslin/Integrowana-ochrona-roslin/Metodyki-integrowanej-ochrony-roslin.
- Wyszukiwarka środków ochrony roślin: http://www.minrol.gov.pl/Informacje-branzowe/Wyszukiwarka-srodkow-ochrony-roslin.
- Program ochrony roślin rolniczych – 2016, IOR-BIP w Poznaniu.
